Ο “κομμουνιστικός κίνδυνος” και το “Δόγμα Τρούμαν”

_21_6_1947Σαν σήμερα στις 22/5/1947 στις ΗΠΑ ο Αμερικανός πρόεδρος Χάρι Τρούμαν, υπογράφει τον νόμο που έμεινε στην ιστορία σαν «Δόγμα Τρούμαν». Την παροχή δηλαδή κάθε είδους βοήθειας, ειδικά οικονομικής στις αστικές κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας για να αντιμετωπίσουν τον «επαπειλούμενο κομουνιστικό κίνδυνο». Σύμφωνα με τον αμερικανό πρόεδρο «εάν η Ελλάδα –σ.σ. που αυτή την εποχή ο εμφύλιος πόλεμος ήταν στην κορύφωση του-και η Τουρκία δεν λάμβαναν τη βοήθεια, τότε ήταν αναπόφευκτο να πέσουν στον κομουνισμό κι αυτό θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για όλη την περιοχή».

Δεν υπάρχει καλύτερη περιγραφή γ’ αυτό το γεγονός απ’ αυτή που κάνει ο Βασίλης Ραφαηλίδης στο βιβλίο του «Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους».

Παραθέτουμε το σχετικό κεφάλαιο:

To δόγμα Τρούμαν

Προκειμένου οι Αμερικανοί να παραλάβουν τη σκυτάλη της προστασίας της Ελλάδας από τους Άγγλους, ζητούν να παραιτηθεί η κυβέρνηση Τσαλδάρη και να αναλάβει μία ευρύτερου πολιτικού φάσματος, ώστε να νομιμοποιήσουν την παρουσία τους ευχερέστερα. Κι έτσι, στις 27 Ιανουαρίου 1947, και ενώ ο Δημοκρατικός Στρατός στην ύπαιθρο βρίσκεται στα πολύ πάνω του, σχηματίζεται κυβέρνηση με τη συμμετοχή όλων των κομμάτων της Βουλής υπό τον εκατομμυριούχο οικονομολόγο Δημ. Μάξιμο. Ο οποίος έχει δύο αντιπροέδρους για να φυλάν τα μπόσικα, τον Κ. Τσαλδάρη και τον Σοφ. Βενιζέλο, ενώ ο Γ. Παπανδρέου αναλαμβάνει το κρισιμότατο υπουργείο Εσωτερικών και ο Ναπ. Ζέρβας το της Δημοσίας Τάξεως. Ο Παν. Κανελλόπουλος, άνθρωπος μάλλον άβουλος, περιορίζεται στο υπουργείο Ναυτικών.

Τούτη η τούτι φρούτι κυβέρνηση ονομάστηκε «κατευναστική», αν και δεν κατεύνασε απολύτως τίποτα. Αξίζει να σημειωθεί πως η αλεπού ο Θεμ. Σοφούλης δε δέχεται να συμμετάσχει διότι, είπε, η κυβέρνηση δεν εμπνέει εμπιστοσύνη, ώστε να είναι πράγματι κατευναστική. Ενώ αυτή που θα σχηματίσει ο ίδιος αργότερα, θα ενέπνεε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους Αμερικανούς, ώστε να επέλθει ο αναζητούμενος κατευνασμός διά του ροπάλου.

Λίγο μετά το σχηματισμό της «κατευναστικής», καταφτάνει στην Αθήνα μια επιτροπή του ΟΗΕ, που περιοδεύει σ’ όλη την Ελλάδα. Πάει, λοιπόν, η εν λόγω επιτροπή και στους Φούρνους της Ικαρίας, όπου βρίσκεται εξόριστος ο υποστράτηγος Ευριπίδης Μπακιρτζής, πρώτος πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης κατά την κατοχή. Και μόλις φεύγει, ο Μπακιρτζής αυτοκτονεί.

Λέγεται πως λίγο νωρίτερα τον επισκέφτηκαν και οι Εγγλέζοι του είπαν να διαλέξει ή την αυτοκτονία ή την αποκάλυψη του γεγονότος πως στο παρελθόν υπήρξε πράκτορας των Άγγλων, πράγμα που ΕΑΜ το γνώριζε αφού το ομολόγησε ο ίδιος. Δεν το γνώριζε όμως πολύς κόσμος, κι αν το μάθαινε θα ήταν δύσκολο να δώσεις εξηγήσεις πως ο Μπακιρτζής ήταν, από χρόνια, ένας καλός και τίμιος αγωνιστής ουδεμία σχέσιν έχων πλέον με τους Άγγλους.

Την 12η Μαρτίου 1947 εξαγγέλλεται το περίφημο «δόγμα Τρούμαν» Ήτοι, το επίσημο πέρασμα της σκυτάλης, αν προτιμάτε του μαστιγίου. απ’ τους Άγγλους στους Αμερικανούς. Οι Αμερικανοί και όχι οι Άγγλοι δεσμεύονται τώρα να καλύψουν τα έξοδα για τη διεξαγωγή του πολέμου κατά του Δημοκρατικού Στρατού, και γενικότερα να προστατεύσουν την Ελλάδα. Με έναν όρο: Να μη μπλέκονται οι Έλληνες στα ποδάρια τους.

Ο Στέφανος Στεφανόπουλος, υπουργός Συντονισμού τότε, όταν πήγε να πει κάτι μια μέρα στον πρώτο Αμερικανό τοποτηρητή Πωλ Πόρτερ έφαγε μια σφαλιάρα, για την οποία ακόμα μιλάει η γερασμένη σήμερα κοσμική Αθήνα. Λίγες μέρες μετά την απολύτως βεβαιωμένη σφαλιάρα που θα αποχτήσει και σημασία συμβολική, ο Στεφανόπουλος θα κάνει δώρο στην κυρία Πόρτερ ένα βαρύτιμο περιδέραιο, για να ζητήσει εμπράκτους συγνώμην από τον Αμερικανό που τον θύμωσε τόσο, ώστε να υποχρεωθεί να τον δείρει! Κάποιος είπε ευφυώς πως οι Άγγλοι έκαναν τις δουλειές τους με νυστέρι και οι Αμερικανοί με σφυρί. Σβουν. και η κεφάλα του Στεφανόπουλου δέχεται μια αμερικάνικη βοήθεια, μα τι βοήθεια. Δεν έγινε γνωστό αν τον «πήδηξαν» κι όλας οι Αμερικανοί.

Οι αιώνιοι κομπραδόροι

imaΤο χαστούκι που έφαγε ο Στέφανος Στεφανόπουλος από τον Αμερικανό τοποτηρητή Πόρτερ, από μεν τη Δεξιά πέρασε στο ντούκου, που λέμε, από δε την Αριστερά ερμηνεύτηκε σαν έλλειψη εθνικής αξιοπρέπειας από τη μεριά ενός Έλληνα, λες και τώρα μόλις διαπίστωνε η ελληνική Αριστερά πως η Δεξιά και η αξιοπρέπεια είναι έννοιες αλληλοαποκλειόμενες. Εγώ πιστεύω πως ο Στεφανόπουλος έπρεπε να φάει αμερικάνικο ξύλο με το τουλούμι κι ότι μια σφαλιάρα μόνο είναι σχεδόν χάδι. Σίγουρα, ο οργισμένος Αμερικανός δεν οργίστηκε έτσι στα καλά καθούμενα. Διαβάστε μια αναφορά του και θα καταλάβετε τι θέλω να πω:

«Υπάρχει μια μεγάλη ανομοιομορφία στο βιοτικό επίπεδο και τα εισοδήματα ανά την Ελλάδα, Οι κερδίζοντες, δηλαδή οι βιομήχανοι, οι έμποροι, οι κερδοσκόποι και οι μαυραγορίτες διάγουν εν πλούτω και χλιδή, το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνηση το αντιμετώπισε αποτελεσματικά. Στο μεταξύ, οι λαϊκές μάζες περνούν μια άθλια ζωή. Οι κερδίζοντες είναι σχετικά λίγοι τον αριθμό και ο συνολικός πλούτος τους, περιερχόμενος εις το σύνολο του πληθυσμού, ελάχιστη βελτίωση των γενικών συνθηκών θα επέτρεπε. Αλλά ο πολυτελής τρόπος της ζωής τους εν μέσω της πτωχείας συντείνει στο να εξοργίζει τις μάζες και να υπογραμμίζει την δυστυχία των φτωχών.[…] Ουδέν μέτρον ελήφθη από της απελευθερώσεως για να δοθεί χρήσιμη εργασία εις τους δυνάμενους να εργαστούν από το ευρύ στρώμα του πληθυσμού». Και σε ένα άλλο κείμενό του, δημοσιευμένο σε αμερικάνικο περιοδικό, ο σβουρήξας την σβουριχτή στο Στεφανόπουλο, γράφει:

«Η κλίκα αυτή είναι αποφασισμένη να υπερασπίσει με κάθε μέσο τα οικονομικά της συμφέροντα και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το τι μπορεί να στοιχίσει αυτό στην οικονομία της χώρας. Τα μέλη αυτής της κλίκας επιθυμούν να διατηρήσουν άθικτο το φορολογικό σύστημα που τους ευνοεί, με αληθινά σκανδαλώδη τρόπο. Ανατίθενται στον έλεγχο του συναλλάγματος, γιατί αυτό θα τους εμποδίσει να εξάγουν τα κέρδη τους στις Τράπεζες του Καΐρου και της Αργεντινής. Δεν διανοήθηκαν ποτέ να επενδύσουν τα κέρδη τους στη δική τους χώρα για να βοηθήσουν στην αναστήλωση της εθνικής οικονομίας».

Λόγια καθαρά και σταράτα, και πάρα πολύ αμερικάνικα, απολύτως ταιριαστά και με το γράμμα και το πνεύμα της αμερικάνικης Δημοκρατίας, που ήρθε να σώσει, ποιους; Τους αιώνιους κομπραδόρους και τους παακεντέδες που εκπροσωπεί ο Μάξιμος, ο Στεφανόπουλος και σήμερα οι πολιτικοί και οικονομικοί τους απόγονοι. Λες και ο Πόρτερ έγραφε χτες τα παραπάνω κείμενα, λες και τον ακούω να σχολιάζει τους σημερινούς ‘Ελληνες και τις σημερινές κυβερνήσεις τους. Τι άλλαξε, λοιπόν, με την αμερικάνικη βοήθεια που εισηγείται το δόγμα Τρούμαν; Βοήθεια οι Αμερικανοί έδωσαν και στους Γερμανούς και σ’ όλη την Ευρώπη. Γιατί αυτοί πρόκοψαν με την αμερικανική βοήθεια και μεις όχι;

Ο Πόρτερ ξέρει πως η αμερικάνικη βοήθεια πέφτει στη μαύρη τρύπα της ελληνικής τσέπης και γι’ αυτό ακριβώς δέρνει τον Στεφανόπουλο. Λυπάμαι που δεν ήμουν και γω εκεί για να δώσω μερικές στον Στεφανόπουλο και στην κάθε στεφανοπουλίζουσα πουλάδα. Κι ύστερα μου μιλάτε για εθνική αξιοπρέπεια. Σα δεν ντρεπόμαστε!

Η αμάκα

getImage.do_-300x248Στις 15 Φεβρουαρίου 1947 ο Άγγλος υπουργός Εξωτερικών Μπέβιν αγγέλλει επισήμως την αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων απ’ την Ελλάδα. Και στις 12 Μαρτίου 1947 οι Αμερικανοί δηλώνουν, επισήμως κι αυτοί, πως τώρα που φεύγουν οι Άγγλοι αναλαμβάνουν τα ηνία της Ελλάδας, καταργώντας σχεδόν απροσχημάτιστα την ελληνική κυβέρνηση, που στο εξής θα εκτελεί χωρίς αντιρρήσεις αυτά που διατάσουν οι Αμερικανοί.

Ο Τρούμαν, για την εφαρμογή του «Δόγματος Τρούμαν» (σχέδιο για την ανάσχεση του κομουνισμού), ζητάει απ’ το Κογκρέσο έγκριση για 400 εκατομμύρια δολάρια για την ανάσχεση του κομουνισμού στην Ελλάδα και την Τουρκία. Το Δόγμα Τρούμαν, δηλαδή, αφορά και την Τουρκία, κι ας μην πολέμησε, κι ας μην αντιμετωπίζει κομουνιστικό κίνδυνο. Το περίφημο καλαμπούρι «εφτά προς δέκα» αρχίζει παραλλαγμένο τότε.

Υπεύθυνος για την εφαρμογή του δόγματος Τρούμαν στην Ελλάδα ορίζεται ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, στρατηγός Μάρσαλ. Το «Δόγμα Τρούμαν» αποτελεί μέρος του «Σχεδίου Μάρσαλ» που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αφορά την Ευρώπη ολόκληρη, ενώ το δόγμα Τρούμαν αφορά κυρίως την Ελλάδα, όπου ο «κομουνιστικός κίνδυνο είναι άμεσος», αλλά και την Τουρκία, διότι ο εξαγώγιμος ελληνικός κομουνισμός πρώτα εκεί θα εξαχτεί! Μα, δεν ξέρουν οι Αμερικανοί πως στην Ελλάδα μόνο εισαγωγές κάνουμε; Το ξέρουν, αλλά όσο να ‘ναι καλό είναι να παίρνουν τα μέτρα τους.

Τώρα ξέρετε γιατί κάνανε τον Τρούμαν άγαλμα. Αυτό που ίσως δεν ξέρετε είναι η ετυμολογία της λέξης «αμάκα» (την κάνω αμάκα την έκανε αμάκα, κλπ.). Λοιπόν, η λέξη προέρχεται απ’ το AMAG. -είναι τα αρχικά του: Αμερικανική Αποστολή Βοήθειας προς την Ελλάδα. Την κάνω αμάκα, λοιπόν, σημαίνει τρώω τα χρήματα της αμερικανικής βοήθειας. Γενικότερα, τη βολεύω με βοήθεια πάσης προελεύσεως και όχι κατ’ ανάγκην αμερικανική. Η σύγχρονη παραλλαγή της παλιάς αμάκας, σήμερα λέγεται «μάσα της βοήθειας απ’ την ΕΟΚ». Μεγάλοι αμακατζήδες εμείς οι Έλληνες, αδερφέ μου. Καμιά λέξη δεν είναι περισσότερο ελληνική.

Ο αρχηγός της αποστολής που επιβλέπει στην Ελλάδα την εφαρμογή της αμερικανικής βοήθειας λέγεται Ντουάιτ Γκρίνσγουωλντ, τέως κυβερνήτης της Πολιτείας της Νεμπράσκα και έμπιστος του Αμερικανού προέδρου Τρούμαν, που διάλεξε να στείλει στην Ελλάδα ένα πολύ μεγάλο στέλεχος του κόμματός του, μπας και περισωθεί κάτι απ’ την αμάκα της AMAG. Αλλά μπα, δε βαριέσαι.
Πάντως, οι Έλληνες κομπραδόροι που παριστάνουν τους αστούς ενώ δεν είναι παρά τσαρουχάδες δεύτερης γενιάς, πανηγυρίζουν για την αμερικάνικη βοήθεια. Είναι να μην πανηγυρίζουν, που θα την ξεκοκαλίσουν μέχρι δεκάρας; ‘Αλλωστε, έκαναν κι άλλη δουλειά οι αμακάτηδες από υπάρξεως νεοελληνικού κράτους;

Και πάνω κει, νάσου και ο Γεώργιος Βλάχος της «Καθημερινή;» που καλεί τον «πτωχόν ελασίτην της Καισαριανής», όπως λέει, στο πλούσιο τραπέζι. Προσοχή, δεν λέει στον ΕΛΑΣίτη: έλα να βοηθήσεις να ανορθώσουμε τη χώρα, του λέει, έλα και συ στο τραπέζι να φάμε μαζί την αμερικάνικη βοήθεια, ώστε να σε κάνω συνένοχο και να το βουλώσεις. Αλλά ο «πτωχός ελασίτης» το χαβά του. Θέλει λαϊκή δημοκρατία ντε και καλά.

8 απαντήσεις στο “Ο “κομμουνιστικός κίνδυνος” και το “Δόγμα Τρούμαν””

  1. […] Προκειμένου οι Αμερικανοί να παραλάβουν τη σκυτάλη της προστασίας της Ελλάδας από τους Άγγλους, ζητούν να παραιτηθεί η κυβέρνηση Τσαλδάρη και να αναλάβει μία ευρύτερου πολιτικού φάσματος, ώστε να νομιμοποιήσουν την παρουσία τους ευχερέστερα. Κι έτσι, στις 27 Ιανουαρίου 1947, και ενώ ο Δημοκρατικός Στρατός στην ύπαιθρο βρίσκεται στα πολύ πάνω του, σχηματίζεται κυβέρνηση με τη συμμετοχή όλων των κομμάτων της Βουλής υπό τον εκατομμυριούχο οικονομολόγο Δημ. Μάξιμο. Ο οποίος έχει δύο αντιπροέδρους για να φυλάν τα μπόσικα, τον Κ. Τσαλδάρη και τον Σοφ. Βενιζέλο, ενώ ο Γ. Παπανδρέου αναλαμβάνει το κρισιμότατο υπουργείο Εσωτερικών και ο Ναπ. Ζέρβας το της Δημοσίας Τάξεως. Ο Παν. Κανελλόπουλος, άνθρωπος μάλλον άβουλος, περιορίζεται ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ […]

  2. Δεν υπάρχει καλύτερη περιγραφή γΙ’ αυτό το ……………
    ………………………
    ……στρατευμάτων απ’την Ελλάδα.
    …………………..
    ‘Αλλωστε, έκαναν κι άλλη δουλειά ………..

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *