Οι τρέχουσες εξελίξεις με τη συζήτηση στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τις τηλεοπτικές άδειες, αναδεικνύουν πλευρές μιας ιδιότυπης «κρίσης του κράτους» στην μνημονιακή περίοδο, ως αποτέλεσμα και του τρόπου που η μνημονιακή επιτήρηση υπονομεύει κρίσιμες πλευρές της κρατικής λειτουργίας στο όνομα μιας διαρκούς «ανωτέρας βίας» και όμως ενός ιδιότυπου κυνισμού που διέπει την τρέχουσα κυβερνητική πρακτική.
Είναι γνωστό ότι ο νόμος Παππά για τη νέα διαδικασία αδειοδότησης είχε εξαρχής μια θεσμική δυνάμει «αχίλλειο πτέρνα». Παρέκαμπτε τον εποπτικό ρόλο του ΕΣΡ τόσο στη λειτουργία όσο και στην αδειοδότηση των τηλεοπτικών καναλιών, μεταφέροντας την πλήρη αρμοδιότητα διενέργειας του διαγωνισμού και αδειοδότησης στην κυβέρνηση. Αυτό ερχόταν σε σύγκρουση με το γράμμα και το πνεύμα του Συντάγματος και μιας μακράς ακολουθίας σχετικών νόμων.
Στο όνομα της γνωστής εμπλοκής με το ΕΣΡ, που οφείλεται στην απαίτηση συναίνεσης και της αντιπολίτευσης στη διαδικασία ορισμού των μελών του, συναίνεση που είχε επιτευχθεί με τη «καραμανλική» πτέρυγα της ΝΔ υπό τον Β. Μεϊμαράκη αλλά την οποία δεν ακολούθησε ο Κ. Μητσοτάκης, η κυβέρνηση παρέκαμψε πλήρως το σχετικό του ρόλο.
Αυτό, περισσότερο από όλα τα άλλα προβλήματα του σχετικού νόμου, ήταν γνωστό ότι θα άνοιγε το δρόμο για έναν μεγάλο κύκλο δικαστικών προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Για την κυβέρνηση Τσίπρα το διακύβευμα είναι μεγάλο. Προφανώς και δεν θα είναι η πρώτη κυβέρνηση που σε μια σημαντική νομοθετική της πρωτοβουλία θα συναντήσει εμπόδια από το ΣτΕ. Όμως, τυχόν απόφαση περί αντισυνταγματικότητας του νόμου θα ακυρώσει μία μείζονα πολιτική πρωτοβουλία της από εκείνες στις οποίες κατεξοχήν έχει επενδύσει για να συγκροτήσει την αφήγηση ότι «μπορεί να μην έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε πολλά στα οικονομικά, αλλά μπορούμε να κάνουμε πολλά στα θεσμικά και να χτυπήσουμε τη διαπλοκή».
Αυτό προφανώς εξηγεί και τη φόρτιση που είχε για την κυβέρνηση η αντιμετώπιση του χώρου της δικαιοσύνης, ιδίως από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε τις μεγάλες προσβάσεις σε αυτή που είχαν άλλοι χώροι. Δεν είναι τυχαία η αναβάθμιση του τέως δικαστικού (και τέως διοικητή της ΕΥΠ) και εκ της καραμανλικής Δεξιάς προερχόμενου αναπληρωτή υπουργού Δ. Παπαγγελόπουλου –γνωστού από την απροθυμία του να διερευνήσει σε βάθος την υπόθεση των απαγωγών Πακιστανών– μέσα στην όλη διάρθρωση του κυβερνητικού έργου. Εύλογα μπορεί κανείς να υποθέσει ότι σε αυτό το μοτίβο της αναζήτησης στηριγμάτων κινήθηκαν και οι επιλογές των επικεφαλής των ανωτάτων δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένου και του σημερινού προέδρου του ΣτΕ κ. Σακελλαρίου.
Όταν ήρθε η ώρα να ξεκινήσει η μακρά σειρά των προσφυγών των καναλιών στο ΣτΕ εξαρχής φάνηκε ότι τα πράγματα δεν ήταν καθόλου δεδομένο ότι θα πήγαιναν ομαλά. Η πρώτη συνεδρίαση, στις 30/9, διακόπηκε ύστερα από διαμαρτυρίες για τον τόνο της εισαγωγικής παρέμβασης του προέδρου του ΣτΕ καθώς θεωρήθηκε από μερίδα δικαστών του ότι με την επίκληση που έκανε της κρισιμότητας της υπόθεσης εμμέσως κατηύθυνε προς την αποδοχή της συνταγματικότητας του νόμου. Υπήρξαν αντιδράσεις, ανακοίνωση του προέδρου, ανακοίνωση της Ένωσης των δικαστικών του ΣτΕ που συντονιζόταν με την ανακοίνωση του προέδρου και παραίτηση δύο μελών από την Ένωση σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ανακοίνωση. Το να υπάρχει ένταση και οξεία αντιπαράθεση εντός του ΣτΕ δεν πρωτόγνωρο. Όμως, η δημόσια διαρροή της έντασης, η διακοπή της συνεδρίασης, οι δημόσιες δηλώσεις παρέπεμπαν σε ένα κλίμα συγκρουσιακό με σημαντικές πολιτικές πιέσεις τις οποίες το ΣτΕ, ένα κρίσιμο τμήμα της συνολικής κρατικής λειτουργίας, δεν μπορούσε να χειριστεί με τον παραδοσιακό τρόπο, εξ ου και η εικόνα… φοιτητικού συλλόγους.
Στις 5 Οκτωβρίου ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πραγματοποιεί συνάντηση με τους επικεφαλής των ανωτάτων δικαστηρίων στους οποίους μάλιστα δεσμεύεται εκτός των άλλων και για την αντιμετώπιση των προβλημάτων με το μισθολόγιο των δικαστών κίνηση που θεωρήθηκε επίσης ένα είδος παρέμβασης. Μάλιστα, λίγο μετά διέρρευσε και το ενδιαφέρον της προέδρου του Αρείου Πάγου για παράταση του ορίου ηλικίας από τα 67 στα 70, στοιχείο που δεν προκάλεσε ρίγη αγαλλίασης σε όσους θα έπρεπε να την υποστούν για άλλη τρία χρόνια σε αυτή τη θέση.
Η ίδια αίσθηση βγήκε και από το γεγονός ότι η συζήτηση για το παραδεκτό της προσφυγής ήταν επίσης έντονη μέχρις ότου βγει η απόφαση, με πλειοψηφία 16-9, ότι είναι παραδεκτές οι προσφυγές και πρέπει να συζητηθούν επί της ουσίας. Και αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί χόντρυνε το παιχνίδι παραμονές της απόφασης.
Λίγες μέρες πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση της 18ης Οκτωβρίου όπου θα αποφασιζόταν το παραδεκτό των προσφυγών, η ιστοσελίδα zougla.gr του Μάκη Τριανταφυλλόπουλο, δημοσιεύει στις 13/10 υποκλαπέντα e-mail από το 2014 που παρουσιάζουν ένα μέλος του ΣτΕ πέραν του να εξομολογείται τον έρωτά του για νομικό και υποψήφια δικαστή να δείχνει ενδιαφέρον και για τις επιδόσεις της στις σχετικές εξετάσεις. Είναι προφανές ότι εδώ είχαμε ένα κλασικό παράδειγμα της «δημοσιογραφίας» του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου, που έγκειται στη χρήση στοιχείων που έχουν αποκτηθεί παράνομα από τις μυστικές υπηρεσίες και τα οποία χρησιμοποιούνται επί της ουσίας για εκβιασμό και για εκτέλεση πολιτικών συμβολαίων.
Τη νύχτα 15 προς 16 Οκτωβρίου ο Πάνος Καμμένος σπεύδει να αναμεταδώσει από το λογαριασμό του στο twitter τα σχετικά δημοσιεύματα από τη zougla.gr με το σχόλιο ότι πλήττεται το κύρος της δικαιοσύνης. Το γεγονός ότι ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ και υπουργός και συν-αρχηγός της κυβέρνησης αναμεταδίδει με τέτοιο σχόλιο σημαίνει υιοθέτηση των καταγγελιών του Τριανταφυλλόπουλου και ουσιαστικά δικαιολογούν μια εκτίμηση ότι για την άσκηση πίεσης υπάρχει και κυβερνητικό ενδιαφέρον. Την Κυριακή 16/10 το Βήμα περιλαμβάνει αναφορά στη συγκεκριμένη υπόθεση μιλώντας για απόπειρα εκβιασμού ενόψει της συζήτησης στο ΣτΕ και το συσχετίζει με άλλες υποθέσεις υποκλοπών που αποδίδονται στην ΕΥΠ.
Τη Δευτέρα 17/10 η Εφημερίδα των Συντακτών, σε ρεπορτάζ του Δημήτρη Κανελλόπουλου αναπαράγει πλήρως το θέμα, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι παρότι δεν πρέπει να υπάρχει ενδιαφέρον για τα προσωπικά του οποιουδήποτε, εντούτοις εάν υπάρχει θέμα διαρροής θεμάτων στις εξετάσεις του ΣτΕ, τότε αυτό όντως γεννά «εκ των πραγμάτων ζήτημα» και αναρωτιέται εάν «είναι δυνατόν […] να λειτουργήσει ανεξάρτητα και με βάση το δημόσιο συμφέρον ο συγκεκριμένος λειτουργός».
Την ίδια μέρα, τη Δευτέρα 17/10, ο ανεξάρτητος βουλευτής Ν. Νικολόπουλος, πάλαι ποτέ υπερασπιστής του δολοφόνου του Νίκου Τεμπονέρα, γνωστός από παλιά για την «ειδικότητά» του σε στοχοποιήσεις μέσα από ερωτήσεις και λοιπές παρεμβάσεις, προαναγγέλλει από ραδιοφώνου ότι θα κάνει ερώτηση για το θέμα. Το θέμα για τον Νικολόπουλο δεν είναι ο εκβιασμός ανώτατου δικαστικού, αλλά η ανάγκη πειθαρχικού ελέγχου του δικαστικού εφόσον κατά τον Νικολόπουλο από τα υποκλαπέντα e-mail προκύπτει θέμα διαρροής των θεμάτων στις εξετάσεις. Λίγο αργότερα, ο υπουργός Δικαιοσύνης ανακοινώνει ότι θα διεξαχθεί πειθαρχική έρευνα σε βάρος του συγκεκριμένου ανώτατου δικαστικού. Ας σημειώσουμε εδώ ότι τα e-mail αυτά είχαν ξανακυκλοφορήσει παραμονές των επιλογών για τη θέση του προέδρου του ΣτΕ, όμως τότε φαίνεται ότι δεν είχαν κριθεί άξια πειθαρχικού ελέγχου.
Την επόμενη μέρα στις, στις 18/10, η εφημερίδα Αυγή, σπεύδει, πριν καλά καλά ξεκινήσει η προγραμματισμένη συνεδρίαση του ΣτΕ, να αποκαλύψει αυτή πρώτη το όνομα του δικαστικού και να πει ότι πρόκειται για τον Αθανάσιο Ράντο. Ας σημειώσουμε εδώ ότι ο Ράντος, που δεν είναι ιδιαίτερα ριζοσπαστικών ή προοδευτικών απόψεων, θεωρείται ένας από τους καλύτερα καταρτισμένους και συγκροτημένους δικαστικούς με ιδιαίτερα μεγάλο κύρος όταν τοποθετείται μέσα στο ΣτΕ και κατά γενική ομολογία δύσκολος νομικός αντίπαλος.
Είναι σαφές ότι όλα αυτά δείχνουν με σαφήνεια ότι έχουμε να κάνουμε με ξεκάθαρες μεθοδεύσεις και παρεμβάσεις. Όπως γινόταν και παλαιότερα, είναι αλήθεια, αλλά αυτή τη φορά ίσως να γίνονται και πιο άγαρμπα ή να μην μπορούν να αποκτήσουν τη νομιμοποίηση που κάποτε μπορεί να αποκτούσαν (και προς τα έξω και προς το ίδιο το κράτος). Και αυτό εξηγεί και την εικόνα μερικής «κρίσης του κράτους» που αποπνέουν τέτοιες εξελίξεις, που όμως έχει ως βαθύτερη αιτία και τον τρόπο που κλήθηκε και το ίδιο το ΣτΕ να νομιμοποιήσει στο όνομα του «εθνικού συμφέροντος» και μιας ιδιότυπης κατάστασης έκτακτης ανάγκης όλο το θεσμικό πλαίσιο των μνημονίων που σε πλήθος πλευρές είναι έκδηλα αντισυνταγματικό.
Πάντως, σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε παρά να υπογραμμίσουμε ότι το να ενεργοποιείται για να εξασφαλιστεί ότι θα περάσει από το ΣτΕ ο συγκεκριμένος νόμος, ένα ολόκληρο κύκλωμα που ξεκινά από τις «υπηρεσίες» και τις υποκλοπές τους, περνάει στο γνωστό εργολάβο τέτοιων συμβολαίων Μάκη Τριανταφυλλόπουλο, στον Πάνο Καμμένο, μετά στα επίσημα και στα ημι-επίσημα ΜΜΕ του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή στην Αυγή και στην Εφημερίδα των Συντακτών, και ενδιαμέσως να αξιοποιείται μια φιγούρα όπως ο Νικολόπουλος αλλά και να σπεύδει ο Παρασκευόπουλος να ενεργοποιήσει πειθαρχικό μία μέρα πριν τη συνεδρίαση του ΣτΕ, δείχνει κυβέρνηση που έχει αποφασίσει να είναι σαν τις προηγούμενες όχι μόνο στα μνημόνια αλλά και στον κυνισμό.
Δεν είναι τυχαίος ο ιδιαίτερα πιεστικός τόνος του Νίκου Παππά στη δήλωσή του μετά τις εξελίξεις, όπου διαμέσου της «αποκήρυξης» της χρήσης της «προσωπική ζωής των δικαστών», ουσιαστικά ξαναπαραπέμπει στο ζήτημα, μαζί με την υπογράμμιση ότι εάν ο νόμος κριθεί αντισυνταγματικός τότε η Ελλάδα θα γυρίσει «σε καθεστώς με μη αδειοδοτημένα κανάλια».
Σε κάθε περίπτωση, πολύ σαπίλα συσσωρεύτηκε κιόλας στις πρώτες βδομάδες εφαρμογής νόμου που υποτίθεται ότι στοχεύει στην κάθαρση από τη διαπλοκή…
Αφήστε μια απάντηση