Μάθημα 5α (διάλεξη-συζήτηση). «Αλλοτρίωση, ιδιωτική ιδιοκτησία και χειραφέτηση (1844)». Πέμπτη 19.1.17, 18:00, αμφ. Μ318 Ε.Μ.Π.

Μάθημα 5α (διάλεξη-συζήτηση). «Αλλοτρίωση, ιδιωτική ιδιοκτησία και χειραφέτηση». Πέμπτη 19 Ιανουαρίου, ώρα 18:00, αμφιθέατρο Μ318 της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Ε.Μ.Π. – τ. πτέρυγα των Ηλεκτρολόγων προς την οδό Μπουμπουλίνας, 3ος όρ. (είσοδος από οδό Στουρνάρη)
Θεματικές και βιβλιογρ. βλ. Πρόγραμμα μελέτης της Ιστορίας της Επαναστατικής Θεωρίας (του Μαρξισμού).

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Τα «Οικονομικά και φιλοσοφικά χειρόγραφα» (1843-44) – το πρώτο κείμενο, όπου εκτίθενται ως ενιαίο όλο υπό διαμόρφωση τα τρία μελλοντικά συστατικά μέρη του μαρξισμού. Η σημασία των οικονομικών ερευνών του Μαρξ στη διαμόρφωση της αντίληψής του. Ο ρόλος της εργασίας στην ανάπτυξη της κοινωνίας. Ο ρόλος της πρακτικής στην ανάπτυξη της γνωστικής σχέσης του ανθρώπου προς τον κόσμο. Από την ανάλυση της κλασικής πολιτικής οικονομίας – στην ανάδειξη της συνάρτησης μεταξύ συσσώρευσης ξένης εργασίας, ιδιωτικής ιδιοκτησίας και αποξένωσης – αλλοτρίωσης. Αλλοτρίωση και ουσιώδεις δυνάμεις του ανθρώπου. Ανάδειξη από το Μαρξ της συνεισφοράς του Χέγκελ στη συνειδητοποίηση της διαδικασίας δημιουργίας του ανθρώπου μέσω της ανθρώπινης εργασίας και της εγελιανής μυστικοποίησης αυτής της διαδικασίας. Κριτική του εγελιανού μυστικισμού. Ανάδειξη του ανταγωνιστικού χαρακτήρα της προόδου στις εκμεταλλευτικές κοινωνίες. Θεμελίωση του κομμουνισμού και του ανθρωπισμού. Η γόνιμη σχέση του Μαρξ προς τον ανθρωπολογικό υλισμό του Λ. Φόιερμπαχ και η άρση των περιορισμών του κεκτημένου του. Οι αντιφάσεις του Μαρξ και η ατυχής απόπειρα συστηματικής θεώρησης της πολιτικής οικονομίας υπό το πρίσμα των κατηγοριών: ιδιωτική ιδιοκτησία και αλλοτρίωση. Σύγχρονες ερμηνείες της θέσης και του ρόλου των παρισινών χειρογράφων του 1844 στην επαναστατική θεωρία. Ο μύθος περί των «δύο Μαρξ» (του νεαρού ανθρωπιστή – επαναστάτη και του ώριμου επιστήμονα…) και περί μεταφυσικής «τομής».

Η παράλληλη ανεξάρτητη πορεία του Ένγκελς: «Σχεδίασμα κριτικής της πολιτικής οικονομίας» και «Η κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία». Ανάλυση των κοινωνικών προβλημάτων της κεφαλαιοκρατίας.
Το πρώτο κοινό έργο Μαρξ – Ένγκελς: «Η Αγία οικογένεια, ή κριτική της κριτικής κριτικής» (9-11/ 1844). Ο φιλοσοφικός αναστοχασμός των νεαρών χεγκελιανών, του εγελιανού ιδεαλισμού και της ιδεοκρατίας εν γένει. Σκιαμαχίες ιδεών και κοινωνικές υλικές ανάγκες. Λαϊκές μάζες και προσωπικότητα στην ιστορία. Οι όροι υπό τους οποίους η φιλοσοφία του Φόιερμπαχ εκλαμβάνεται ως θεωρητική βάση του κομμουνισμού.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ένγκελς Φ. Ο Σέλλινγκ για τον Χέγκελ (1942)

Ένγκελς Φ. Ο Σέλλινγκ και η αποκάλυψη (1942)

Ένγκελς Φ. Σέλλινγκ, ο εν Χριστώ φιλόσοφος (1942)

Ένγκελς Φ. Πολεμική ενάντια στον Λεό (1942)

Ένγκελς Φ. Περίγραμμα μιας κριτικής της οικονομικής επιστήμης (1844)

Μαρξ Κ. Οικονομικά και φιλοσοφικά χειρόγραφα. Μετ. Μπ. Γραμμένος. Εκδ. Γλάρος. Αθήνα, 1975.

Μαρξ Κ. Χειρόγραφα 1844: Πολιτική Οικονομία και Φιλοσοφία, μετάφραση Ν. Μπαλής, εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη, Αθήνα 1978.

Ένγκελς Φ. Η κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία. Εκδ. Μπάιρον. Αθήνα.

Μαρξ Κ. Ένγκελς Φ. Η Αγία οικογένεια ή κριτική της κριτικής κριτικής, ενάντια στον Μπρούνο Μπάουερ και Σια. Εκδ. Αναγνωστίδη.

Συμπληρωματική.

Ριαζάνωφ Ντ. Ο Μαρξ και ο Ένγκελς (όχι μόνο για αρχάριους), Εκδόσεις Γράμματα.

Βρανίτσκι Π. Ιστορία του Μαρξισμού, τ. 1, Οδυσσέας 1976. Σελ. 41-105.

Σλάιφσταϊν Γιόζεφ. Εισαγωγή στη μελέτη του Μαρξ, του Ένγκελς και του Λένιν. Εκδ. Επίκουρος. Αθήνα, 1976. σελ. 7 – 58.

Κουτσούκαλη Α. Οι θεμελιωτές του μαρξισμού. Εκδ. Επικαιρότητα. Αθήνα, 1981. σελ. 11 – 50.

Νικολάεφσκι Μπ. – Μαίνχεν-Χέλφεν Ο. Καρλ Μαρξ. Εκδ. Ράππα. Αθήνα, 1983. σελ. 15 – 161.

Μεσάρος Ίστβαν. Η θεωρία του Μαρξ για την αλλοτρίωση. Μετ. Ε. Κωνσταντέλου. Εκδ. Ράππα. Αθήνα, 1981.

Δεληγιώργη Α., Ο κριτικός Μαρξ 1843-44. Δοκίμια για τον Μαρξισμό. εκδ. Gutenberg, Αθήνα 1985.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *