Το παρακάτω κείμενο αποτελεί παλιότερο άρθρο της Ελένης Κοχαϊμίδου, μάλλον από την Ελευθεροτυπία, για το Διονύση Σαββόπουλο. Το σημαντικό είναι ότι δεν περιέχει απόψεις τρίτων και παρεμβάσεις αλλά χρησιμοποιεί τα λόγια του ίδιου. Μας το έστειλε ο αναγνώστης μας Φώτης Σ.
ΝΙΟΝΙΟΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΔΙΟΝΥΣΗ
Ο λόγος του μεταλλασσόμενος και εκρηκτικός, λένε πολλοί. Αντιφατικός μέσα στις πολυδαίδαλες αρθρώσεις του, λένε κάποιοι άλλοι.
Τι είναι, επιτέλους, ο Διονύσης Σαββόπουλος;
Μια φωνή στα όρια της παρακμής ή, ίσως, η πιο ειλικρινής – αν και προκλητική – φωνή σε μια εποχή πολύμορφη και συνταρακτική; Δεν φιλοδοξούμε να δώσουμε την απάντηση. Η στήλη, για λόγους…αρμοδιότητας και μόνο, παρουσιάζει το Σαββόπουλο με την ιδιότητα του ως ανθρώπου που συχνά…διαφωνεί με τον εαυτό του.
1. Για τον εαυτό του: α) Βλέπω καμιά φορά στο δρόμο τον παλιό μου εαυτό και δεν τον χαιρετάω (1974). β) Ευαίσθητο παιδί ήμουν και ευαίσθητος είμαι και τώρα. Νομίζω πως με τον παλιό μου εαυτό θα τα βρίσκαμε (1989).
2. Για την εμφάνισή του: α) Έτσι είμαι ωραίος. Εσείς οι άλλοι είστε ίδιοι κι απαράλλαχτοι. Ίδια ρούχα, ίδιες χειρονομίες. Ποιος σας κούρδισε έτσι; (1966). β) Με επηρέασε ο τίτλος του δίσκου μου και έριξα ένα γερό κούρεμα. Ήθελα να μοιάσω με τον πολύ κόσμο, όπως ήταν κάποτε (1989).
3. Για τον Καραμανλή: α) Γραφικός κύριος ο Καραμανλής. Αρκετά κομψός. Επίσης, δεν μπορώ να πω ότι η προσφορά του δεν έχει γοητεία (1977). β) Αυτός ο μετρημένος άνθρωπος με τον κοινό νου αποδεικνύεται η θετικότερη προσωπικότητα των τελευταίων δεκαετιών. Κρίμα που δεν τον συμπαθούσαμε όταν ήμασταν νέοι. Άλλο ένα λάθος της γενιάς μου (1989).
4. Για τις εκλογές: α) Η δεξιά δεν τις προκήρυξε; Για να ανανεώσει την ψήφο της πριν να είναι αργά. Έτσι όμως, είναι σαν να ομολογεί την επικείμενη φθορά της (1979). β) Η μόνη λύση είναι η αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας! (1989).
5. Για τη ζωή: α) Στέκομαι να ξαποστάσω στο καφενεδάκι της Δεξαμενής κάτω από το Λυκαβηττό. Χτυπάω παλαμάκια για καφέ και δεν το κρύβω: Ζήτω η χρυσή μποεμία! (1966). β) Ο πολιτισμός είναι το θετικό πνεύμα προς τη ζωή. Δηλαδή να είσαι εντάξει, να δουλεύεις, να πηγαίνεις σχολείο κ.λ.π. (1991).
6. Για τους νέους: α) Οι νέοι δεν έχουν “νακ” και δεν ξέρουν πώς θα το αποκτήσουν. Χρειάζονται, ίσως, να πέσουν μερικές βόμβες παραφίνης, έστω και χωρίς λόγο. Να αστράψουν προβολείς στα μάτια των φιλήσυχων περαστικών, να γκρεμιστεί κανένα άγαλμα κανένα βράδυ (1967). β) Ναι, τα Ελληνόπουλα πρέπει να υπηρετούν τη θητεία τους (1989).
7. Για τον προοδευτισμό: α) Ο προοδευτισμός μου δεν σήμαινε ποτέ υστερία αλλά ήταν αναζήτηση ενός καινούργιου τρόπου ζωής (1974). β) Δεν είμαι προοδευτικός αλλά άνθρωπος εκτεθειμένος και πονηρός! (1974).
8. Για την αλλαγή πορείας: α) Ανήκω στο χώρο της αριστεράς από το 1962 (1976). β) Το ότι αυτά που λέω και γράφω δείχνουν μια στροφή στο συντηρητισμό είναι αναμφισβήτητο (1989).
9. Για τον εθνικισμό: α) Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω πολύ καλά τι εννοούσανε λέγοντας “ελληνικότητα”. Δεν μπόρεσα ποτέ να την ξεχωρίσω από ένα είδος εθνικισμού που νομίζω πως έκρυβε (1980). β) Πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία στον ελληνισμό, στην κατεύθυνση μιας εθνικής αφύπνισης. Διότι προηγήθηκαν τρεις δεκαετίες μπουνταλοπροοδευτισμού (1991).
10. Για την παράδοση: α) Δεν αγαπώ ιδιαίτερα την παράδοση – ας διαλυθεί η εντύπωση ότι “ο Σαββόπουλος εξελίσσει το φολκλορ” – ούτε και την ξέρω (1971). β) Πιστεύω στην παράδοση, μόνο που δεν την αξιώθηκα. Ούτε και ξέρω τι ακριβώς πρέπει να κάνω. Αυτό είναι το πρόβλημα (1978).
11. Για τον ατομισμό: α) Θέλω να διαφυλάξω τον προσωπικό μου χώρο από την έξω από μένα καθημερινή κόλαση. Ναι, είμαι σνομπ (1967). β) Σταθήκαμε πολύ στον εαυτό μας. Ο ατομισμός έγινε κύρια επιδίωξη (1989).
12. Για την κριτική: α) Τίποτα δεν έχω να πάθω από τα καλά τους ή τα κακά τους λόγια. Μόνο τον εαυτό μου φοβάμαι (1972). β) Παραδέχομαι ότι η κριτική με φοβίζει κάπως, με σκοτίζει, γιατί, ξέρετε, εγώ δεν έχω ιδεολογία ούτε κάποια συγκεκριμένη φιλοσοφία ή αισθητική (1989).
13. Για το σοσιαλισμό: α) Εξακολουθώ να πιστεύω στη σοσιαλιστική επανάσταση και στην κατάληψη της εξουσίας με κλοτσιές και με μαγκούρες και με απ’ όλα (1975). β) Ο σοσιαλισμός ήταν ο πιο αργός δρόμος για τον καπιταλισμό, ο σοσιαλισμός έπεσε επειδή απαιτεί περισσότερο χρόνο για να φθάσει κανείς στον καπιταλισμό (1991).
14. Για την πολιτική: α) “Στον αγώνα του συντρόφου, στην αγωνία αυτού του τόπου για ζωή…η συγκέντρωση ανάβει κι όλα είναι συνειδητά!” (1966). β) “Προτείνω τον ψηλό που μοιάζει με ροφό τα χώματα και τα νερά να μαζέψει…” (1989).
Αφήστε μια απάντηση