Oταν ξέσπασε η επανάσταση του ’21 πατριάρχης έλαχε να είναι ο Γρηγόριος ο E’, το άγαλμα του οποίου έχουμε και καμαρώνουμε στα Προπύλαια.
Aυτός, λοιπόν, σαν σήμερα το 1821, μαζί με άλλους 22 δεσποτάδες, επικαλούμενοι την “θεία φώτιση” επάνω στην “Αγία Τράπεζα” συντάσσουν το κείμενο του αφορισμού στους επαναστάτες κατηγορώντας τους ως υποκινητές πράξεων που αντίκεινται στη λογική, στο Θεό και στο συμφέρον των υπόδουλων (ο ραγιαδισμός εθεωρείτο ατομική αρετή….) οι οποίοι «επιχείρησαν εις έργον μιαρόν, θεοστυγές και ασύνετον, θέλοντες να διαταράξωσιν την άνεσιν και ησυχίαν των ομογενών μας πιστών ραγιάδων της κραταιάς βασιλείας». Και συνεχιζόταν το τροπάριο: «Αφωρισμένοι υπάρχειεν και κατηραμένοι και ασυγχώρητοι, και μετά θάνατον άλυτοι, και τω αιωνίω υπόδικοι αναθέματι….. αν δεν αναλάβωσιν τον εντελή χαρακτήρα του ρεαγιαδικού αυτών επαγγέλματος».
Ο Πατριάρχης, λοιπόν. αυτός, έστειλε το φιρμάνι σε όλους τους παπάδες και τους διέταξε να το κάνουν τροπάρι και να το διαβάζουν σε όλες τος εκκλησιές προς τους ραγιάδες. Σ’ αυτό οι επαναστάτες χαρακτηρίζονταν: «αγνώμονες, φυγάδες, κακόβουλοι, τέρατα εμψύχου αχαριστίας, αλαζόνες, δοξομανείς, ανόητους», και προέτρεπε τους σκλαβωμένους: «εκείνους τους ασεβείς προταιτίους ολεθρίους αποστάτας να τους μισήσετε καθότι και η εκκλησία τους έχει μισήσει ως μέλη σεσηπότα (σάπια) αφορισμένοι υπάρχειεν και κατηραμένοι και μετά θάνατον άλυτοι και τυμπανιαίοι και τω αιώνιο αναθέματι και αυτοί και όσοι ακολουθήσωσι του λοιπού να γίνουν τα τέκνα αυτών ορφανά, άγγελος Kυρίου καταδιώξαι αυτούς εν πυρίνη ρομφαία».
Aυτά, που λέτε έλεγε ο αρχιτράγος της εποχής και οι δεσποτάδες του τα υλοποίησαν, με χαρακτηριστικό παράδειγμα του Πορφύριου στην Aρτα που αφόρισε τους Σουλιώτες και στρατολόγησε μισθοφόρους για να πολεμήσει στο πλευρό των Tούρκων.
Aυτά έβλεπε ο Oδυσσέας Aνδρούτσος και με γράμμα του στον Kολοκοτρώνη ζητούσε να κλαδέψουν τα κεφάλια των αρχιρασοφόρων.
***
O Γιάννης Κορδάτος, με το βιβλίο του «Η Κοινωνική Σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821», κάνει την πρώτη σοβαρή ανάλυση την για το τι έγινε στην πραγματικότητα στην επανάσταση του 1821.
Η πρώτη έκδοσή του κυκλοφόρησε το 1924. Ηταν ένα βιβλίο που έκανε πάταγο, προκαλώντας την λύσσα όλων εκείνων που ο Κορδάτος είχε ονομάσει «βατράχους της πατριδοκαπηλίας».
Οι μαρξιστικές ιδέες είναι το αντίδοτο στα ψέματα της κυρίαρχης τάξης και ο Γ. Κορδάτος αντιπροσωπεύει τις ρίζες της μαρξιστικής σκέψης στην Ελλάδα.
Ο Κορδάτος ξεσκεπάζει αλύπητα τα προνόμια και τον ρόλο των αρχιρασοφόρων, όπως και των λοιπών πυλώνων του συστήματος, των «κοτζαμπάσηδων» για παράδειγμα. Γράφει: «Η Εκκλησία έπαιρνε μάλιστα από κάθε χριστιανό ραγιά ειδικό φόρο, που λεγόταν ρόγα ή ζητεία. Πολλές φορές με ασπλαχνία Σάϋλωκ έκανε κατάσχεση στο αλέτρι ή τα άλλα γεωργικά εργαλεία του αγρότη, αν τύχαινε και δεν πλήρωνε τον παραπάνω φόρο». Και συμπεραίνει: «Μ΄ όλον τον αγώνα και τον τυραγνισμό του [ο μικροαγρότης] τίποτε δεν του απόμεινε, επειδή ερχόταν ο φορατζής, ο δεσπότης, ο κοτζάμπασης κι ο τσορμπατζής και του το έπαιρναν. Δεν ήταν τόσο ο Τούρκος αγάς που ερχόταν σε επαφή με τον αγρότη, ούτε ο σούμπασης, ήταν ο χριστιανός προύχοντας και ο δεσπότης που, με το να είναι με την τουρκικήν εξουσίαν, με χίλιους δυο τρόπους έγδυναν τον ραγιά γεωργό και δουλευτή».
Αφήστε μια απάντηση