Στις 25 Μάρτη του 1944, συνεργεία της ΕΠΟΝ κάνουν έρανο στις συνοικίες του Ζωγράφου. Ενα συνεργείο φτάνει στα Ιλίσια, στη διασταύρωση της οδού Παπαδιαμαντοπούλου με την οδό Ξενίας και την οδό Μικράς Ασίας. Το συνεργείο αποτελείται από τρεις νεολαίους ΕΠΟΝίτες, από τα Κουπόνια (σημερινά Ανω Ιλίσια) και το συνόδευαν διακριτικά δυο ΕΛΑΣίτες.
Ξαφνικά ο παρευρισκόμενος αξιωματικός των Ταγμάτων Ασφαλείας, λοχαγός Κωνσταντίνος Μανωλάκος, τομεάρχης της Χ Αμπελοκήπων, φορώντας πολιτικά βγάζει το πιστόλι του, ακινητοποιεί τους τρεις ΕΠΟΝίτες και αρχίζει να τους ρωτά ποιοι είναι, τι κάνουν εκεί ζητώντας τις ταυτότητές τους. Ο ένας ΕΛΑΣίτης, που είχε την ευθύνη για την ασφάλεια της ομάδας, αποφασίζει να παρέμβει δυναμικά και πυροβολώντας σκότωσε τον ταγματασφαλίτη. Η ομάδα σκόρπισε αμέσως και γύρισε στα Ιλίσια μέσα από το ρέμα στο ύψος της Γέφυρας.
Η αντίδραση των Γερμανών και των ντόπιων συνεργατών τους ήταν λυσσαλέα, με τον αρχηγό των Ταγμάτων Ασφαλείας να ανακοινώνει ως αντίποινα «τον απαγχονισμόν εις τον τόπον του εγκλήματος… ιθυνόντων κομμουνιστών ».
Την αυγή της 5ης Απρίλη 1944, στην ίδια πλατεία, οι Γερμανοί υλοποίησαν τα «αντίποινα» κρεμώντας πέντε κομμουνιστές που είχαν συλληφθεί πριν από μερικές βδομάδες σε μπλόκο, στο Νοσοκομείο Συγγρού, ως μέλη του Κομματικού Γραφείου του νοσοκομείου.
Στο χώρο του απαγχονισμού, είχε τοποθετηθεί ένας λόχος γερμανοτσολιάδων – φρουρών που δεν επέτρεπαν στον κόσμο να τους ξεκρεμάσει για να τους κηδέψει, μαζί με μια ομάδα τοποθετημένη στο ύψωμα του Αγίου Γερασίμου. Σε δυο δέντρα, στην ίδια πλατεία, είχαν κρεμάσει δυο άδειες αγχόνες με πινακίδες πάνω στις οποίες έγραφαν: «Γιώργος Σιδέρης – τον περιμένει κρεμάλα», «Θανάσης Νικολαΐδης – τον περιμένει κρεμάλα». Οι δυο τελευταίοι είχαν καταφέρει να ξεφύγουν από το μπλόκο του Νοσοκομείου Συγγρού και έτσι δεν μπόρεσαν να τους πιάσουν. Για πρώτη φορά στην Αθήνα στήθηκαν κρεμάλες. Οι Γερμανοί και οι ντόπιοι συνεργάτες τους πίστευαν ότι με αυτό τον τρόπο θα τρομοκρατούσαν τον αθηναϊκό λαό, θα έσπαγαν το αγωνιστικό του φρόνημα. Οι γερμανοτσολιάδες ήταν σκορπισμένοι μπουλούκια – μπουλούκια στα γύρω πεζοδρόμια, ενώ οι αξιωματικοί τους προκλητικά έπιναν τον καφέ τους σε ένα τραπεζάκι καφενείου, κάτω από τα πτώματα των κρεμασμένων κομμουνιστών .
Η πρώτη μάχη του ΕΛΑΣ της Αθήνας, μάχη για τους πέντε κρεμασμένους
Μετά από έκτακτη σύσκεψη, το 3ο Τάγμα του ΕΛΑΣ αποφασίζει να μην αφήσει αναπάντητη τη δολοφονική πρόκληση και να χτυπήσει αιφνιδιάζοντας τους ταγματασφαλίτες, αρκετοί από τους οποίους πανικοβλήθηκαν και πηδούσαν στο ρέμα του Ιλισού (σήμερα λεωφόρος Μιχαλακοπούλου). Αμέσως μετά το αιφνιδιαστικό χτύπημα του ΕΛΑΣ, άρχισαν να καταφθάνουν ενισχύσεις με αυτοκίνητα γεμάτα με άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας και Γερμανούς, οι οποίοι ξεκίνησαν σφοδρή αντεπίθεση προς το Αλσος Κουπονίων – Συγγρού, με κατεύθυνση την Καισαριανή. Αυτή ήταν η πρώτη μάχη σε παράταξη του ΕΛΑΣ της Αθήνας, που έληξε με την αποχώρηση των γερμανοτσολιάδων, οι οποίοι δεν μπόρεσαν, παρά τις προσπάθειές τους, να μπουν στην Καισαριανή.
Πηγή: “Ριζοσπάστης“
Αφήστε μια απάντηση