20 Οκτώβρη: ένα βήμα πίσω

Του Κώστα Σβόλη

Οι συγκρούσεις που έλαβαν χώρα στην απεργιακή συγκέντρωση στην πλ. Συντάγματος στις 20 Οκτώβρη, ανάμεσα στην περιφρούρηση του ΚΚΕ και ένα ετερόκλητο κομμάτι κόσμου, αποτελούν ένα τεράστιο πισωγύρισμα για τις λαϊκές κινητοποιήσεις που διεξάγονται εδώ και δυο χρόνια περίπου ενάντια στις πολιτικές του μνημονίου και της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης στην Ελλάδα. Όμως ακόμα μεγαλύτερο πισωγύρισμα από τα ίδια τα γεγονότα, είναι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι απόψεις και οι θέσεις που εκφράστηκαν σε σχέση με αυτά τόσο από τον Αναρχικό χώρο, όσο και από την Αριστερά, είτε από συλλογικότητες και οργανώσεις, είτε με προσωπικά κείμενα σε μπλοκ και ιστολόγια. Γιατί εάν τα ίδια τα γεγονότα εξελίσσονται σε ενεστώτα χρόνο, εν βρασμώ, με μια σειρά τυχαίους και αστάθμητους παράγοντες, οι οποίοι θα μπορούσαν να εξηγήσουν (όχι όμως να δικαιολογήσουν) την ένταση και την μορφή που πήρε αυτή η βίαιη σύγκρουση, η κατάθεση των απόψεων από τα συλλογικά ή προσωπικά υποκείμενα, οφείλει να ξεπερνάει το θυμικό, την μικροπολιτική σκοπιμότητα, την διαστρέβλωση των γεγονότων ώστε να έρθουν στα μέτρα του κάθε χώρου, και να μπορεί όχι απλά να καταγράψει τα γεγονότα ως έχουν, αλλά να βγάλει από αυτά πολιτικά συμπεράσματα, να αναλύσει την κατάσταση όπως διαμορφώνεται και να χαράξει πολιτικές κατευθύνσεις, πάντα με γνώμονα το ίδιο το λαϊκό κίνημα και όχι την αυτοεπιβεβαίωση του κάθε πολιτικού χώρου.

Το ΚΚΕ στις 20 Οκτώβρη, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια βρέθηκε σε κοινό χωροχρόνο με τους υπόλοιπους απεργούς- διαδηλωτές. Από πολύ νωρίς είχε καταλάβει σχεδόν όλη την πάνω πλευρά της πλ. Συντάγματος και μπροστά από την Βουλή, με μια συγκέντρωση αρκετά μακρότερη από τις πραγματικές δυνατότητες του ΚΚΕ, αλλά και με ενδιαφέρουσα σύνθεση: ένα πολύ μεγάλο μέρος της συγκέντρωσης του ΚΚΕ αποτελούνταν από άριστα συγκροτημένες και πλήρως εξοπλισμένες ομάδες περιφρούρησης οι οποίες είχαν παραταχθεί σε σχηματισμούς σε καίρια σημεία, με μέτωπο προς τους υπόλοιπους διαδηλωτές και όχι τις δυνάμεις καταστολής. Δεν ήταν μια συνηθισμένη συγκέντρωσή του και έχει τη σημασία της αυτή η επιλογή του. Αρκετοί από την Αριστερά βιάστηκαν να χαιρετήσουν το δειλό έστω βήμα του ΚΚΕ προς την ενότητα της Αριστεράς και του κινήματος. Όμως δεν κατάλαβαν ότι η συγκεκριμένη επιλογή έγινε για να αποσοβήσει τις πιέσεις που δέχεται το ΚΚΕ από την κομματική του βάση για την ως τώρα τακτική που ακολουθεί, απαντώντας ταυτόχρονα και στο αίτημα ενός ευρύτερου κόσμου, ενδεχομένως νέων ψηφοφόρων του ΚΚΕ, για ευρύτερη αντί-μνημονιακή ενότητα με τρόπο αυστηρά ελεγχόμενο και προσχηματικό. Το ΚΚΕ με τα γεγονότα στις 20-10 έδειξε τόσο στην κομματική του βάση, όσο και στις ευρύτερες πολιτικές του επιρροές, ότι η γραμμή που έχει ήταν και είναι όχι απλά σωστή, αλλά και η μόνη ενδεδειγμένη. Η κομματική βάση ένιωσε ότι το κόμμα, σαν η μονή συνεπής ταξική δύναμη δέχεται επίθεση από τους “παρακρατικούς” μηχανισμούς και όταν το κόμμα δέχεται επίθεση δεν είναι ώρα για αμφισβήτηση της γραμμής, ταλαντεύσεις και πολιτική ‘γκρίνια” , αντίθετα είναι ώρα για συσπείρωση και ‘μπετονάρισμά”.

Αυτός ήταν κατά ην άποψη μου ο βασικός λόγος της συγκεκριμένης επιλογής του ΚΚΕ, χωρίς όμως να είναι και ο μοναδικός. Ταυτόχρονα, η βασική του εκδοχή του ΚΚΕ για την ταξική πάλη περνάει μέσα από την πολιτική, οργανωτική και εκλογική ενίσχυση του ΚΚΕ και όχι από τα αποτελέσματα των ταξικών αγώνων. Κάθε μορφή αγώνα και πάλης που αναπτύσσεται έξω από την ομπρέλα του κόμματος είναι όχι απλά τυχοδιωκτική αλλά και επικίνδυνη για αυτό που το ΚΚΕ φαντάζεται ως ταξική πάλη. Το ΚΚΕ όχι απλώς διαφωνεί, αλλά θεωρεί και άκρως επικίνδυνη μια αυθόρμητη κίνηση αμφισβήτησης από τη μεριά του κόσμου, σε βαθμό μάλιστα που μπορεί να αποσταθεροποιήσει το πολιτικό σύστημα. Η μόνη αμφισβήτηση που έχει νόημα για το ΚΚΕ είναι η αλλαγή των συσχετισμών υπέρ του. Οποιαδήποτε άλλη απλώς αποπροσανατολίζει το λαό. Αυτή ακριβώς την γραμμή ήθελε να δικαιώσει το ΚΚΕ με την στάση του και δεν επρόκειτο για αλλαγή γραμμής προς μια αριστερή ενότητα όπως αυταπατώνται πολλοί Αριστεροί μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και άλλες γκρούπες.

Και είναι τεράστιο λάθος για αυτόν τον μάχιμο κόσμο να αναδιπλώνεται συντηρητικά- με την κρυφή ελπίδα να βρει διαύλους συνεργασίας με το ΚΚΕ- να μην του επιμερίζουν τις τεράστιες ευθύνες που του αναλογούν και να κάνουν γαργάρα ότι και αυτοί βρεθήκανε μπροστά στο «απαγορευτικό» που είχε επιβάλει το ΚΚΕ στην πλατεία. Είναι κρίμα, ακόμα και χώροι όπως η Εποχή και η ΑΚΟΑ, που στα πολυτεχνεία του 1996 και του 1997 είχαν σηκώσει μέτωπο απέναντι στην πολιτική του ΚΚΕ να εμφανίζεται ως αυτόκλητος προστάτης και ουσιαστικός πολιορκητής του ασύλου, και ενάντια στην προσπάθεια να παρουσιαστεί ο Α/Α χώρος ως απολιτικό συνωθύλευμα, να αναπαράγουν σήμερα ορολογίες όπως οι γνωστοί άγνωστοι. Και πραγματικά εκ του αποτελέσματος τα κατάφερε μια χαρά, έχοντας ένα ακόμα πολιτικό κέρδος (το οποίο το μοιράζεται εξίσου ευχάριστα με το κράτος) σε βαθμό μάλιστα που δεν το φανταζότανε: την πολιτική (αλλά και κοινωνική) απομόνωση στην οποία κινδυνεύει για ακόμα μια φορά να βρεθεί ο Α/Α χώρος. Το μόνο που δεν υπολόγισε σωστά το ΚΚΕ ήταν η ένταση της σύγκρουσης.

Προφανώς είχε υπολογίσει ότι με μερικές ροπαλιές θα ξεμπέρδευε όπως έκανε άλλωστε σε τόσες επετείους του Πολυτεχνείου κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90. Όμως εδώ έπεσε πραγματικά έξω, αν κάτι λοιπόν έχασε σ’ αυτή την ιστορία είναι το γόητρο των “αήττητων ΚΝΑΤ”, μικρό το κόστος μπροστά στα υπόλοιπα πολιτικά οφέλη.

Η στάση των ομάδων περιφρούρησης του ΚΚΕ ήταν απαράδεκτα προκλητική πολλή ώρα πριν ξεκινήσουν οι συγκρούσεις, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που εξόργισε πολύ κόσμο, ο οποίος αισθανότανε ότι το ΚΚΕ δεν συμμετέχει στην συγκέντρωση ως ένα κομμάτι της αλλά ως ένας εξωτερικός παράγοντας, αποκομμένος και διαχωρισμένος πλήρως από τον υπόλοιπο κόσμο. Αν τα πράγματα είχαν πάρει άλλη τροπή, η επόμενη μέρα, ακριβώς επειδή αυτά διαδραματίζονταν μπροστά σε νοήμονες ανθρώπους, άνεργους, μελλοντικούς απολυμένους, απεργούς, θα έβρισκε το κόμμα βαθιά ηττημένο πολιτικά και τα μέλη-κνατ με την πλάτη στον τοίχο σε οποιαδήποτε απόπειρα ταξικής ρητορείας με αποτέλεσμα τον απεγκλωβισμό ενός μεγάλου κομματιού του κόσμου από την ελεγχόμενη, νομιμόφρονα και ουσιαστικά ακίνδυνη για την εξουσία αντιπαράθεση που προωθεί ο Περισσός. Αντίθετα λοιπόν, μέσα σε μια τέτοια κατάσταση που η στάση των κρανοφόρων του ΚΚΕ ανέβαζε συνεχώς την ένταση και έχοντας απέναντι τους ένα τελείως ετερόκλητο πλήθος, έγινε ακριβώς αυτό που πάση θυσία θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί. Μια γενικευμένη σύρραξη με ένταση και μέσα (πέτρες, μολότοφ) κατά πολύ αναβαθμισμένα για μια σύγκρουση ανάμεσα σε μπλοκ διαδηλωτών, με μια διασπορά της σύρραξης σε ένα πολύ μεγάλο μέρος της πλατείας και την διακινδύνευση χιλιάδων διαδηλωτών που δεν έπαιρναν μέρος σε αυτή. Πρόκειται για χιλιάδες διαδηλωτές, που όπως έχει φανεί και από άλλες συγκεντρώσεις, είναι σε θέση να διακινδυνεύουν απέναντι στις δυνάμεις καταστολής, έχοντας ως στόχο την ανατροπή της συγκεκριμένης πολιτικής και ίσως της κυβέρνησης, άλλα δεν έχουν καμία όρεξη να γίνουν ο σάκος του μποξ για το ποιος θα κατέχει την πλατεία.

Η αίσθηση του να μην ξέρεις από πού θα σου έρθει, της ματαιότητας, της απαισιοδοξίας, του φόβου και της ανασφάλειας έγινε κυρίαρχη σε πάρα πολλούς ανθρώπους που βρέθηκαν στην συγκέντρωση, απλά για να υπερασπιστούν τις ίδιες της ζωές του απέναντι στην άγρια επίθεση που δέχονται. Θα ήταν τελείως διαφορετικά εάν είχαμε απλά την αντιπαράθεση δυο περιφρουρημένων μπλοκ για την διάταξή τους στο χώρο της συγκέντρωσης (ακόμα και με αυτό εγώ θα διαφωνούσα σε αυτή την περίπτωση) και όχι αυτή την γενικευμένη σύρραξη με όρους σχεδόν “ολοκληρωτικού πολέμου” ανάμεσα σε κόσμο, που στην πραγματικότητα κινδύνεψε πολύ πιο πολύ από τους ίδιους τους συγκρουόμενους.

Υπήρξαν δεκάδες τραυματίες από αυτόν τον κόσμο που ένιωσε να κινδυνεύει όχι από τις μονάδες καταστολής, αλλά από κάποιους άλλους που τους θεωρούσε συνδιαδηλωτές του και είμαστε τυχεροί που δεν θρηνήσαμε και άλλους νεκρούς από τις πέτρες που έφευγαν βροχή πάνω από τα κεφάλια του κόσμου και από τις μολότοφ που έπεσαν πάνω στα μέλη της περιφρούρησης του ΚΚΕ. Και για αυτή την εξέλιξη οι ευθύνες του κομματιού που επέλεξε την σύγκρουση με το ΚΚΕ είναι, τουλάχιστον, το ίδιο μεγάλες με αυτές του ΚΚΕ. Δεν είναι δυνατόν να πετάγονται μολότοφ και πέτρες ανάμεσα σε τόσες χιλιάδες διαδηλωτές. Δεν είναι δυνατόν να καλλιεργείται μια κουλτούρα σύγκρουσης η οποία αντιλαμβάνεται τους υπόλοιπους διαδηλωτές ως πεδίο της μάχης, που δεν μπορεί να διακρίνει για ποιο λόγο δεν κάνεις με τίποτα την επιλογή να πετάς μολότοφ και πέτρες ανάμεσα σε κόσμο. Και εάν το ΚΚΕ «έκανε την δουλειά του», ο Α/Α χώρος έχει πολύ δρόμο ακόμα για να φτάσει σε αυτό που ο Μαλατέστα όριζε σαν συνάφεια μέσων και σκοπών, και που δίνει ή τουλάχιστο πρέπει να δίνει το ηθικό πλεονέκτημα σε όσους αγωνίζονται για την κοινωνική απελευθέρωση.

Όμως το λάθος δεν σταματάει εδώ. Δεν έχουμε μόνο την πολιτική κάλυψη και ταύτιση (που σε κάποιες περιπτώσεις παίρνει την μορφή της πολιτικής ανάληψης ευθύνης) με γεγονότα τα οποία, δεν ήταν αποτέλεσμα πολιτικής απόφασης ή οργανωμένης δράσης κάποιων πολιτικών συλλογικοτήτων, αλλά ενός ετερόκλητου πλήθους, αλλά ότι στην κόντρα με το ΚΚΕ, ο Α/Α χώρος βρήκε τον ενοποιητικό του ιστό, που κατάφερε να άρει τις διαφορές και τα βαθιά πολιτικά (ή και απολίτικα) χάσματα που δεν είχαν καταφέρει να γεφυρώσουν πολιτικές διαδικασίες χρόνων και οι έντονοι κοινωνικοί αγώνες της περιόδου. Αυτή η ομοθυμία που διαπερνάει τον χώρο από την ΑΚ μέχρι τους πιο συγκρουσιακούς χαοτικούς, δεν είναι δείγμα πολιτικής συγκρότησης, αλλά αντίθετα δείγμα αποπολιτικοποίησης, αποπροσανατολισμού, ετεροκαθορισμού και βαθύτατου ιδεολογικού ναρκισσισμού. Μπορεί να πάρει μάλιστα επικίνδυνα μονοπάτια, εάν αυτή η ιστορία δεν σταματήσει εδώ και τώρα. Οι επιθέσεις (είτε με μολότοφ είτε με βανδαλισμούς και σπρέι) στα τοπικά γραφεία του ΚΚΕ καθώς και η ενασχόληση με την συνέχεια αυτής της κόντρας με κείμενα και τα λοιπά, δεν έχουν τίποτα να μας προσφέρουν εκτός από το να δώσουν χαρά στους φασίστες (αυτούς της Χρυσής Αυγής και των Αυτόνομων Εθνικιστών κλπ), να μας προσθέσουν ένα ακόμα βραχνά στην πολιτικοκοινωνική δουλειά στις γειτονιές και έναν ακόμα λόγο περιφρούρησης σε στέκια και καταλήψεις. Άραγε έχει σκεφτεί κανείς πόσο εύκολο είναι να χτυπάνε οι φασίστες γραφεία του ΚΚΕ και να το αποδίδουν στο χώρο και πόσο αυτό μπορεί να είναι βούτυρο στο ψωμί του ΚΚΕ όταν μιλάει για αναρχοφασίστες;

Προσοχή και σύνεση λοιπόν σύντροφοι για τα χειρότερα είναι μπροστά μας.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *