Hταν σήμερα, 11 Γενάρη του 1928, όταν στο θέατρο “Αλάμπρα” στην Αθήνα, πραγματοποιήθηκε από τον Εκπαιδευτικό Όμιλο εκδήλωση με θέμα τις κατακτήσεις της Σοβιετικής Ένωσης και τις επιβουλές των ιμπεριαλιστών εναντίον της.
Προλόγισε ο Ν. Καζαντζάκης και ομιλίες πραγματοποίησαν ο Ελληνορουμάνος Π. Ιστράτι (Παναγής Βαλσάμης ήταν το πραγματικό του όνομα, που στις μέρες μας, αν και έχει λίγο-πολύ σβηστεί από τη μνήμη του πολυάριθμου κοινού, δεν παύει να είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας, τον οποίο, όταν ο Ρομαίν Ρολλάν τον παρουσίαζε το 1924 στο ευρωπαϊκό κοινό τον χαρακτήρισε ως τον “Μαξίμ Γκόργκι των Βαλκανίων”) και ο Δημήτρης Γληνός.
Η εκδήλωση είχε τεράστια επιτυχία και η αίθουσα όπου πραγματοποιήθηκε είχε γεμίσει ασφυκτικά από εργάτες, επιστήμονες και φοιτητές. Με το που τέλειωσαν οι ομιλίες οι παρευρισκόμενοι στην εκδήλωση πραγματοποίησαν μεγάλη αυθόρμητη διαδήλωση στους δρόμους της Αθήνας τραγουδώντας τον ύμνο της Διεθνούς. Ήταν το πρώτο κατεγραμμένο συλλαλητήριο υπεράσπισης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ.
Οπως ήταν αναμενόμενο το πολιτικό κατεστημένο της εποχής λύσσαξε. Ο Ιστράτι απελαύνεται, ενώ ο Γληνός και ο Καζαντζάκης οδηγούνται σε δίκη, ενώ ο συντηρητικός τύπος βρέθηκε σε παροξυσμό.
Διαβάζουμε στην πρώτη σελίδα της ακροδεξιάς εφημερίδας Εμπρός, στις 12 Γενάρη 1928,
“Ο Παναΐτ Ιστράτι, ο πλανόδιος αυτός υμνητής της ερυθράς τρομοκρατίας, ήρπασεν χθες μίαν άκραν της λεοντής υπό την οποίαν εκρύπτοντο οι αγύρται μισθοφόροι της Μόσχας και τους απεκάλυψεν. Όσον και αν φωνάξουν ή θελήσουν να διαμαρτυρηθούν οι άνθρωποι της ελληνικής δυστυχώς Τσεκάς, δεν θα κατορθώσουν του λοιπού να αποκρύψουν το αίσχος των…
Ό,τι ήρχισεν προ ετών πολλών εις τον Βόλον με τον Δελμούζον κηρύσσοντα την αθεΐαν, συνεπληρώθη χθες εις την “Αλάμπραν” με τον Γληνόν και τον Καζαντζάκην ψάλλοντας την Τρίτην Διεθνή ομού μετά του Γαλλορουμάνου αλήτου, του τολμήσαντος, εις στιγμήν κραιπαλώδους ενθουσιασμού δια τους βρηχυθμούς των μαινομένων “συντρόφων” ν’ αποκαλέση “πουλημένα τομάρια” τους Έλληνας διανοουμένους οίτινες δεν ηθέλησαν να χειροκροτήσουν τας σφαγάς τας διαπραχθείσας εις την Ρωσσίαν εν ονόματι δήθεν των ελευθεριών του ανθρώπου”.
Παράλληλα, μια επίσκεψη του Ιστράτι στο σανατόριο Σωτηρία και ανάλογο άρθρο, που δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη, όξυνε ακόμη περισσότερο την πολιτική ατμόσφαιρα.
Ας αφήσουμε και πάλι τον Ασημάκη Πανσέληνο να διηγηθεί κι αυτά τα γεγονότα που οδήγησαν στην απέλαση του Ιστράτι:
“Τώρα λοιπόν που ξανάρθε στην Ελλάδα με τον Νίκο τον Καζαντζάκη, σαν να μην φτάναν όσα είπε εκείνη τη βραδιά στην “Αλάμπρα”, σηκώθηκε μια μέρα και πήγε στο σανατόριο “Σωτηρία” έφριξε με την αθλιότητα που συνάντησε, τη βρόμα, την πείνα, την εγκατάλειψη, όπου οι άνθρωποι στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο ξερνούσαν αίμα και πέθαιναν αβοήθητοι -και τους πρότρεψε να κατέβούν να εγκατασταθούν στα μέγαρα της Αθήνας.
Οι εφημερίδες φρυάξανε. Ανασκουμπώθηκαν και οι δικαστικές αρχές, μα πριν προφτάσουν, ο Παναΐτ Ιστράτι απελάθηκε” ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Αφήστε μια απάντηση