Αναζητώντας τον λαϊκό μας πολιτισμό

Του Κωστή Μουδάτσου

Ο λαϊκός πολιτισμός έχει τις ρίζες του στις καρδιές των απλών ανθρώπων του νησιού μας. Είναι οι αληθινές και ζωντανές παραδόσεις γιομάτες με το φως της Κρήτης. Είναι η γλώσσα του λαϊκού ανθρώπου που είναι παιδευμένος και μορφωμένος στους δρόμους της ζωής και της ψυχής. Είναι η μουσική, το τραγούδι , οι ρυθμοί, οι αυτοσχεδιασμοί, οι χοροί, οι μαντινιάδες η τα ριζίτικα και κάθε άλλη μορφή δημιουργίας που έχει την σφραγίδα του.

Πρέπει να μάθομε να ψάχνομε τα μυστικά και τα ντοκουμέντα των θησαυρών που είναι κρυμμένοι στα λαϊκά σεντούκια. Κι όπως διαβαίνουν οι καιροί κι όπως περνούν οι χρόνοι αυτά τα τραγούδια γίνονται προσευχές που βάζουν άγιες φωτιές στο ταξιδιάρη νου , στην ξελογιάστρα καρδιά και στον αργάτη τους , το κορμί. Στην Κρητική μουσική κυριαρχεί η δύναμη και το παιγνίδι της ζωής και όχι η γκρίζα απόχρωση του ουρανού των μικρών και παρακμιακών ασήμαντων ανθρώπων. Πρωτόγονα , αρχέγονα ,γιομάτα Διονυσιακό πάθος και λαϊκούς μυστικισμούς ,με αυστηρό μέτρο και ρυθμούς, χωρίς περιττούς γλυκασμούς η επιπόλαιες δεξιοτεχνίες είναι τα τραγούδια των παραδοσιακών δημιουργών. Έχουν πνεύμα , φως, δύναμη και τόλμη γι αυτό φέρνουν κοντά τους ανθρώπους με τη μάνα-Φύση. Στα λαϊκά γλέντια, στις παρέες η στις συναυλίες, καλλιτέχνες και χορευτές, μουσικοί και ακροατές γίνονται ένα σώμα-μια ψυχή. Επιζητούν όλοι μαζί το παιγνίδι της ζωής και τη λύτρωση στο τραγούδι, στο χορό ,στην καλή παρέα και στη πνευματική μέθεξη που ξέρουν να απολαμβάνουν οι μερακλήδες . Εκεί μαθαίνομε να αγαπούμε το ωραίο και το όμορφο που ήταν , είναι και θα παραμένει πάντα αιώνιο γιατί ο λαϊκός πολιτισμός έχει τις ρίζες του στις καρδιές με το χοχλακιστό αίμα και στη ζωή.

Οι ζωντανές εμφανίσεις σε διάφορους χώρους των Δήμων μας δίνουν τη δυνατότητα να βρούμε μοναδικές στιγμές των καλλιτεχνών μας για να τις χρησιμοποιήσομε άλλοτε για απόλαυση κι άλλοτε σαν πηγή μελέτης κι έμπνευσης. Μας βοηθούν να γνωρίσομε καλύτερα τους μουσικούς μας στις αυθόρμητες και ζωντανές εμφανίσεις που σήμερα αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη αξία. Μας δίνουν την ευκαιρία να καταλάβομε πως λειτουργούν οι λαϊκοί καλλιτέχνες έξω από τα ψυχρά και φτιασιδωμένα στούντιο. Εδώ δεν γίνονται διορθώσεις εκ των υστέρων ούτε νέες προσθαφαιρέσεις. Σ΄ αυτές τις διονυσιακές στιγμές μαθαίνομε να χαρίζομε στις στεναχωρημένες και στερημένες γυναίκες τα φιλιά που ονειρεύονται και δεν γεύτηκαν στα χείλη τους. Εδώ μαθαίνομε πως οι ζωντανές κι αληθινές παραδόσεις ανοίγουν δρόμους για να αναζητήσομε τη νέα, την απρόσμενη, την καινούργια και γιομάτη ουσία κι αλήθειες δημιουργία και αναδημιουργία. Στις εκδηλώσεις που συμμετέχουν όχι μόνο σημαντικοί καλλιτέχνες από διάφορα μέρη της χώρας μας αλλά και όλου του κόσμου μας δίνετε η ευκαιρία να δούμε τις δικές μας δυνάμεις στις επαφές με τον κόσμο του πνεύματος.

Να διαπιστώσομε ότι άμα μάθομε καλά τη γλώσσα μας, τη μουσική ,το λαϊκό μας πολιτισμό, μπορούμε να συμμετέχομε ισότιμα και να παίρνομε μέρος στο αλησιβερίσι των παγκόσμιων πολιτισμών. Ο κόσμος μοιάζει με πολύχρωμο χαλί. Κάθε κλωστή και λαός , κάθε κόμπος και λαϊκός πολιτισμός. Οι κοινωνίες γίνονται πολυμορφικές και πολυπολιτισμικές. Ο λαϊκός μας πολιτισμός δεν είναι μόνο η δική μας ταυτότητα ,αλλά και η δική μας πρόταση που πρέπει συνεχώς να εξελίσσεται και να αναπτύσσεται ερχόμενη σε επαφή με άλλους πολιτισμούς. Η πολυπλοκότητα του παγκόσμιου πολιτισμού στηρίζεται στα στοιχεία που συγκροτούν τους τοπικούς πολιτισμούς. Άρα όσο αναπτύσσονται αυτοί τόσο θα πρέπει θα προοδεύομε όλοι μαζί. Γιαυτό οι λαϊκοίκαλλιτέχνες και το έργο τους χρειάζονται ενίσχυση, προβολή και βοήθεια από την κοινωνία και τους θεσμούς της.

Ξέρομε ότι την ψυχή ενός λαού την βρίσκομε στις τέχνες του. Όταν η τέχνη είναι «άτεχνη» τότε η κοινωνία είναι παρηκμασμένη και μισοδιαλυμένη στη διαφθορά και στις δεισιδαιμονίες. Όταν η τέχνη είναι πολύ συναισθηματική και γιομάτη γλυκανάλατα σιρόπια με σάλτσες τότε η κοινωνία είναι ασυνάρτητη και παρακμιακή. Όταν η τέχνη είναι αρρωστημένη τότε και η λαϊκή ψυχή είναι προσβεβλημένη από την θανατηφόρο αρρώστια που λέγεται έλλειψη πνευματικότητας. Ο λαϊκός άνθρωπος ξέρει να ψάχνει τις χαρές της ζωής, τον έρωτα, τη φύση, τα βουνά , τη θάλασσα, τη γλώσσα των φυτών και των ζώων. Ξέρει να βρίσκει το αίμα που βράζει και χαρίζει ζωή στο παιγνίδι που μας βγάζει από την καθημερινότητα και την ρουτίνα. Τα τερτίπια και τα κόλπα που ενώ πρέπει να επιβιώνει μες στην καθημερινότητα ξέρει πώς να αποφεύγει τη φθορά της ρουτίνας.

Οι λαϊκοί καλλιτέχνες της Κρήτης ,επώνυμοι κι ανώνυμοι,χωρίς θρησκευτικές πιστότητες και ακριβείς αντιγραφές η γραφικές μιμήσεις αλλά με φαντασία, απλότητα , λιτότητα κι όρεξη για ζωή φτιάχνουν στιχάκια και μουσικές για καλές παρέες που είναι το καλύτερο γιατροσόφι για τις σύγχρονες κοινωνικές αρρώστιες.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *