Ρεπορτάζ: Μαρία Γραμμένου
Μάλλον δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε τα γεγονότα των Μαίων του παρελθόντος. Είναι σήμεραευρέως κατανοητό ότι δεν αρκεί μόνο η διαρκής εξιστόρηση των μεγάλων αγώνων.
Με αφορμή, όμως, την εργατική πρωτομαγιά, πρέπει να πούμε ότι παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η συζήτηση, η αποτίμηση και η εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων για τα αρνητικά ή θετικά αποτελέσματα της δραστηριότητας των κινημάτων. Ιδιαίτερα μάλιστα στην χρονική περίοδο της κρίσης του οικονομικού συστήματος.
Έτσι, θα αναζητήσουμε εν συντομία την ιστορία του πρώτου εργατικού Μάη στις Η.Π.Α., την Γερμανία και την Ελλάδα.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για εορτασμό μνήμης της αιματοβαμμένης εξέγερσης των εργατικών συνδικάτων του Σικάγο, του μεγαλύτερου βιομηχανικού κέντρου των Η.Π.Α. το 1886.
Εκείνη την ημέρα, την 1η Μαΐου του 1886 400,000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη τη χώρα και πάνω από 80,000 στο Σικάγο με βασικό τους σύνθημα «οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο». Απαίτησαν δηλαδή, και κατέκτησαν αργότερα το δικαίωμα που αφαιρείται στην πράξη από τις εργασιακές σχέσεις του 2014 με αφορμή ακριβώς τη συστημική κρίση.
Ο Μίλτον Φρίντμαν, διάσημος Αμερικανός οικονομολόγος και ηγετικό στέλεχος της σχολής του Σικάγο, είχε κατανοήσει την χρησιμότητα των κρίσεων: «Μόνο μία κρίση, πραγματική ή εικονική, μπορεί να φέρει την αλλαγή», χωρίς φυσικά να προσδιορίζει την κατεύθυνση αυτής της αλλαγής.
Οι διαδηλωτές αυτοί, λοιπόν, βρίσκονταν στον χώρο της συγκέντρωσης, ταυτόχρονα με αστυνομικές δυνάμεις που αποτελούνταν από 1350 οπλισμένους αστυνομικούς.
Μετά τη διαταγή του αξιωματικού για διάλυση της συγκέντρωσης μία βόμβα πέφτει κοντά στις αστυνομικές και οι αστυνομικοί ξεκινούν τα πυρά κατά των συγκεντρωμένων χωρίς καμία εξαίρεση.
Ο αριθμός των θυμάτων παραμένει ακόμη και μέχρι τώρα άγνωστος.
Εν μέσω του αναβρασμένου κλίματος και με το εργατικό κίνημα να πιέζει για κινητοποιήσεις, η ηγετική μερίδα των Γερμανών συνδικαλιστών έδειχνε επιφυλακτική προς μία μαζική κινητοποίηση φοβούμενη τον αυθορμητισμό των μαζών. Ο Μπέμπελ, ηγέτης του Σοσιολδημοκρατικού κόμματος, φαινόταν να πρόσκειται περισσότερο στην νομιμότητα απαιτώντας επιδεξιότητα και διακριτικότητα στους πολιτικούς χειρισμούς. Μετά τη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής απορρίφθηκαν τα σχέδια για απεργία με τον φόβο των αντιδράσεων της αντιπολίτευσης. Μετά την εκλογική νίκη, οι βουλευτές του σοσιολδημοκρατικού κόμματος κάλεσαν σε συγκεντρώσεις, το απόγευμα, μετά τις εργάσιμες ώρες, όπου θα μπορούσαν να περάσουν τα ψηφίσματα για την καθιέρωση του οχταώρου.
Στην Ελλάδα η πρώτη εργατική πρωτομαγιά πραγματοποιήθηκε το 1892. Η σημαντικότερη, όμως, είναι η πρωτομαγιά των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης, το 1936. Έπειτα από την κατάληψη ενός εργοστασίου οι εργάτες πραγματοποίησαν συγκεντρώσεις σε διάφορα σημεία της πόλης και η αστυνομία απάντησε με πυροβολισμούς με αποτέλεσμα να έχουμε πάνω από 12 νεκρούς και 300 τραυματίες.
Από τα γεγονότα εμπνεύστηκε ο Γιάννης Ρίτσος το ποίημα «Επιτάφιος»:
«Εμείς ταγίζουμε ζωή στο χέρι: περιστέρι,
κ’ εμείς ούτ’ ένα ψίχουλο δεν έχουμε στο χέρι.
Εμείς κρατάμε όλη τη γης μες στ’ αργασμένα μπράτσα
και σκιάχτρα στέκουνται οι Θεοί κι αφέντη έχουνε φάτσα»
128 χρόνια μετά, η ιστορία της πρώτης εργατικής πρωτομαγιάς αποδεικνύει ότι κανείς δεν πρόκειται να μας χαρίσει τίποτα. Αντίθετα, η ελευθερία πρέπει να διεκδικηθεί με πάθος από εμάς.
Όπως έγραψε και ο Βάρναλης:
«Τη λευτεριά δεν τη ζητάν με παρακάλια, τηνε παίρνουν με τα δικά τους χέρια, μοναχοί»
Αφήστε μια απάντηση