Οποιος άκουσε την προεκλογική ομιλία του Σαμαρά την περασμένη Τρίτη, που μεταδόθηκε ως «διακαναλική συνέντευξη», χωρίς να έχει δημοσιογράφους και ερωτήσεις, πρόσεξαν ασφαλώς ότι μια λέξη επανερχόταν συνεχώς: σταθερότητα. Την ίδια λέξη χρησιμοποιεί συνεχώς και ο Βενιζέλος, προσθέτοντάς της όμως και ένα επίθετο: προοδευτική σταθερότητα.
Την τελευταία προεκλογική εβδομάδα, Σαμαράς και Βενιζέλος ρίχνουν στη μάχη το μεγάλο όπλο τους: την κινδυνολογία. Ενα όπλο που τους χάρισε την εκλογική νίκη τον Ιούνη του 2012 και που ευελπιστούν ότι θα τους χαρίσει και τώρα, αν όχι τη νίκη, τουλάχιστον μια οριακή ήττα που δε θα επιτρέψει στον ΣΥΡΙΖΑ να αμφισβητήσει την πολιτική νομιμοποίηση της κυβέρνησής τους.
Η κινδυνολογία, φυσικά, έχει προσαρμοστεί στα σημερινά δεδομένα. Στο μεσοδιάστημα μεταξύ των εκλογών του Μάη και του Ιούνη του 2012 ήταν η «υπεράσπιση του ευρώ», που δήθεν κινδύνευε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα δεν μπορούν να πουν τα ίδια. Πρώτον γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ έχει περάσει με επιτυχία τις εξετάσεις του ως λάτρης του ευρώ και εραστής της Ευρωζώνης και δεύτερο γιατί οι ίδιοι έχουν διακηρύξει ότι ο κίνδυνος του Grexit δεν υφίσταται πλέον, χάρη στην πολιτική της κυβέρνησής τους. Τώρα, ο κίνδυνος είναι η αστάθεια που θα προκληθεί από μια διακριτή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θα απαιτεί εκλογές και θα προσπαθεί να κλονίσει την κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να πάει στράφι ο προγραμματισμός που έχει γίνει για έξοδο από την κρίση, πορεία ανάκαμψης, απαλλαγή από το μνημόνιο και την τρόικα και –αν υπάρξουν εκλογές άμεσα– να παγώσουν τρεις δόσεις συνολικού ύψους 5,6 δισ. ευρώ (3,6 δισ. από το ΔΝΤ και δυο δόσεις του 1 δισ. από τον EFSF).
Ο Βενιζέλος, βέβαια, εμφανίζεται στην πολιτική πιάτσα σαν φτωχός συγγενής. Οι πάντες αντιλαμβάνονται ότι μιλώντας για «προοδευτική σταθερότητα» θέλει να εξάρει τον σημαντικό εγγυητικό ρόλο που διαδραματίζει το ΠΑΣΟΚ στην πορεία εξόδου από την κρίση, την τρόικα και το μνημόνιο, ενώ στην πραγματικότητα εκείνο που προσπαθεί να διασώσει είναι ο εαυτός του. Φιλοδοξεί, όμως, αν η κινδυνολογία πετύχει το στόχο της, να συγκρατήσει κάπως τη διαρροή ψηφοφόρων από την Πασοκοελιά, για να μπορεί να ελπίζει σε κάποια ψιλοανασυγκρότηση –υπό τον ίδιο– μετά τις ευρωεκλογές.
Το κουπί της κινδυνολογίας το τραβάει ο Σαμαράς, ενθαρυμμένος και από το σχετικά καλό αποτέλεσμα που κατέγραψε η ΝΔ στον πρώτο γύρο των τοπικών εκλογών, παρά την παταγώδη αποτυχία των προσωπικών του επιλογών σε Αττική, Αθήνα, Κεντρική Μακεδονία και Θεσσαλονίκη, την οποία με καλύτερο χειρισμό θα μπορούσε να είχε αποφύγει. Ο Σαμαράς εμφανίζεται ως ο πρωθυπουργός που έχει αποτρέψει το Grexit, έχει βάλει τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης, την έχει βγάλει στις αγορές, έχει πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα και μοίρασε μισό δισ. κοινωνικό μέρισμα, ενώ ετοιμάζεται να πετύχει νέες ευνοϊκές διευθετήσεις για το χρέος. Επειδή, όμως, ο ελληνικός λαός δεν έχει δει καμιά βελτίωση, οπότε και οι πλέον συντηρητικοί στέκονται τουλάχιστον επιφυλακτικοί μπροστά στον ορυμαγδό των διακηρύξεων περί success story, ο Σαμαράς ξέρει πως μόνο άμα τους φοβίσει μπορεί να τους κρατήσει στην εκλογική κοίτη της ΝΔ. Πώς θα τους φοβίσει; Λέγοντάς τους πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα τα τινάξει όλα στον αέρα, διότι δεν έχει επεξεργασμένη πολιτική, ενώ ο Τσίπρας δεν είναι παρά ένα άπειρο παιδάριο, που άγεται και φέρεται από τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ κανένας στην Ευρώπη δεν τον παίρνει στα σοβαρά.
Εχει προοπτικές επιτυχίας αυτή η προεκλογική τακτική του φόβου; Την απάντηση θα την ξέρουμε το βράδυ της Κυριακής. Προς το παρόν, σημειώνουμε ορισμένους παράγοντες που ενθαρρύνουν τον Σαμαρά να παίξει το παιχνίδι της κινδυνολογίας και του φόβου. Υπάρχει μια ολόκληρη πολιτική παράδοση υπέρ της αποτελεσματικότητας της κινδυνολογίας. Τελευταία φορά ήταν τον Μάη-Ιούνη του 2012, όμως έχει εφαρμοστεί με επιτυχία και άλλες φορές στο παρελθόν. Υπάρχει, όμως, και ένα παράδειγμα που η κινδυνολογία δεν έπιασε καθόλου, αλλά γύρισε σαν μπούμερανγκ και χτύπησε τους εμπνευστές της. Αναφερόμαστε στις εκλογές του Οκτώβρη του 1981, που το ΠΑΣΟΚ σάρωσε σαν οδοστρωτήρας την κινδυνολογία της ΝΔ και κατέκτησε την κυβερνητική εξουσία με το μεγαλοπρεπέστατο 48%. Τότε, όμως, το ΠΑΣΟΚ στηριζόταν σε ένα τεράστιο λαϊκό κίνημα, το οποίο διεκδικούσε, απεργούσε, διαδήλωνε, συγκρουόταν. Ηταν αυτό το κίνημα που οδήγησε το ΠΑΣΟΚ στην εκλογική νίκη, αγνοώντας την κινδυνολογία περί διασάλευσης των διεθνών σχέσεων της χώρας, εξόδου από την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ, μετατροπής της σε τριτοκοσμική χώρα κτλ. Ισα-ίσα, ήταν το λαϊκό κίνημα που απαιτούσε ριζικές πολιτικές αλλαγές, έξοδο από την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ, διώξιμο των αμερικάνικων βάσεων κτλ. και ήταν το ΠΑΣΟΚ που δεν έκανε τίποτα απ’ αυτά για τα οποία είχε «δεσμευτεί» προεκλογικά.
Σήμερα, δεν έχουμε ένα λαϊκό κίνημα που να διεκδικεί και έναν ΣΥΡΙΖΑ (που αποτελεί τη σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία) που να σέρνεται πίσω από το κίνημα. Εχουμε ένα κίνημα αδρανοποιημένο, με το σύνδρομο της ήττας να το κρατά καθηλωμένο, και έναν ΣΥΡΙΖΑ που αντί να δίνει υποσχέσεις στο κίνημα, σέρνεται πίσω από τις επιθέσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ και δίνει συνεχείς όρκους πίστης στην ΕΕ, στην Ευρωζώνη, στο ΝΑΤΟ, στον καπιταλισμό. Αυτή η κοινωνική-πολιτική συνθήκη δημιουργεί όρους αποτελεσματικότητας για την κινδυνολογία των Σαμαρά-Βενιζέλου. Μένει να δούμε σε ποιο βαθμό αυτή θα αποδώσει εκλογικά. Πόσο θα φοβίσει, δηλαδή, όχι μόνο τα πολιτικά συντηρητικά στρώματα του λαού, αλλά και εκείνα τα στρώματα που έχουν λουφάξει φοβισμένα από τα απανωτά χτυπήματα της κρίσης και έχουν χάσει κάθε πίστη στις δυνάμεις τους.
Αφήστε μια απάντηση