Ουκρανία : Αυξάνεται η λαϊκή αντίσταση

Aνταπόκριση από τον Roger Annis, Καναδός σοσιαλιστής. 

[Το άρθρο που ακολουθεί παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Από την μία δίνει μια εικόνα των γεγονότων μέχρι και λίγο μετά τις προεδρικές εκλογές στην Ουκρανία, ενώ από την άλλη κάνει κατανοητό πως η Ουκρανική υπόθεση είναι ένα καθαρά ταξικό ζήτημα. Η ταξική, αυτή, φύση των γεγονότων συγκαλύπτεται από την κυρίαρχη προπαγάνδα και παρουσίαζεται κυρίως ως μια διαμάχη μεταξύ Ρωσόφωνων ή Ρωσόφιλων και Ουκρανών πολιτών. Καταδεικνύει αρκετά εύστοχα τον ρόλο των ιμπεριαλιστικών μηχανισμών του ΝΑΤΟ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και τον ρόλο της Ρωσίας.]

Aπόδοση, επιμέλεια : Θ.Κ.

Ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος της Δυτικής Ουκρανίας φαίνεται πως βαθαίνει όλο και περισσότερο την κρίση και συμβάλλει στην όξυνση του εμφυλίου πολέμου, όπως ακριβώς και οι προκάτοχοί του. Λίγες ώρες μετά την εκλογή του στις 25 Μαΐου, ο νέος πρόεδρος, Petro Poroshenko διέταξε τα μαχητικά αεροπλάνα και τα πολεμικά ελικόπτερα, το βαρύ πυροβολικό και τους ελεύθερους σκοπευτές να ενισχύσουν τα ναζιστικά τάγματα σε μια επίθεση τους ενάντια στο αεροδρόμιο του Ντόνετσκ, της 5ης μεγαλύτερης πόλης της Ουκρανίας, καθώς και στις περιοχές ανατολικά. Μετά τις εκλογές, οι ακροδεξιές πολιτοφυλακές και οι στρατιωτικές μονάδες βομβάρδισαν εκ νέου την πόλη Σλαβιάνσκ (Slavyansk), βόρεια του Ντόνετσκ.

Ανάμεσα στους στόχους που χτυπήθηκαν ήταν ένα δημοτικό σχολείο, ένα παιδικό νοσοκομείο και αρκετά σπίτια.(1) [από την συγκεκριμένη επίθεση τραυματίστηκαν σοβαρά 7 παιδιά. 

Όπως μετέδωσε το ενημερωτικό δίκτυο Associated Press :
Τις τελευταίες μέρες, τα Ουκρανικά στρατεύματα έχουν χρησιμοποιήσει όλμους, σε μια προσπάθεια να επανακαταλάβουν το Slavyansk, προκαλώντας ανθρώπινες απώλειες και αναγκάζοντας αρκετούς κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Η τακτική αυτή είχε περισσότερο ως αποτέλεσμα την όξυνση των σχέσεων της πόλης με την κυβέρνηση του Κιέβου και την παγίωση ενός κλίματος φόβου, παρά οτιδήποτε άλλο (υπέρ της κυβέρνησης).
”Μας εκτοξεύουν χειροβομβίδες . Ακούμε τις εκρήξεις. Τα τζάμια των σπιτιών μας σείονται” αναφέρει η Olga Mikhailova, η οποία προσθέτει πως έφευγε από το Slavyansk προκειμένου να προστατέψει την οικογένειά της. ”Έχω 4 παιδιά. Είναι τρομακτικό να είμαστε εδώ, επειδή φοβάμαι για την ζωή τους.”

Η πολιορκία του Ντόνετσκ είχε ως στόχο να εκδιώξει τις δυνάμεις που υπερασπίζονται την πόλη και που νωρίτερα είχαν υπό τον έλεγχό τους το αεροδρόμιό της. Οι μάχες διήρκησαν αρκετές μέρες. Δεκάδες υπερασπιστές της πόλης και ντόπιοι κάτοικοι σκοτώθηκαν. Οι απώλειες, ωστόσο, από την πλευρά των Ουκρανικών δυνάμεων δεν έγιναν γνωστές από κανένα μέσο ενημέρωσης της Δύσης.

Ο Alexander Borodai, πρωθυπουργός της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ, ανέφερε στους New York Times, ”Οι απώλειες μας είναι σημαντικές. Όμως, και των αντιπάλων μας (ουκρανικές δυνάμεις) δεν είναι λιγότερες και ίσως να είναι και περισσότερες.”
Σε μια στάση λεωφορείου κοντά στο αεροδρόμιο και κατά τη διάρκεια της επίθεσης, ντόπιοι εξέφρασαν την οργή τους για την στάση της κυβέρνησης του Κιέβου και τις στρατιωτικές επιθέσεις στη γη τους. ”Μας αποκαλούν τρομοκράτες εκείνοι που εισέβαλλαν στα σπίτια μας και τη γη μας”, είπε ο Vadim Voit, οδηγός. Ο ίδιος, την περασμένη εβδομάδα, έλαβε μέρος σε μια μάχη που έγινε στην Volnovakha, νότια του Ντόνετσκ, ενάντια σε ουκρανούς στρατιώτες.
“Το Κίεβο (κυβέρνηση) δεν μας ακούει” αναφέρει. “Πλέον, δεν μπορούμε να κάνουμε ανακωχή μαζί τους”.

Στις 2 Ιούνη ένας νέος βομβαρδισμός από μαχητικά αεροπλάνα στο κτήριο της κεντρικής διοίκησης της πόλης Λουχανσκ (Luhansk) σήμανε την επανακλιμάκωση των επιχειρήσεων. Το ενημερωτικό δίκτυο Russia today έκανε αναφορά για 5 νεκρούς και αρκετούς τραυματίες. Την επίθεση διαδέχθηκαν σφοδρές μάχες από νωρίς το πρωί σε ένα συνοριακό φυλάκιο, λίγο πιο
μακριά, το οποίο επιχείρησαν να καταλάβουν οι εξεγερμένοι αυτονομιστές (2). Το Κίεβο χρησιμοποίησε μαχητικά αεροπλάνα προκειμένου να υπερασπιστεί το φυλάκιο, το οποίο απέχει μόλις 20χλμ από την πόλη Λουχάνσκ (Luhansk).

Αναλυτής στο ρώσικο πρακτορείο ειδήσεων έγραψε σχετικά : ”Είμαι περίεργος να μάθω ποιοι μπορεί να είναι οι πιλότοι που τα κάνουν αυτά. Πριν λίγους μήνες, υπήρχαν πολλές αναφορές στον τύπο για το πόσο υποχρηματοδοτούμενος ήταν ο Ουκρανικός στρατός – μόλις λίγα αεροπλάνα, χωρίς εκπαιδευμένους πιλότους, χωρίς καύσιμα και πυρομαχικά. Τώρα, όμως, φαίνεται πως τα διαθέτουν όλα αυτά. Φέρω σοβαρές αμφιβολίες αν πρόκειται για Ουκρανούς πιλότους. Υποθέτω πως μπορεί να είναι Πολωνοί ή και Γεωργιανοί.”

Η Wall Street Journal (3) έγραφε στις 25 Μαΐου : ”Στην Κριμαία η Ρώσικη απόβαση κατέλαβε ένα μεγάλο μέρος της Ουκρανικής αεροπορίας, του στρατού και του ναυτικού χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια μάχη. Ο γερουσιαστής των Δημοκρατικών στο Ιλινόις, Dick Durbin, μας ανέφερε πως ο Ουκρανός πρωθυπουργός είχε δηλώσει πως ”δεν έχουν πια τίποτα που να πετάει, να επιπλέει ή να κυλάει.” [ Αργότερα, βέβαια, η Ρωσία παρέδωσε τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς που είχε στην κατοχή της στην Ουκρανία (4) ]

Πορεία προς τον εμφύλιο από το καθεστώς του Κιέβου

Οι επιθέσεις ενάντια στο Σλαβιάνσκ είναι σε εξέλιξη εδώ και πολλές εβδομάδες. Οι δυνάμεις της κυβέρνησης του Κιέβου υπέστησαν ένα βαρύ πλήγμα όταν στις 29 Μαΐου καταρρίφθηκε, έξω από την πόλη, ελικόπτερο του Ουκρανικού στρατού που μετέφερε 12 ή 14 στρατιώτες και τον στρατηγό Serhiy Kulchytskiy με αποτέλεσμα να σκοτωθούν όλοι. Ο Kulchytskiy ήταν ο επικεφαλής της εκπαίδευσης της εθνοφρουράς του Κιέβου. Μια δύναμη που δημιουργήθηκε στον απόηχο της απόσχισης της Κριμαίας από την Ουκρανία τον περασμένο Μάρτιο. Αποτελείται από εθελοντές που προέρχονται από τις ακροδεξιές και φασιστικές οργανώσεις της χώρας. Ωστόσο, η δημιουργία της συνοδεύτηκε και από την άρνηση πολλών Ουκρανών στρατιωτών να ενταχθούν για να πυροβολήσουν πολίτες. Από την αρχή κιόλας των καθεστωτικών επιθέσεων στην ανατολική Ουκρανία τον Απρίλιο, υπάρχουν πολλές αναφορές αποστασίας και άρνησης των επιστρατευμένων να κινηθούν ενάντια σε πολίτες. Η συχνότητα, μάλιστα, των στρατιωτικών εξεγέρσεων συνεχώς μεγαλώνει (5).

Σε ένα βρετανικό τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων του SkyTv ένας εκ των ηγετών των ταγμάτων αυτών (της Εθνοφρουράς) δήλωσε πως από την στιγμή που οι δυνάμεις μας ολοκληρώσουν την κτηνωδία στα ανατολικά, θα μεταφέρουν την ”εξέγερσή” τους πίσω στο Κίεβο ώστε να ξεφορτωθούν και την ίδια την Κυβέρνηση.

Στην Ουκρανία η υποχρεωτική στράτευση αποτελεί παρελθόν από το 2013, ωστόσο επανήλθε τον φετινό Μάϊο. Παρ’όλα αυτά, μετά την απόσχιση της Κριμαίας, πολλοί Ουκρανοί του στρατού και του πολεμικού ναυτικού παρέμειναν στην περιοχή και επέλεξαν να ενταχθούν στις Ρώσικες στρατιωτικές δυνάμεις.

Στις 22 Μαΐου ήταν μια πολύ άσχημη μέρα για τους Ουκρανούς στρατιώτες (6) . Κάτοικοι γειτονικών πόλεων, του Rubizhne και του Novodruzhesk κινητοποιήθηκαν για να αποκρούσουν την εισβολή μιας στρατιωτικής μονάδας, που μάλλον είχε ανεπάρκειες στην καθοδήγηση της.
Τουλάχιστον 9 άτομα έχασαν την ζωή τους και από τις δυο πλευρές, ενώ αρκετοί τραυματίστηκαν.
Την ίδια μέρα, 16 στρατιώτες σκοτώθηκαν κοντά στην Volnovakha, σε φιλικά πυρά όπως διαδόθηκε ευρέως. 13 άτομα του Ουκρανικού στρατού σκοτώθηκαν, επίσης, βόρεια του Ντόνετσκ στην Olginka.

O Poroshenko, την ίδια στιγμή, συνέχισε την εμπρηστική ρητορική των προκατόχων του, ταυτίζοντας το κίνημα αυτονομίας στην Ανατολική Ουκρανία με την τρομοκρατία, δηλώνοντας ταυτόχρονα, πως δεν αναγνωρίζει το δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της Κριμαίας τον περασμένο Μάρτιο, ένα δημοψήφισμα που είχε ως αποτέλεσμα την απόσχιση της με την Ουκρανία και την εισχώρησή της στην Ρωσική Ομοσπονδία.

Ο μεγιστάνας Poroshenko διαμήνυσε, επίσης, πως επιθυμεί να υπογράψει μια οικονομική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση (7) η οποία, όμως, θα πλήξει την βιομηχανία και σταδιακά θα οδηγήσει στην φτωχοποίηση ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού.

Ποιος είναι ο Poroshenko

Ο Poroshenko εκλέχθηκε με μεγάλη διαφορά από τους αντιπάλους του, ωστόσο η λαϊκή συμμετοχή στην ψηφοφορία ήταν μικρή. Έλαβε 9,857,308 ψήφους. Στις αντίστοιχες προεδρικές εκλογές του 2010, ο νικητής Viktor Yanukovych είχε λάβει 12,481,266 ψήφους όταν η αντίπαλος Yulia Tymoshenko είχε λάβει 11,593,357.

Στα Ανατολικά, ελάχιστη ήταν η συμμετοχή στις δύο περιφέρειες του Ντόνετσκ και του Λουχανσκ που είχαν ήδη κηρύξει αυτονομία από το Κίεβο. Σε άλλες περιπτώσεις , όπως αναφέρει σε πρόσφατη ανακοίνωση (27 Μαΐου) η αριστερή οργάνωση Borotba Union (Αγώνας) (8) , η προσέλευση ψηφοφόρων ήταν πολή μικρή ακόμα και στο Χάρκοβο (Kharkiv) και στην Οδησσό (Odessa), δηλαδή, στην δεύτερη και τρίτη, αντίστοιχα, μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας.

Τα δημοσιεύματα που κυριάρχησαν στην Δύση υποβάθμισαν ή και αγνόησαν τον ρόλο και την επιρροή των ακροδεξιών και φασιστικών οργανώσεων στην Ουκρανία. Απέτυχαν να υποδείξουν την σημασία του σχηματισμού των ταγμάτων της
Εθνοφρουράς. Εστίασαν κυρίως στα χαμηλά εκλογικά αποτελέσματα του Svodoba (Εθνικιστικό κόμμα ”Ελευθερία”) και του Right Sector (Δεξιός τομέας), που έλαβαν το κάθε ένα περίπου 1% των ψήφων. Ωστόσο, το Svodoba ελέγχει ήδη τρία υπουργεία στην περιφέρεια του Κιέβου. Ενώ ο Δεξιός τομέας ελέγχει ένα υπουργείο και διαθέτει αναπληρωτές υπουργούς σε δύο άλλα.

Από την άλλη ο ακροδεξιός υποψήφιος Oleh Lyashko έλαβε το 8% των ψήφων. Η προεκλογική του εκστρατεία βασίστηκε στο σύνθημα ”Θάνατος στους κατακτητές!” υποννοώντας ως κατακτητές τους Ρώσους στην Ανατολική Ουκρανία, κάτι που χαρακτηρίζεται φυσικά ως ψευδές. (Κατά περίεργο τρόπο,όμως, ταυτόχρονα το Κίεβο και το ΝΑΤΟ ζητούσανε επίμονα από την Ρωσία να αποσύρει τις στρατιωτικές τις δυνάμεις από τα σύνορα με την Ουκρανία, κάτι το οποίο είχε ήδη κάνει, και να εντείνει τις περιπολίες στα σύνορα για να αποφευχθεί η διακίνηση όπλων και εθελοντών, υπέρ των αυτονομιστών, στην χώρα.) Όπως και άλλοι ακροδεξιοί ηγέτες, ο Lyashko οργάνωσε την δικιά του Εθνοφρουρά προκειμένου να καταπολεμήσει την υποτιθέμενη
τρομοκρατία στα Ανατολικά. Βέβαια, το χαμηλό επίπεδο εμπειρίας και εκπαίδευσης των παραστρατιωτικών μονάδων και των ταγμάτων της Εθνοφρουράς περιόρισε την πιθανότητα μακελειού, που θα μπορούσε να έχει προκληθεί κατά την κατάληψη του αεροδρομίου του Ντόνετσκ, παρ’όλο που τελικώς κατάφεραν να το καταλάβουν.

Πάντως, η βία πρόκειται να μεγαλώσει αν το καθεστώς του Κιέβου δεν υποχωρήσει από την διάθεσή του για εμφύλιο πόλεμο. Το ΝΑΤΟ παρέχει, σιωπηλά, τόσο εκπαίδευση όσο και οποιαδήποτε άλλη βοήθεια στον Ουκρανικό στρατό και τα συγκεκριμένα τάγματα. Ο Poroshenko, μάλιστα, απευθύνθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες (9) για περισσότερη στρατιωτική βοήθεια ενώ το
καθεστώς του ήδη σύναψε στρατιωτική συμφωνία, εκπαιδευτικού χαρακτήρα, με την Πολωνία και την Λιθουανία, και οι δύο χώρες μέλη του ΝΑΤΟ.

Η Λαϊκή αντίσταση

Όσο το καθεστώς του Κιέβου ενισχύει τον δρόμο προς τον εμφύλιο πόλεμο, η λαϊκή αντίσταση γίνεται όλο και πιο μεγάλη. Υπάρχουν όλο και πιο πολλές αναφορές με παραδείγματα λαϊκών κινητοποιήσεων στα Ανατολικά που οργανώνονται αυθόρμητα με σκοπό την αντιμετώπιση των επιθέσεων των φασιστικών ταγμάτων και του Ουκρανικού στρατού. Τις τελευταίες μέρες, στις αχανείς περιοχές του Ντόνετσκ, ανθρακωρύχοι προχώρησαν σε απεργίες για να διαμαρυρηθούν για τον πόλεμο. Από τις 28 Μαΐου, οι ανθρακωρύχοι σε τουλάχιστον 6 ορυχεία της περιοχής αποφάσισαν απεργίες διαρκείας (10) . Την ίδια μέρα, χιλιάδες από αυτούς έκαναν πορεία στο κέντρο του Ντόνετσκ εκφράζοντας την καταδίκη τους στις επιθετικές πολιτικές της κυβέρνησης του Κιέβου (11).

Το κίνημα που έχει αναπτυχθεί στα Ανατολικά εναντιώνεται στις πολιτικές λιτότητας που προσπαθεί να επιβάλλει η Ευρώπη (Ε.Ε.). Διεκδικεί πολιτική αυτονομία για τον σχεδιασμό μιας πολιτικής με άξονα την οικονομία, την κοινωνία και τον πολιτισμό. Απαιτεί να αντικατασταθούν οι διορισμένοι από το Κίεβο τοπικοί κυβερνώντες, εκπρόσωποι των μεγιστάνων, με εκλεγμένους από την τοπική κοινωνία.

Οι εργάτες στα Ανατολικά ζητάνε την εθνικοποίηση των επιχειρήσεων που βρίσκονται υπό την ιδιοκτησία ολιγαρχών οπαδών του καθεστώτους του Κιέβου καθώς και όσων επιχειρήσεων κινδυνέυουν από την ολοένα και πιο έντονη πολιτική της σύσφιξης των σχέσεων με την Ευρώπη και τις πολιτικές της λιτότητας. Στα μέσα Μαΐου το σιδηροδρομικό δίκτυο εθνικοποιήθηκε (12) ύστερα από απόφαση του νεοσχηματισμένου Υπουργείου Μεταφορών της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ (ΛΔΝ). Προτεραίοτητα στις εθνικοποιήσεις αποτελούν και οι επιχειρήσεις του μεγαλοβιομήχανου Rinat Akhmetov. Νωρίτερα τον Μάϊο, οι προσπάθειες του Akhmetov να κινητοποιήσει το προσωπικό του, ώστε να σαμποτάρει το κίνημα αυτονόμησης, απέτυχε παταγωδώς. Ο ανταποκριτής του Economist και του New York Review of Books στα Ανατολικά, Tim Judah, βρέθηκε σε μερικές από τις δήθεν μαζικές κινητοποιήσεις που παρακινήθηκαν από τον Akhmetov, αναφέροντας πως οι ισχυρισμοί του για μια δήθεν τεράστια υποστήριξη στο πρόσωπό του από τους υπαλλήλους του ήταν παραμύθια. Ακόμα και τα Δυτικά μέσα ενημέρωσης, όμως, δεν είδαν πολύ θετικά τα κόλπα του Akhmetov.

Ο Alexander Borodai, Ρώσος πολίτης και πρωθυπουργός της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ, είναι αντίθετος στην εθνικοποίηση των επιχειρήσεων του Akhmetov. Παρ’όλα αυτά μετά την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Yanukovych τον περασμένο Φεβρουάριο, ένα μεγάλο κίνημα αναπτύσσεται στην Ανατολική Ουκρανία που αντιτίθεται στις πολιτικές και οικονομικές κατευθύνσεις που χαράζει το καθεστώς που τον αντικατέστησε. Κεφάλαιο και κυβερνήσεις στην Ευρώπη απαιτούν την ρήξη των σχέσεων που υπάρχουν με την Ρωσία και την εφαρμογή ενός προγράμματος λιτότητας που θα προβλέπει την κατάργηση της στήριξης σε πολλές μεταποιητικές βιομηχανίες και βιομηχανίες άνθρακα και χάλυβα στην Ουκρανία, όπως και ένα μεγαλύτερο περιορισμό στα ήδη πενιχρά κοινωνικά προγράμματα

Οι εργάτες στην Ανατολική Ουκρανία αναμένεται να βγουν χαμένοι από την φιλοευρωπαϊκή πολιτική που ακολουθεί το καθεστώς του Κιέβου. Ωστόσο, στην Δύση κυριαρχούν οι αυταπάτες μιας τέτοιας πορείας καθώς και αυταπάτες από τα αποτελέσματα μιας στενότερης σχέσης με την Ευρώπη. Εκεί η ιστορική μνήμη από τις σοβαρότατες αδικίες που υπέστησαν στο παρελθόν από τη Ρωσία και η δυσαρέσκεια από την φιλοκαπιταλιστική διακυβέρνηση του καθεστώτος Πούτιν, προσφέρει γόνιμο έδαφος για αντιρωσική προπαγάνδα, η οποία όμως, παραμορφώνει ή παραποιεί εντελώς την πραγματική κατάσταση στα Ανατολικά.

Τα Δυτικά μέσα ενημέρωσης συνεισφέρουν σημαντικά και με αισχρό τρόπο στην διάδοση ψευδών ειδήσεων και παραπληροφόρησης.
Ο Poroshenko είναι ένα κατεξοχήν σύμβολο, παλαιάς ”φρουράς”, της Ουκρανίας της μετασοβιετικής εποχής. Είναι το κομμάτι εκείνο της αστικής τάξης που απέκτησε εξέχουσες θέσεις και τεράστια πλούτη από την λεηλασία και τις ιδιωτικοποιήσεις των παραγωγικών μονάδων που τελούσαν υπό την γραφειοκρατική Σοβιετική διακυβέρνηση. Αυτός και οι όμοιοι του κινούσαν την
Ουκρανική Οικονομία τα τελευταία 20 χρόνια. Ο Poroshenko υπηρέτησε για περίπου ένα χρόνο, το 2012, ως υπουργός της κυβέρνησης Yanukovych. Υπηρέτησε επίσης και ως υπουργός για δυό χρόνια στην κυβέρνηση του προκατόχου του Yanukovych, Viktor Yuschenko.

Το κοινοβούλιο που σήμερα στηρίζει τον Poroshenko, είναι το ίδιο που στήριξε τον Yanukovych και το ίδιο που στη συνέχεια τον καθαίρεσε υπό την πίεση των ακροδεξιών, οι οποίοι τελικά κυριάρχησαν στο κίνημα της πλατείας της Ανεξαρτησίας (Maidan movement).

Η Ευρώπη, οι ΗΠΑ και η ”δορυφοροποίηση” της Ουκρανίας

Ο Αυστραλός σοσιαλιστής συγγραφέας Renfrey Clarke ήταν ανταποκριτής στην Ρωσία το 1991 κατά τη διάρκεια της μετάβασης από τον γραφειοκρατικό σοσιαλισμό στο σημερινό σύστημα του κρατικά κατευθυνόμενου καπιταλισμού. Πρόσφατα, έγραψε σχετικά με τις οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ουκρανία σήμερα :

Η Ουκρανία είναι τώρα μια φτωχή χώρα, πολύ φτωχότερη από την Ρωσία όσον αφορά στο κατα κεφαλήν εισόδημα, και βρίσκεται σε οικονομικό χάος. Μετά από δεκαετίες ανύπαρκτων επενδύσεων και ολοκληρωτικής λεηλασίας, οι επιχειρήσεις της καταρρέουν. Μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων, ειδικά στα Νοτιοανατολικά, είναι ζημιογόνες και επιβιώνουν εξαιτίας και μόνο λόγω των κεντρικών κυβερνητικών επιδοτήσεων.

Στην νεοφιλελεύθερη σκέψη, είναι φανερό τι πρέπει να γίνει. Η αγορά πρέπει να έχει το ελεύθερο ώστε να κάνει τα μαγικά της. Οι επιδοτήσεις πρέπει να σταματήσουν. Οι επιχειρήσεις που δεν είναι ανταγωνιστικές, και που αδυνατούν να προσελκύσουν επενδυτές ώστε να τις εκσυγχρονίσουν, πρέπει να τους επιτραπεί να καταρρεύσουν.
Ουσιαστικά, το ελεύθερο εμπόριο με την Ευρωπαϊκή Ένωση θα εισάγει στην Ουκρανία διάφορα αγαθά της μεταποιητικής βιομηχανίας που θα είναι πιο εξελιγμένα και υψηλότερης ποιότητας από τα αντίστοιχα Ουκρανικά. Εν τω μεταξύ, τα μόνο εμπορεύματα που μπορεί να έχουν τύχη στην Ευρώπη είναι κυρίως βιομηχανικά προϊόντα όπως ο χάλυβας, τα χημικά και ίσως μη επεξεργασμένα τρόφιμα, αν και όπως εξελίσσονται τα πράγματα με τις Ευρωπαϊκές επιδοτήσεις ούτε αυτό είναι τόσο βέβαιο.

Στην φαντασία των νεοφιλελεύθερων (και πιθανότατα στο μυαλό πολλών εξαπατημένων Ουκρανών), το ελεύθερο εμπόριο θα ωθήσει Δυτικούς επενδυτές να εξαγοράσουν Ουκρανικές επιχειρήσεις, να τις εκσυγχρονίσουν και να εκμεταλλευτούν τις φθηνές, τοπικές πρώτες ύλες και το εργατικό δυναμικό για να παράγουν μια ικανοποιητική κερδορφορία με την εξαγωγή των προϊόντων στη Δύση.
Ή ακόμα, οι επενδυτές θα μπορούσαν να αγοράσουν τις επιχειρήσεις, να τις κομματιάσουν και να μεταφέρουν τα κομμάτια τους στις κοντινότερες μεταλλουργικές εταιρείες. Αυτό, άλλωστε, ήταν μια μόνιμη τακτική στις χώρες της μετασοβιετικής εποχής.

Επιπλέον, υπάρχει και ένα ακόμα πρόβλημα. Κάτι που θα σημαίνει, ενδεχομένως, πιο εξοντωτικές καταστάσεις για τους Ουκρανούς παραγωγούς : το ελεύθερο εμπόριο με την Ευρωπαϊκή Ένωση σημαίνει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να υψώσει προστατευτικά τείχη που θα περιορίσουν το εμπόριο με τις υπόλοιπες μετασοβιετικές χώρες και ειδικά με την Ρωσία. Απότελεσμα θα είναι μειωθούν κάθετα οι εξαγωγές Ουκρανικών προϊόντων σε αγορές που σε άλλες συνθήκες αυτά τα προϊόντα μπορεί να θεωρηθούν ανταγωνιστικά.

Φυσικά, να προστεθούν σε όλα αυτά οι επιπτώσεις της λιτότητας στον τοπικό πληθυσμό από την μείωση της ζήτησης των Ουκρανικών προϊόντων, την ίδια στιγμή που μεγάλα τμήματα της βιομηχανίας θα εξαφανιστούν. Από εκεί, λοιπόν, που η χώρα ήταν μια από τις πιο αναπτυγμένες και ευημερούσες περιφέρειες της Σοβιετικής Ένωσης, με σημαντικούς φυσικούς πόρους και υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού, οι ήδη χτυπημένες λαϊκές μάζες θα οδηγηθούν στην ακραία φτωχοποίηση.

Πολλοί Ουκρανοί δεν μπορούν, μέχρι σήμερα, να δουν τι θα σημαίνει για αυτούς μια ενσωμάτωση με την Ευρώπη, όμως δεν είναι και χαζοί. Όσο αυτές οι διαδικασίες (ενσωμάτωσης) προχωρούν τόσο οι συνέπειες θα γίνονται περισσότερο αισθητές και τόσο θα αυξηθεί η λαϊκή αντίσταση. Και αυτή η αντίσταση θα είναι μια ταξική αντίσταση. Αυτή η αντίσταση θα έχει ως αποτέλεσμα να αποδυναμωθούν οι παραδοσιακοί εθνοτικοί, τοπικοί, γλωσσικοί διαχωρισμοί και ίσως έτσι να προκύψουν νέες μορφές οργάνωσης της εργατικής τάξης στη θέση τους.

Σχετικά με τις πολιτικές προοπτικές του νέου ηγέτη του καθεστώτος του Κιέβου, ο Clarke γράφει :
Ο Poroshenko αντιμετωπίζει την εξής πρόκληση : να εφαρμόσει τις πολιτικές λιτότητας στις πλάτες της εργατικής τάξης σε συνθήκες όπου οι πιο σημαντικές βιομηχανικές περιφέρειες βρίσκονται σε ένοπλη εξέγερση. Πρόκειται, λοιπόν, για μια δύσκολη υπόθεση. Στην περιφέρεια του Donbass (νοτιοανατολική Ουκρανία) δεν διαθέτει καν το έδαφος για να γίνει αποτελεσματική η προπαγάνδα του. Με το που ανακοινώσει ότι οι επιδοτήσεις για τις μη-ανταγωνιστικές επιχειρήσεις θα σταματήσουν, η απαίτηση για εθνικοποίηση τους θα είναι ο πρώτος λόγος τους. Άλλωστε, η Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ έχει προβάλλει ήδη την προοπτική των εθνικοποιήσεων.
Μέσα στα πλαίσια της αμφισβήτησης της εξουσίας, θα είναι λογικό το επόμενο βήμα των εργατών να είναι η κατάληψη και η ανάληψη της λειτουργίας των επιχειρήσεων. Στα πλαίσια του εμφυλίου πολέμου η κυβέρνηση δεν διαθέτει τα μέσα να το εμποδίσει. Από ανάγκη να υπερασπιστούν τις κατακτήσεις τους, οι εργάτες αναμένεται να ενταχθούν στην ένοπλη εξέγερση και να το πραγματοποιήσουν.

Τα αιτήματα του κινήματος των αυτονομιστών εκφράζονται και από άλλες περιφερειακές ή εθνικές ομάδες της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των Ουγγαρών και των Ρώσων στα Νοτιοδυτικά. Φυσικά αυτό δεν έχει καθόλου κάλυψη από τον Δυτικό τύπο. Οπουδήποτε προβάλλεται αίτημα αυτονομίας λαμβάνει έντονη αντίσταση από το Κίεβο. Πολλά έχουν επινοηθεί στον Δυτικό τύπο και από μερικούς αριστερούς παρατηρητές ετερογενούς πολιτικής οπτικής και λόγων των πολιτικών αδυναμιών του κινήματος των αυτονομιστών στα Ανατολικά. Αν και αποτελεί οπτική μιας μικρής μειονότητας, κάποια τμήματα του κινήματος εκφράζουν θέσεις υποστήριξής στον Ρώσικο εθνικισμό και υποστηρίζουν την ολοκληρωτική απόσχιση από την Ουκρανία. Οι δεσμοί, από την άλλη, του κινήματος με την εργατική τάξη της Δυτικής Ουκρανίας είναι αδύναμοιί, παρόλο που οι εργάτες εκεί απειλούνται από τις ίδιες πολιτικές λιτότητας που ώθησαν σε εξέγερση τους εργάτες των ανατολικών περιοχών. Κάποιες προτάσεις για την απόσχιση της Ανατολής δημιουργούν εμπόδια στην σύναψη συμμαχιών και την υπέρβαση του χάσματος μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Το κίνημα των αυτονομιστών και η επιρροή του στους εργάτες της υπόλοιπης Ουκρανίας και Ρωσίας θα ισχυροποιηθεί με την κινητοποίηση των πολιτών και την συμμετοχή τους στην πολιτική και οικονομική διακυβέρνηση. Επιπλέον, ο εργατικός έλεγχος στις εθνικοποιημένες επιχειρήσεις, θα προκαλέσει κύματα συμπάθειας και υποστήριξης στο κίνημα. Θα συμβάλλει, επίσης, ώστε τα οφέλη από τις εθνικοποιήσεις και τα υπόλοιπα ριζοσπαστικά, κοινωνικά μέτρα να γίνουν κτήμα των εργατών και των κοινοτήτων τους.

Κάποιες αντιφάσεις και προβληματικές στο πολιτικό κίνημα στα ανατολικά είναι αναμενόμενα, αν υπολογίσουμε πως για δεκαετίες, οι εργάτες και οι υπόλοιποι πολίτες ζόυσαν σε συνθήκες αποκλεισμού από την δημοκρατική συμμετοχή. Οι συνθήκες γίνονται δυσκολότερες κάτω από την διεξαγωγή ενός εμφυλίου πολέμου που εναντιώνεται στο κίνημα και με την διαρκή υποστήριξη στον εμφύλιο από το ΝΑΤΟ. Πράγματι, ο στόχος των στρατιωτικών επιχειρήσεων είναι ακριβώς να αποδυναμώσει και να καταστρέψει οποιοδήποτε κίνημα οδηγεί στην επανάσταση της εργατικής τάξης.

Η επιθυμία του λαού του Λουχάνσκ, του Ντόνετσκ και αλλού στην ανατολική Ουκρανία είναι ξεκάθαρη – στις 11 Μαΐου προσήλθαν μαζικά στις κάλπες όπου αποφάσισαν πολιτική αυτονομία και κοινωνική δικαιοσύνη. Η υποστήριξη στο αίτημα για πολιτική αυτονομία είναι ευρέως διαδεδομένη σε αυτές τις περιοχές και με κάθε επίθεση από την πλευρά του Κιέβου αυτή γίνεται όλο και πιο έντονη, κάτι που φαίνεται ότι γνωρίζει ακόμα και ο πιο στενόμυαλος δημοσιογράφος
στα δυτικά.

Ο λαός της Ουκρανίας χρειάζεται απαραιτήτως διεθνή αλληλεγγύη. Το Κίεβο πρέπει να πιεστεί ώστε να σταματήσει τον εμφύλιο πόλεμο και να δεχτεί την πολιτική αυτονομία στα ανατολικά. Το ΝΑΤΟ πρέπει, επίσης, να σταματήσει την στρατιωτική επέμβαση. Κινητοποιήσεις με πολιτικό περιεχόμενο ενάντια στον φασισμό και το ρατσισμό είναι αναγκαίες, όχι μόνο στην Ουκρανία – αλλά όπως έδειξε και η κάλπη των εκλογών για το Ευρωκοινοβούλιο, όπου αναδείχτηκαν ακροδεξιές δυνάμεις σε πολλές χώρες της Ευρώπης- σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Ο Sergei Kirichuk, ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης Borotba (αριστερή οργάνωση ”Αγώνας”), ανέφερε σε μια συνέντευξή του στις 21 Μαΐου (13) τους στόχους και τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η ανατολική Ουκρανία σήμερα. Τόνισε πως η οργάνωσή του αλλά και οι υπόλοιπες παραδοσιακές δυνάμεις της Αριστεράς στην Ουκρανία δεν ήταν έτοιμες μπροστά στην ραγδαία άνοδο της φασιστικής δεξιάς στην χώρα. Η οργάνωση Borotba και άλλοι αριστεροί έχουν οδηγηθεί στην παρανομία λόγω της αύξησης των βιαιοτήτων που έχουν προκληθεί με την άνοδο της ακροδεξιάς και λόγω της αντιρωσικής προπαγάνδας, τόσο στο Χάρκοβο, όσο και στην Οδησσό. Ωστόσο, οι Ουκρανοί εργάτες πρέπει να βρουν τα μέσα για να αντισταθούν σε όλο αυτό.

”Εδώ στα Νοτιοανατολικά, οι άνθρωποι αγωνίζονται για τα κοινωνικο-οικονομικά τους δικαιώματα” αναφέρει ο Kirichuk. ”Έχει αναπτυχθεί ένα πολύ ισχυρό αντι-ολιγαρχικό, αντικαπιταλιστικό στοιχείο σε αυτούς τους αγώνες.”

Ο Kirichuk, που κατάγεται από την Δυτική Ουκρανία, εξηγεί :”Μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι πολλοί Ουκρανοί ακόμα και στα δυτικά βλέπουν με συμπάθεια τους αγώνες στα ανατολικά. Είναι πάρα πολλοί άνθρωποι που είναι δυσαρεστημένοι με το καθεστώς στη Δύση, αλλά είναι φοβισμένοι να εκφράσουν την γνώμη τους και έτσι μπροστά στο κλίμα τρομοκρατίας
παραμένουν σιωπηλοί. Την ίδια στιγμή, όμως, κοιτάνε με ελπίδα τα όσα διαδραματίζονται στα νοτιοανατολικά.”

Μετά τις προεδρικές εκλογές, η οργάνωση Borotba εξέδωσε μια ανακοίνωση στην οποία αναφέρει : ”Δεν αναγνωρίζουμε την διεξαγωγή των ψευδο-εκλογών που αγνοήθηκαν από την πλειονότητα του λαού. Θα συνεχίσουμε την εκστρατεία για γενική ανυπακοή απέναντι στη χούντα ολιγαρχών και εθνικιστών.”

Η αντίληψη για τα γεγονότα και η αλληλεγγύη στην Δυτική Ευρώπη αναπτύσσεται με αργούς ρυθμούς. Στην Γερμανία, εκπρόσωποι του Die Linke (Η Αριστερά) καταδικάσαν στο Γερμανικό κοινοβούλιο την φασιστική βία και τις συμπαιγνίες του ΝΑΤΟ που λαμβάνουν χώρα στην Ουκρανία (14) . Στις 2 Ιούνη, έχει επίσης προγραμματιστεί, μια συγκέντρωση στο Λονδίνο, με την παρουσία του Ρώσου συγγραφέα Boris Kagarlitsky, η οποία θα αρχίσει διεθνή εκστρατεία για την ”Αλληλεγγύη στην αντι-φασιστική αντίσταση στην Ουκρανία”. (15)

Πηγές :

1. http://rt.com/news/162604-chidren-injured-east-ukraine/
2. http://www.washingtonpost.com/world/pro-russian-rebels-attack-eastern-guard-
%20post-in-ukraine/2014/06/02/c5a41c16-e331-4f66-bfbd-ce2dc97d874b_story.html?w
%20pisrc=nl_headlines
3. http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702303949704579457591983371478
4. http://gordonua.com/news/crimea/Vosem-korabley-zahvachennyh-v-Krymurossiyanami-
vernulis-v-Ukrainu-20778.html
5. http://ukraineantifascistsolidarity.wordpress.com/2014/06/02/soldiers-relativesprotests-
spreading-in-ukraine/
6. http://online.wsj.com/articles/east-ukraine-digs-in-for-fight-1401403504
7. http://online.wsj.com/articles/incoming-ukrainian-president-poroshenko-requestsmore-
time-before-signing-eu-deal-1401265360
8. http://borotba.org/president_oligarch_–_the_natural_result_of_euromaidan.html
9. http://www.washingtonpost.com/opinions/jackson-diehl-ukrainian-president-electwants-
direct-us-military-aid/2014/05/27/20c0be88-e567-11e3-afc6-
a1dd9407abcf_story.html
10. http://www.rogerannis.com/donbass-miners-strike-demand-withdrawal-of-kyivregime-
military-forces/
11. http://en.itar-tass.com/world/733713
12. http://www.rogerannis.com/donetsk-republic-nationalizes-railways/
13. http://ukraineantifascistsolidarity.wordpress.com/2014/05/21/terror-in-ukraine-forcesleft-
wing-organisation-borotba-underground-interview-with-sergei-kirichuk/
14. http://borotba.org/germany_looks_at_ukraine_by_sergei_kirichuk-
_union_borotba_struggle.html
15. http://ukraineantifascistsolidarity.wordpress.com/