Και τώρα που τελειώσατε με τις μαλακίες (εκλογές, ανασχηματισμό), καιρός να στρωθείτε στη δουλειά. Αυτό ήταν το μήνυμα που έστειλε στη συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου το ΔΝΤ, παρουσιάζοντας την έκθεσή του. Καθυστέρησε τη δημοσιοποίηση μερικές μέρες, αλλά δεν περίμενε να ορκιστούν οι νέοι υπουργοί και να κυριαρχήσουν στη δημοσιότητα για μια έστω μέρα. Την ώρα που ο Ιερώνυμος όρκιζε τη νέα κυβέρνηση, ο Τόμσεν κάθησε απέναντι από τους δημοσιογράφους και παρουσίασε την έκθεση του ΔΝΤ, η οποία περιλαμβάνει όλη την κρυφή (ενόψει εκλογών) ατζέντα, η οποία είχε συμφωνηθεί με την τρόικα κατά την τελευταία επιθεώρησή της.
Η έκθεση του ΔΝΤ δεν έγινε πρώτο θέμα από τα «μνημονιακά» ΜΜΕ, τα οποία συνέχισαν να μας δίνουν… συναρπαστικές λεπτομέρειες από τις παπαριές που ανταλλάσσουν οι απερχόμενοι με τους προσερχόμενους κατά τις τελετές παράδοσης-παραλαβής των υπουργείων, αλλά η προπαγάνδα είναι το τελευταίο που απασχολεί οργανισμούς σαν το ΔΝΤ. Αυτοί ασχολούνται με την ουσία και όταν ξανάρθει η τρόικα δε θα συζητήσει για το σούσι του Στουρνάρα και τα σουβλάκια του Σταϊκούρα, αλλά γι’ αυτά που συμφωνήθηκαν κι αυτά που πρέπει να γίνουν. Βέβαια, ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος, στους δεκάρικους που εκφώνησαν κατά την πρώτη συνεδρίαση του νέου υπουργικού συμβούλιου, τα βρήκαν όλα ρόδινα και υποσχέθηκαν πως όχι μόνο δε θα υπάρξουν νέα μέτρα, αλλά θα υπάρξουν και ελαφρύνσεις. Η δε ανακοίνωση-σχόλιο που εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών ήταν κυριολεκτικά… από άλλο ανέκδοτο, αφού παρέκαμψε όλα τα ουσιαστικά που περιλαμβάνει η έκθεση του ΔΝΤ, αλλά σημείωσε ότι αυτή «επιβεβαιώνει την τεράστια πρόοδο που έχει κάνει η ελληνική οικονομία» και πως «δεν θα χρειαστούν περαιτέρω μέτρα λιτότητας για την εξασφάλιση των οικονομικών και δημοσιονομικών στόχων το 2015-16»! Ακόμη και για το περιβόητο χρηματοδοτικό κενό, που οδηγεί σε νέο δάνειο, είχε έτοιμη την απάντηση (θα αναφερθούμε παρακάτω σ’ αυτή), η οποία δεν έχει καμιά σχέση με αυτά που επισημαίνει το ΔΝΤ.
Ας δούμε, όμως, περιληπτικά, τι σημειώνει και τι απαιτεί το ΔΝΤ.
♦ Σάρωμα εργατικών δικαιωμάτων: Χωρίς να μασάει τα λόγια του, το ΔΝΤ τονίζει ότι «παραμένουν οι περιορισμοί που κάνουν υψηλό το κόστος της επιχειρηματικότητας και που αναστέλλουν τη δημιουργία νέων ή την επέκταση μεγάλων επιχειρήσεων». Και προτείνει κατάργηση κάθε περιορισμού στις ομαδικές απολύσεις, θεσμοθέτηση του λοκάουτ, διότι οι κακόμοιροι οι επιχειρηματίες δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα ούτε ως «αμυντικό εργαλείο», και κατάργηση των ωριμάνσεων (τριετίες, πολυετίες). Αποκαλύπτοντας την ουσία της συμφωνίας με την κυβέρνηση, η έκθεση του ΔΝΤ χαρακτηρίζει μεταβατική την περίοδο μέχρι το 2017, κατά την οποία θεσπίζεται η μείωση των ωριμάνσεων κατά 50% για τους μακροχρόνια ανέργους. Μετά τη μεταβατική περίοδο θ’ ακολουθήσει η γενίκευση του μέτρου, για να συμπιεστούν βίαια προς τα κάτω όλοι οι μισθοί και τα μεροκάματα. Διότι «οι τριετίες αυξάνουν το μισθό στον ιδιωτικό τομέα για εργαζόμενους με ελάχιστη εργασιακή εμπειρία 9 ετών στα υψηλότερα επίπεδα στην ΕΕ».
♦ Νέα αντιασφαλιστική ανατροπή: Το ΔΝΤ προαναγγέλλει νέα αντιασφαλιστική ανατροπή το Νοέμβρη, όταν θα ολοκληρωθούν οι «αναλογιστικές μελέτες» που ετοιμάζονται. Επισημαίνει ότι είναι «αδύναμη η σύνδεση των εισφορών με τις παροχές», δείχνοντας έτσι την κατεύθυνση της νέας αντιασφαλιστικής ανατροπής, η οποία θα έχει στο κέντρο της την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της κύριας σύνταξης, ώστε να προκύψουν μειώσεις μεγαλύτερες απ’ αυτές που προδιαγράφουν οι αντιασφαλιστικοί νόμοι Λοβέρδου-Παπακωνσταντίνου του 2010.
♦ Δημοσιονομικό κενό: Προβλέπεται ότι θα χρειαστούν νέα μέτρα ύψους 2 δισ. ευρώ το 2015 και 3,7 δισ. το 2015-16. Η σχετική συζήτηση θα γίνει με την κυβέρνηση το φθινόπωρο, στο πλαίσιο της κατάρτισης του κρατικού προϋπολογισμού του 2015. Τότε θα εξεταστεί και η παράταση υφιστάμενων μέτρων (η «έκτακτη εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης» θα γίνει μόνιμη, όπως συνέβη με το χαράτσι στα ακίνητα).
♦ Φορολογικά: Ο Τόμσεν επεσήμανε ότι «οι βασικοί φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα είναι υπερβολικά υψηλοί» (εννοώντας τη φορολογία των επιχειρήσεων), έσπευσε όμως να συμπληρώσει: «Θεωρώ σωστό το μακροπρόθεσμο στόχο για τη μείωσή τους αλλά, βέβαια, πρέπει να επιτευχθεί χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων». Το ίδιο –με άλλα λόγια– είπε και ο Σαμαράς στην ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο, εγκαινιάζοντας μια τακτική υποσχέσεων για φοροελαφρύνσεις… στο μέλλον: «Πρέπει να ξέρει ο ελληνικός λαός, ο καθένας, πότε θα υποχωρήσουν οι φορολογικοί συντελεστές στα επόμενα χρόνια. Χωρίς, όμως –επαναλαμβάνω– να τεθούν σε κίνδυνο τα πλεονάσματα». Στην έκθεση του ΔΝΤ, όμως, υπάρχει και αναφορά στην ανάγκη να αρθούν οι «στρεβλώσεις» στο ΦΠΑ. Η τρόικα επαναφέρει το ζήτημα της κατάργησης των μειωμένων συντελεστών που ισχύουν για τα νησιά του Αιγαίου.
♦ Εργαζόμενοι στο Δημόσιο: Το ΔΝΤ ανησυχεί για το κατά πόσο έχει σπάσει το «ταμπού των απολύσεων» και βάζει στόχο για ακόμη 2.000 απολύσεις το πρώτο τρίμηνο του 2015. Επίσης, προαναγγέλλει νέες παρεμβάσεις στα μισθολόγια.
♦ Χρηματοδοτικό κενό: Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το κρατικό χρέος το 2020 θα είναι ίσο με 127,7% του ΑΕΠ (διαφωνώντας με την Κομισιόν που το «υπολογίζει» ίσο με 125%) και το 2022 ίσο με 117,2% του ΑΕΠ. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι κάνει λόγο για «χρηματοδοτικό κενό» μετά το δεύτερο εξάμηνο του 2015, το οποίο υπολογίζει σε 12,6 δισ. ευρώ! Αυτό σημαίνει ότι το ΔΝΤ θα αρνείται να εκταμιεύσει τις υπόλοιπες δόσεις του δανείου που έχει παραχωρήσει (συνεχίζονται μέχρι το 2016), διότι δεν μπορεί να χορηγήσει δάνεια αν δεν είναι καλυμμένες οι χρηματοδοτικές ανάγκες του δανειζόμενου κράτους.
Αυτό, βέβαια, δεν είναι καινούργιο (άλλο αν η κυβέρνηση κάνει πως δεν καταλαβαίνει). Πρόσφατα το έθεσε ξανά ο Σόιμπλε, στη συνέντευξη που έδωσε στο Focus, στην οποία είπε: «Στα τέλη του 2012 ψηφίσαμε το δεύτερο πρόγραμμα για την Ελλάδα. Τότε ήταν σαφές ότι θα διαρκούσε δύο χρόνια και ότι η Ελλάδα και μετά από αυτό δε θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί πλήρως από τις αγορές. Το χρέος της Ελλάδας, σύμφωνα με τις προγνώσεις της τρόικας, θα φτάσει το 2022 σε ένα επίπεδο που θα μπορεί να χαρακτηρισθεί βιώσιμο. Γι’ αυτό ενδεχομένως η Ελλάδα να χρειαστεί ακόμα μία φορά περιορισμένη βοήθεια. Προϋπόθεση θα ήταν βεβαίως να συνεχίσει να εκπληρώνει τους όρους του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΚΤ».
Το υπουργείο Οικονομικών με την ανακοίνωση που εξέδωσε προσπάθησε να το γυρίσει στο καλαματιανό: «Εως τα μέσα του 2015, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι απόλυτα καλυμμένες. Για το μετέπειτα διάστημα, το χρηματοδοτικό κενό προβλέπεται να καλυφθεί με repos, με φορείς της γενικής κυβέρνησης, με αποπληρωμή των υπολοίπων προνομιούχων μετοχών και, τέλος, μέσω του προγράμματος πρόσβασής μας στις αγορές». Αυτή είναι η προπαγάνδα που πριν τις εκλογές σερβίριζε στα παπαγαλάκια ο Στουρνάρας. Για πρώτη φορά τα περί εσωτερικού δανεισμού (repos) λέγονται και δημόσια. Γιατί, όμως, και ο Σόιμπλε και το ΔΝΤ επιμένουν πως θα χρειαστεί ένα ακόμη δάνειο; Γιατί ξέρουν πως μόνο έτσι μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες αποπληρωμής των δανείων που τρέχουν.
Το υπουργείο Οικονομικών απέφυγε αυτή τη φορά να κάνει λόγο για το «μαξιλάρι» των 11 δισ. του ΤΧΣ, που έχουν περισσέψει από τη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, που παλιότερα αποτελούσε ψωμοτύρι στο στόμα του Στουρνάρα. Τώρα, βλέπετε, τελειώνουν τα ψέματα και τα stress tests της ΕΚΤ βρίσκονται στην τελική τους φάση. Το ΔΝΤ, όμως, δε μάσησε τα λόγια του. Η έκθεση αναφέρει ότι «οι τράπεζες αντιμετωπίζουν ένα βουνό από κόκκινα δάνεια», ενώ χαρακτηρίζει «υπεραισιόδοξες» τις εκτιμήσεις Προβόπουλου. Ο Τόμσεν δήλωσε ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν μέχρι και 6 δισ. ευρώ επιπλέον. Οπως καταλαβαίνετε, το περιβόητο «μαξιλάρι» έχει ήδη ξεπουπουλιαστεί.
Αυτά είναι μόνο οι αναγνωριστικές βολές του ΔΝΤ. Οταν έρθει η τρόικα (τον επόμενο μήνα) τα πάντα θα μπουν και πάλι επί τάπητος, αφού βέβαια ψηφιστούν προηγουμένως τα 12 προαπαιτούμενα για τις δόσεις του Ιούνη και του Ιούλη (1 δισ. η καθεμιά). Μπορεί ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος και ο Χαρδούβελης να λένε ότι «δεν θα χρειαστούν περαιτέρω μέτρα λιτότητας για την εξασφάλιση των οικονομικών και δημοσιονομικών στόχων το 2015-16» (ανακοίνωση υπουργείου Οικονομικών), όμως το κλειδί βρίσκεται σε δυο λέξεις, στις οποίες όλοι ορκίζονται: «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Οι νέες ανατροπές στα εργασιακά, το ασφαλιστικό, τη φορολογία, στο δημόσιο εντάσσονται σ’ αυτή την κατηγορία. Ο Σόιμπλε υπήρξε εύγγλωττος στη συνέντευξη στο Focus: «Για τον ελληνικό λαό οι μεταρρυθμίσεις συνδέονται με μεγάλη επιβάρυνση, ακόμη και με δυσχέρειες, αυτό δεν αμφισβητείται. Γι’ αυτό θα πρέπει να έχουμε και πάρα πολλή κατανόηση. Αλλά αυτό δεν βοηθά σε κάτι:ο ελληνικός λαός πρέπει να περάσει αυτήν τη μεταρρυθμιστική διαδικασία, εάν η χώρα θέλει να παραμείνει στο ευρώ. Οι Ελληνες αποφασίζουν μόνοι τους για το μέλλον τους. Μια νομισματική ένωση όμως μπορεί να λειτουργήσει μόνο εάν όλοι τηρούν τους κοινούς κανόνες». Aυτός μίλησε πολιτικά, το ΔΝΤ μιλά τεχνοκρατικά, τα υπόλοιπα θα τα κανονίσει η τρόικα.
Σαμαράς, Στουρνάρας και Προβόπουλος, όπως συμβαίνει σε κάθε επικαιροποίηση του Μνημόνιου, δεσμεύονται με επιστολή τους προς τους δανειστές (στη συγκεκριμένη περίπτωση προς τη Λαγκάρντ), ότι θα εμμείνουν στην επίτευξη των στόχων του «προγράμματος» και αν υπάρξει απόκλιση αυτή θα αντιμετωπιστεί με τη λήψη πρόσθετων μέτρων.
Αφήστε μια απάντηση