Ο μακαρθισμός στο Χόλιγουντ

Στις 20 Οκτωβρίου 1947, ενώ έχει αρχίσει ο Ψυχρός Πόλεμος μεταξύ της Δύσης και του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, συγκροτήθηκε στις ΗΠΑ η Επιτροπή Αντιαμερικανικών Υποθέσεων, με πρωτοβουλία του γερουσιαστή Τζόζεφ Μακάρθι. Η Επιτροπή εξεπέλυσε επί μια δεκαετία κύμα διώξεων ενάντια σε όσους Αμερικανούς ή και ξένους εγκατεστημένους στις ΗΠΑ, ήταν κομμουνιστές ή θεωρούνταν ύποπτοι για συμπάθεια προς τον κομμουνισμό.μακαρθι

Ο “μακαρθισμός”, όπως ονομάστηκε αυτό το κυνήγι μαγισσών, έφτασε στο αποκορύφωμά του το 1953, με την εκτέλεση του ζεύγους των επιστημόνων Τζούλιους και Έθελ Ρόζενμπεργκ, που κατηγορήθηκαν για παράδοση του μυστικού της ατομικής βόμβας στους Σοβιετικούς.

Η αντικομμουνιστική τύφλωση των ιθυνόντων στις ΗΠΑ δεν επέτρεπε να δουν ότι οι Σοβιετικοί -που μόλις πριν λίγα χρόνια είχαν διαψεύσει τις αυταπάτες του Χίτλερ- ήταν σε θέση να αναπτύξουν επιστημονικο-τεχνικές δυνατότητες χωρίς αντιγραφές και κλοπή μυστικών. Άλλωστε, λίγο αργότερα η Δύση θα παρακολουθήσει έκπληκτη την ΕΣΣΔ να προηγείται στη διαστημική εποποιία.

Εκεί όπου ο μακαρθισμός δημιούργησε μια κατάσταση εντελώς ασφυκτική ήταν το Χόλιγουντ. Στη Μέκα του κινηματογράφου η ρουφιανιά έγινε πατριωτική πράξη. Συνεργάτες κατέδιδαν ο ένας τον άλλο, σύζυγοι τις γυναίκες τους και πολλά μεγάλα ονόματα της εποχής αποστασιοποιήθηκαν από στενούς φίλους για να μη στιγματιστούν ως εχθροί της αμερικανικής κυβέρνησης.

Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν ο Χάμφρι Μπόγκαρτ και η Λόρεν Μπακόλ. Ένα από τα δημοφιλέστερα ζευγάρια της εποχής και γνωστοί για τη φιλελεύθερη, αριστερή στάση τους. Τον 1947 όταν ξεκίνησαν οι εγγραφές των φιλοκομμουνιστών στη «Μαύρη Λίστα» του Χόλιγουντ, οι δυο τους μαζί με πολλά άλλα μεγάλα ονόματα του κινηματογράφου, οργάνωσαν διαμαρτυρίες εναντίον της δράσης του Μακάρθι. Ο Φρανκ Σινάτρα δήλωσε: «Αν υποστηρίζεις τη δίκαιη μεταχείριση του κατηγορούμενου, γίνεσαι αυτομάτως κομμουνιστής;»

Η στάση τους άρχισε να αλλάζει όταν είδαν ότι δεν πέτυχαν τα αποτελέσματα που περίμεναν. Οι δέκα κομμουνιστές σεναριογράφοι που βρίσκονταν στην κορυφή της λίστας των «ανεπιθύμητων», έχασαν τη δικαστική μάχη και τα μεγάλα στούντιο έπαψαν να τους στηρίζουν. Από το 1950 και μετά, όταν η κατάσταση άρχισε να να αγριεύει, ο Μπόγκαρτ και η Μπακόλ κράτησαν σταθερή απόσταση ασφαλείας από φίλους και γνωστούς που κατηγορήθηκαν για τα αριστερά τους φρονήματα.

Το Χόλιγουντ σοκαρίστηκε όταν ο έλληνας σκηνοθέτης Ηλίας Καζάν κατέδωσε με μεγάλη ευκολία πολλούς απ’ τους συνεργάτες του, το 1952.

Ο Καζάν είχε υπάρξει μέλος του αμερικάνικου κομμουνιστικού κόμματος για ενάμισι χρόνο, το 1934. Ρωτήθηκε για τους συντρόφους του την περίοδο εκείνη και αρχικά δεν απάντησε, αλλά αργότερα έδωσε οχτώ ονόματα στενών φίλων και συνεργατών του. Αν και τα άτομα ήταν ήδη στη «Μαύρη Λίστα», ο Καζάν στιγματίστηκε ως καταδότης και έχασε μακροχρόνιες φιλίες.

Το 1954 κυκλοφόρησε η ταινία του, με τίτλο «Το Λιμάνι της Αγωνίας». Πολλοί θεώρησαν ότι ήταν μια προσπάθεια του Καζάν να δικαιολογήσει την προδοσία του. Οι βασικότεροι συντελεστές, όπως ο σεναριογράφος Μπαντ Σούλμπεργκ και ο πρωταγωνιστής, Λι Τζέι Κομπ, ήταν επίσης γνωστοί καταδότες. Η ταινία κέρδισε οχτώ Όσκαρ, συμπεριλαμβανομένου της καλύτερης ταινίας, της σκηνοθεσίας για τον Καζάν και σεναρίου για τον Σούλμπεργκ.

Στα απομνημονεύματά του, ο Καζάν έγραψε αναφερόμενος στον εαυτό του, ότι εξαιτίας της κατάθεσής του, «το μεγάλο όνομα έγινε αουτσάιντερ».

Το 1956 ήρθε η σειρά του σεναριογράφου και συζύγου της Μέριλιν Μονρόε, Άρθουρ Μίλερ, να σταθεί μπροστά στην επιτροπή. Μαζί του, καθ΄ όλη τη διάρκεια της εξέτασης, ήταν και η Μέριλιν Μονρόε, η οποία συνοδεύοντας έναν φιλοκομμουνιστή, ρίσκαρε να καταστρέψει τη δική της καριέρα. Η ηθοποιός κατέθεσε υπέρ του συζύγου της και εκμεταλλεύτηκε τη διασημότητα και τη δημοτικότητά της για να μεταπείσει τα μέλη της επιτροπής. Δεν κατάφερε να γλιτώσει τον σύζυγό της, αλλά σίγουρα η υποστήριξή της σήμαινε πολλά για εκείνον. Ο Μίλερ αρνήθηκε να δώσει ονόματα, κρίθηκε ένοχος και μπήκε στη “Μαύρη Λίστα”.

Ο μακαρθισμός διέλυσε οικογένειες Η περίπτωση του Ρίτσαρντ Κόλινς θα μπορούσε να είναι αρχαία ελληνική τραγωδία. Ο Κόλινς ήταν πετυχημένος σεναριογράφος του Χόλιγουντ και αφοσιωμένος κομμουνιστής τη δεκαετία του ’30. Ήταν απ΄ τα πρώτα ονόματα στη «Μαύρη Λίστα». Πολύ γρήγορα όμως, κατέδωσε φίλους, συνεργάτες, ακόμα και τη γυναίκα του. Ήταν η ηθοποιός Ντόροθι Κόμινγκορ, γνωστή για το ρόλο της στον «Πολίτη Κέιν» του Όρσον Γουέλς.

Η Κόμινγκορ αρνήθηκε πεισματικά να δώσει ονόματα και ο «καλός Αμερικάνος», Ρίτσαρντ Κόλινς, της ζήτησε διαζύγιο. Και το πήρε. Ο Κόλινς έκτοτε έμεινε γνωστός στο Χόλιγουντ όχι για το συγγραφικό του ταλέντο, αλλά ως ένας απ’ τους μεγαλύτερους δωσίλογους του μακαρθισμού…. mar

Πηγή: mixanitouxronou.gr

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *