Είναι τέρατα; Είναι παρανοϊκοί; Είναι γεννημένοι φονιάδες; Ή μήπως είναι άνθρωποι σαν εμάς; Κι αν είναι, πώς σκέφτονται; Και κυρίως πώς και γιατί κάνουν ό,τι κάνουν;
Οι πράξεις τους φρικιαστικές και η ρητορική τους ακατανόητη. Ένας θεός που επιβάλει την εκδίκηση, μια πολιτική που δικαιολογεί το αίμα και τη στυγνή βία. Το σοκ που προκαλούν οι ενέργειές τους λίγα περιθώρια αφήνει για ψύχραιμες αντιδράσεις. Πρώτη ενστικτώδης αντίδραση, η οργή και η απαίτηση για εξίσου αμείλικτη βία εναντίον τους, ενώ μια παράλληλη (επικίνδυνη) πεποίθηση που ορίζει τον μουσουλμανισμό ως θρησκεία του μίσους και της βίας, οικοδομείται μέσα στην άγνοια και το φόβο.
Όμως το ISIS (Islamic State of Iraq and Syria) μοιάζει περισσότερο με έξυπνα οργανωμένη τρομοκρατική ομάδα, βασισμένη στο marketing του εξτρεμισμού υπό την επίφαση του Ισλάμ. Επικαλείται με πάθος το μουσουλμανισμό, αλλά καταπατά ασύστολα τις διδαχές του σε κάθε βήμα. Απομονώνει εδάφια του Κορανίου, αναφέρεται σε διδασκαλίες εξτρεμιστών ηγετών της Αλ Κάιντα και αγνοεί επιδεικτικά τις προσταγές του προφήτη Μωάμεθ για ειρήνευση, ανεκτικότητα και σεβασμό στη ζωή.
Παράλληλα οικοδομεί τη δική του «Μεγάλη Ιδέα» της ανακατάληψης όλων των περιοχών οι οποίες υπήρξαν κάποτε μουσουλμανικές κτήσεις όπως η Ιβηρική Χερσόνησος, τα Βαλκάνια και η Ινδία.
Το φαινόμενο γιγαντώνεται
Το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε μετά την απομάκρυνση του Σαντάμ Χουσεΐν και έπειτα των Αμερικάνων από το Ιράκ, σε συνδυασμό με το ξέσπασμα της Αραβικής Άνοιξης και την έκρηξη του αιματηρού εμφυλίου στη Συρία, δημιούργησαν το κατάλληλο υπόβαθρο για την οργάνωση, ενίσχυση και εξάπλωση των εξτρεμιστών του ISIS.
Αυτή τη στιγμή, το ισλαμικό Χαλιφάτο καταλαμβάνει μεγάλο μέρος του Ιράκ και της Συρίας πλησιάζοντας στα σύνορα της Τουρκίας. Στις καταληφθείσες περιοχές περιλαμβάνονται και αρκετές πετρελαιοπηγές από τις οποίες προέρχεται μεγάλο μέρος των εσόδων του. Σημαντικές πηγές εσόδων αποτελούν επίσης: η –καταστροφική- εκσκαφή (όχι ανασκαφή) αρχαιοτήτων και η παράνομη πώλησή τους στο εξωτερικό, τα λύτρα από απαγωγές και εκβιασμούς, καθώς και η χρηματοδότηση από ανώνυμους “χορηγούς” κυρίως από το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία.
Οι μαχητές του προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από το σώμα της Αλ Κάιντα, η οποία αξίζει να αναφέρουμε ότι το 2014 αποκήρυξε το Χαλιφάτο μετά την εισβολή του στα εδάφη της Συρίας και την διαφοροποίηση των στρατηγικών του, χαρακτηρίζοντας το εν πολλοίς ακραίο (!) με τακτικές που αποξενώνουν τους ίδιους του μουσουλμάνους. Παρόλα αυτά εκατοντάδες ενθουσιώδεις υποψήφιοι μαχητές συρρέουν καθημερινά στα στρατόπεδα του ISIS προσφέροντας εαυτόν στον υπέρτατο αγώνα, σύμφωνα και με πληροφορίες που μετέφερε ο Γερμανός Jürgen Todenhöfer, ο μόνος δημοσιογράφος που κατάφερε να του επιτραπεί η είσοδος και η παραμονή σε στρατόπεδο του Χαλιφάτου για δέκα ημέρες, λειτουργώντας φυσικά υπό αυστηρότατη λογοκρισία.
Υπολογίζεται πως ενώ πριν ένα χρόνο υπήρχαν περίπου 10.000 μαχητές, ο αριθμός αυτός αυτή τη στιγμή αγγίζει τους 32.000, εκ των οποίων 12.000 εθελοντές από τις γύρω χώρες και 3.000 από τη Δύση.
Όμως, αυτό που σοκάρει περισσότερο στο φαινόμενο «ISIS» δεν είναι η ίδια η ύπαρξη και η οργάνωσή του, αλλά ο τρόπος που λειτουργεί και φυσικά το γιατί αναπτύσσεται με τέτοιους ρυθμούς. Γιατί επιλέγει να βιντεοσκοπεί και προβάλει παγκόσμια τις πράξεις κτηνώδους βίας στις οποίες επιδίδεται και κυρίως γιατί αυτό δεν αποτελεί αποτρεπτικό στοιχείο για τους εθελοντές μαχητές του;
Ξεκινώντας από το τελευταίο θα πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τα δυτικά του χάρτη. Οι επανειλημμένες πολεμικές επιθέσεις των «διαφωτιστών» της Δύσης για την «σταθεροποίηση» και τον «εκδημοκρατισμό» των χωρών της περιοχής, άφησαν πίσω τους αναρίθμητες ανθρώπινες απώλειες, καταστραμμένες χώρες, βουβό πόνο και ασίγαστο μίσος. Αν σε αυτά συνυπολογιστούν η απαξίωση του μουσουλμανισμού στον δυτικό κόσμο και η αντιμετώπιση των μουσουλμάνων ως πολιτών δεύτερης κατηγορίας, προορισμένων για «δευτερεύουσες» εργασίες, καταδικασμένων σε μια «δευτερεύουσα» ζωή, τότε μοιραία μορφοποιείται ένα στέρεο υπόβαθρο οργής και δίψας για εκδίκηση. Όμως, από αυτό το σημείο, μέχρι το να αποδεχθεί κάποιος να συμμετάσχει σε σταυρώσεις και αποκεφαλισμούς υπάρχει φυσικά τεράστια απόσταση.
ISIS Marketing Project
Εδώ λοιπόν αποδίδει καρπούς το -δυστυχώς πολύ επιτυχημένο- ψυχολογικό marketing του Χαλιφάτου. Απελπισμένοι και γεμάτοι οργή νεαροί μουσουλμάνοι, με επιδερμικές γνώσεις για την ίδια τους τη θρησκεία , βρίσκουν σκοπό ζωής στη μάχη για τη δόξα του Αλλάχ και την εξολόθρευση των άπιστων, στους οποίους προσωποποιούνται όλοι εκείνοι που τους έβλαψαν και τους υποτίμησαν. Αυτή η έντονη ανάγκη για εκδίκηση τόσο σε φυσικό όσο και σε συμβολικό επίπεδο, καθώς και η ανάγκη για καταξίωση και αναγνώριση, αποτελούν βασικό εργαλείο εκμετάλλευσης από τους αρχηγούς – ηγέτες της οργάνωσης.
Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι η άσκηση βίας ενέχει μια γοητεία που προέρχεται από την ενστικτώδη τάση του ανθρώπου για κυριαρχία επί του πιο αδύναμου. Αν προσθέσουμε δε και ότι -σύμφωνα με μαρτυρίες συλληφθέντων μελών του ISIS- πολλές φορές πριν τις μάχες ή τις εκτελέσεις, τους χορηγούνται ναρκωτικές ουσίες, η βία αυτή ασκείται ανεξέλεγκτα και άκριτα. Άλλωστε η ανταμοιβή των μαχητών είναι άμεση και έμπρακτη. Σε ηθικό επίπεδο, αναγνωρίζεται η προσφορά τους, αντιμετωπίζονται ως ήρωες, ενώ όσοι σκοτώνονται στη μάχη ή συμμετέχουν σε αποστολές αυτοκτονίας ονομάζονται μάρτυρες και δοξάζονται. Τα άτομα αυτά επαναπροσδιορίζουν την ύπαρξή τους ως μέλη μιας ομάδας με σκοπό ανώτερο από τον εαυτό τους, με όραμα διαχρονικό, μέσα στο οποίο οι ίδιοι δεν αποτελούν παρίες αλλά λαμπρά παραδείγματα.
Εκτός όμως από την υστεροφημία και τη δόξα, η επίγεια ανταμοιβή στους άξιους μαχητές είναι εξίσου έμπρακτη. Οι σεξουαλικές απολαύσεις προσφέρονται ως επιβράβευση, ικανοποιώντας ένα δεύτερο αρχέγονο ένστικτο, την ανάγκη για σεξ. Οι περιορισμοί της θρησκείας περί μοιχείας αίρονται, ο βιασμός νομιμοποιείται και εκτός από τις γυναίκες που οικειοθελώς προσέρχονται για να «συνδράμουν» τους μαχητές στον ένδοξο αγώνα, οι περισσότερες είναι κορίτσια και γυναίκες που απήχθησαν από τις κατακτημένες περιοχές και όσες δεν επέλεξαν την αυτοκτονία, κατέληξαν να είναι σκλάβες του σεξ στο «χαρέμι» του ISIS. Έτσι ο αγώνας για τη δόξα του Αλλάχ γίνεται πιο θελκτικός αφού οι μαχητές του απολαμβάνουν ξεχωριστά προνόμια, εξασφαλίζοντας παράλληλα «αιώνια δόξα».
Το τελευταίο και βασικό κομμάτι του ISIS marketing έχει να κάνει με τη δράση και τον τρόπο που αυτή προβάλλεται. Αποκεφαλισμοί, ομαδικές εκτελέσεις, σταυρώσεις, καύση αιχμαλώτων, ακρωτηριασμοί και όλα αυτά επαγγελματικά βιντεοσκοπημένα. Η προσωποποίηση του αιχμαλώτου, η αναφορά του ονόματός του, η αγωνιώδης αναμονή και τελικα η εκτέλεσή του, γιγαντώνουν τη φρίκη πολύ περισσότερο από μια έκρηξη βομβας με πολλά αλλά ανώνυμα θύματα.
Πέρα από τον εκφοβισμό των απανταχού «άπιστων» η τακτική αυτή αποφέρει και πρακτικά αποτελέσματα. Σε πρώτο επίπεδο τρομοκρατεί τους στρατιώτες των δυνάμεων που καλούνται να συγκρουστούν με τους τζιχαντιστές, περισσότερο δε τους μισθοφόρους δυτικούς που αρχίζουν να ζυγίζουν διαφορετικά τη συμμετοχή τους σε μια τέτοια εκστρατεία. Επίσης, προκαλεί αμηχανία και άγχος στις κυβερνήσεις των χωρών των αιχμαλώτων που καλούνται να πληρώσουν λύτρα, αναγκάζονται να αρνηθούν και μετά την (αναπόφευκτη δυστυχώς) εκτέλεση αντιμετωπίζουν ένα τεράστιο πολιτικό κόστος από την κοινωνική κατακραυγή . Τέλος, με τη δράση τους δηλώνουν μια παρουσία ηχηρή, σαφώς πολλαπλάσια της πραγματικής τους δύναμης, ενισχύοντας στο έπακρο την προπαγάνδα τους.
Το ISIS είναι αναντίρρητα μια τρομοκρατική οργάνωση. Είναι μία πραγματικότητα που κανείς δεν μπορεί και δεν πρέπει να αγνοήσει. Το να τους ονομάσουμε «βάρβαρους» ή «ανθρωπόμορφα κτήνη» είναι η εύκολη λύση. Το να προσπαθήσουμε να βρούμε τις αιτίες και τους ηθικούς αυτουργούς είναι το δύσκολο μονοπάτι, αλλά το μοναδικό που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία σωστή και ριζική αντιμετώπιση του φαινομένου.
Πηγή: Άννα Μπιρλή
Αφήστε μια απάντηση