Οι άνθρωποι της σκιάς βγαίνουν στο φως

image004ΕΙΝΑΙ ΦΑΝΕΡΟ ότι οι εφημερίδες δεν μπορούν πλέον μόνες τους να ανεβάζουν και να κατεβάζουν κυβερνήσεις. Ο ρόλος τους στην πολιτική επικοινωνία και τη μάχη της προπαγάνδας τείνει να γίνει περιθωριακός. Το Συγκρότημα δεν θα μπορούσε να διατηρήσει το όνομά του αν δεν συνόδευε τις εκδοτικές του δραστηριότητες με το άνοιγμα στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, αλλά και τις νέες βιομηχανίες της πληροφορίας. Του δόθηκε η δυνατότητα στην κρίσιμη περίοδο της διαδοχής του Ανδρέα Παπανδρέου από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και δεν την άφησε να πάει χαμένη με την είσοδό του στο Mega.

Εξίσου καλά αξιοποίησε και την περίοδο της εκσυγχρονιστικής φούσκας, από την άνθηση του Χρηματιστηρίου μέχρι τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Τα χρόνια αυτά σχεδιάστηκε από τον Χρ. Λαμπράκη και τους επιτελείς του ένα πραγματικό μονοπώλιο. Τα εκδοτικά συγκροτήματα που δεν μπήκαν σ’ αυτόν τον χορό κατέρρευσαν, με πιο χαρακτηριστικά τα παραδείγματα της «Απογευματινής» – «Ακρόπολης» και του «Ελεύθερου Τύπου».

Ομως η φούσκα έχει ήδη σκάσει, με αποτέλεσμα να τρίζουν πια τα γυάλινα πόδια των εκδοτικών αυτοκρατοριών και να αναζητούνται λύσεις ακόμα και σε παράταιρες συγχωνεύσεις, ενώ γίνονται διάφανοι και οι πολιτικοί εκβιασμοί για την εξασφάλιση κάλυψης για την υπερδανειοδότηση της εποχής των παχιών αγελάδων.

Αλλά το Συγκρότημα έχει και μια ιδιαιτερότητα, σε σχέση με άλλες βιομηχανικές μονάδες μέσων ενημέρωσης. Θέλει να εμφανίζεται ως η «ποιοτική» εκδοχή του Τύπου, διεκδικεί να συγκεντρώνει τους ανθρώπους του πνεύματος και της τέχνης στους κόλπους του, όπως έκανε παλιότερα. Μ’ άλλα λόγια εξακολουθεί να πιστεύει ότι μπορεί να εκφράζει όχι μόνο την οικονομική και την πολιτική ελίτ, αλλά και την πνευματική. Πρόκειται βέβαια για πραγματική καρικατούρα. Αρκεί να παρατηρήσει κανείς το είδος της δημοσιογραφίας που ασκούν τις τελευταίες μαέρες τα έντυπα και τα ηλεκτρονικά μέσα του Συγκροτήματος προκειμένου να διαπιστώσει πόσο μακριά βρίσκεται πλέον από αυτή την επαγγελία.

Αλλά θα είμαστε άδικοι αν αποδίδαμε μόνο στον κυνισμό και τον λαϊκισμό του Σταύρου Ψυχάρη τη μετατροπή των εφημερίδων του σε μηχανισμούς αναπαραγωγής επιχειρημάτων που συναντούσαμε παλιότερα στην «Αυριανή» και πολύ τελευταία στην «Ακρόπολη». Στην κατεύθυνση αυτή ώθησε με συνέπεια επί δεκαετίες ο κατά τα άλλα καλλιεργημένος Χρήστος Λαμπράκης, ο οποίος διεκδίκησε κάποια στιγμή να γίνει ο ίδιος το κέντρο των εξελίξεων στον χώρο του πνεύματος και της τέχνης. Το έργο για το οποίο ήταν ο ίδιος υπερήφανος, το Μέγαρο Μουσικής, είναι το ζωντανό τεκμήριο του τρόπου ανόδου και της πτώσης του Συγκροτήματος. Μια πραγματική ανάγκη για την πρωτεύουσα μεταβλήθηκε σε προσωπική υπόθεση, αλλά με κρατική χρηματοδότηση και «ειδική μεταχείριση» από όλους τους δημόσιους φορείς.

image002Ο Χρήστος Λαμπράκης μεγάλωσε την αυτοκρατορία του πατέρα του. Και του άρεσε να κοιτά στην αντίθετη κατεύθυνση απ’ ό,τι ακόμα και οι στενοί συνεργάτες του.

Ο τρόπος που δημιουργήθηκε το Μέγαρο και κυρίως ο τρόπος που λειτουργούσε ως ένα είδος «πνευματικού» Μεγάρου Μαξίμου υπήρξε η αχίλλειος πτέρνα του Συγκροτήματος. Γιατί χάρη των αναγκών του Μεγάρου, οι ιθύνοντες του Συγκροτήματος έπαψαν να τηρούν τον χρυσό κανόνα που είχε θεσπίσει ο Δημήτριος Λαμπράκης από το 1922. Επαψαν να λειτουργούν στη σκιά. Αρχισαν να διεκδικούν μερίδιο στη φανερή εξουσία. Και υπέστησαν τις συνέπειες.
Και στο περιθώριο αυτής της υπόθεσης είδαμε όλα τα πιθανά και απίθανα να διαπράττονται, στο όνομα πάντα της υψηλής κουλτούρας.

Ο τρόπος συμπεριφοράς των νέων υπευθύνων του Συγκροτήματος άλλαξε άρδην. 0 Δημήτριος Λαμπράκης δεν διανοήθηκε να αναλάβει ποτέ δημόσια θέση που δεν είχε άμεση σχέση με το Συγκρότημα. Ο Σταύρος Ψυχάρης, αντίθετα, διορίστηκε -και μάλιστα κάτω από περιπετειώδεις συνθήκες- διοικητής του Αγίου Ορους, ενώ και ο γιος του, ο Ανδρέας Ψυχάρης, πολιτεύθηκε με τη Νέα Δημοκρατία, σπάζοντας τη συνήθεια των προκατόχων τους να μην εμπλέκονται άμεσα σε κομματικές θέσεις, παρά μόνο μέσω κρυφών συσκέψεων και «τοποτηρητών». Και μπορεί οι ηγούμενοι του Αγίου Ορους να πίνουν ακόμα κρασί στο όνομα του κ. Ψυχάρη, εφόσον χάρη σ’ αυτόν εξασφάλισαν τις γενναίες χρηματοδοτήσεις των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, αλλά με την άμεση αυτή συμμετοχή στα πολιτικά πράγματα, ο μύθος του απόμακρου Συγκροτήματος κατέρρευσε.

Αλλά και ο Χρήστος Λαμπράκης, μέσω του Μεγάρου, άρχισε να εμφανίζεται όλο και συχνότερα. Ηταν αυτός που υποδεχόταν τους ξένους αξιωματούχους, οι οποίοι εκτός από την Ακρόπολη όφειλαν να προσκυνήσουν πλέον και το Μέγαρο κατά τις επισκέψεις τους στην Αθήνα. Και όλο και περισσότερο μεταλλασσόταν από μαικήνας των καλλιτεχνών σε ένα ακόμα πρόσωπο της κοσμικής Αθήνας, που ενδιαφέρεται περισσότερο για την προσωπική του προβολή ή τουλάχιστον την ικανοποίηση των προσωπικών του επιθυμιών. Αποκορύφωμα αυτής της μετάλλαξης, η όπερα που ζήτησε από τον Θάνο Μικρούτσικο να του γράψει πάνω σε δικό του λιμπρέτο για να ανέβει βέβαια στο Μέγαρο τον Απρίλιο του 1993.

Ολα αυτά μοιάζουν τώρα να συρρικνώνονται στις πραγματικές τους διαστάσεις. Χωρίς την κρατική χορηγία, το Συγκρότημα μοιάζει αδύναμο και αναζητεί συμμάχους από τα κάτω ράφια των πολιτικών και επιχειρηματικών ελίτ.

Το άνοιγμα του κ. Ψυχάρη στον Κωνσταντίνο Γκλίξμπουργκ με την υιοθέτηση και την προβολή των απίστευτων ψευδολογιών του δεν αποτελεί μόνο ευθεία προσβολή στην ιστορία του ίδιου του Συγκροτήματος, το οποίο κράτησε ως μόνη σταθερή αρχή τόσες δεκαετίες τον αντιμοναρχισμό του. Είναι και δείγμα του μέχρι πού μπορεί να φτάσει μια αυτοκρατορία την εποχή της παρακμής και της δύσης της.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Μία απάντηση στο “Οι άνθρωποι της σκιάς βγαίνουν στο φως”

Γράψτε απάντηση στο Βαθύ Κόκκινο | Με ποιον να πάει και ποιον ν’ αφήσει Ακύρωση απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *