Για άλλη μια φορά η ενοποίηση του κόσμου στο σύνολο της κοινωνικής ζωής σε παγκόσμια κλίμακα είναι εμφανής . Οι αναλύσεις του Μαρξ ότι τελικά θα μείνουν δύο κοινωνικές τάξεις που θα παλέψουν μέχρι τέλους, η αστική και το προλεταριάτο, πείθουν ακόμη και τους πιο δύσπιστους.
Το διαφορετικό, όμως, που συμβαίνει σήμερα και έχει σημαντικά ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι ότι η ενοποίηση αυτή εγκαινιάζει, για πρώτη φορά στις συνειδήσεις του καθενός, τη μαζική ιδεολογική τρομοκρατία με κυρίαρχο μέσο την προσωπική ευθύνη.
Σε όλες τις χώρες, όπου επικρατεί ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής, θα πρέπει να φανεί ότι ο καθένας από εμάς που δεν ακολουθεί πιστά το δόγμα “Μένουμε σπίτι”, μπορεί να γίνει επικίνδυνος και κατά συρροήν δολοφόνος. Το φαινόμενο αυτό μοιάζει αρκετά με το λεγόμενο “Σύνδρομο της Στοκχόλμης”, όπου ο κρατούμενος, μέσω μηχανισμών άσκησης ψυχολογικής πίεσης, καταλήγει να ταυτίζεται με το δεσμοφύλακά του.
Αυτή η πρακτική στοχεύει αφενός στο να απεμπλακεί ο κρατικός μηχανισμός από πάσα ευθύνη που έχει απέναντι στο εθνικό σύστημα υγείας (ΕΣΥ), εφόσον είναι πλέον προφανές ότι η πλειονότητα των κυβερνήσεων αφήνει να πεθάνουν, ελέω πανδημίας, χιλιάδες ανυπεράσπιστοι συνάνθρωποί μας και αφετέρου στο να προετοιμαστεί το έδαφος ώστε οι κυβερνώντες να προσφύγουν στην επίθεση του κεφαλαίου ενάντια στον κόσμο της εργασίας. Όσο για τα ΜΜΕ, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ποτέ μέχρι σήμερα δεν τους επιτράπηκε να πούνε τόσα συσσωρευμένα ψεύδη, χωρίς μάλιστα καμία συνέπεια απέναντι στον θεατή.
Η καθημερινή προσβολή που αυτός δέχεται από το σύνολο των μέσων του θεάματος είναι οφθαλμοφανής. Ο καθηλωμένος θεατής δεν πρέπει να γνωρίζει τίποτα και το κυριότερο θα πρέπει να συναινεί στο γεγονός ότι η ζωή του δεν αξίζει τίποτα. Εκείνος που έχει μάθει πάντα να κοιτάζει τι προκειμένου να συμβεί είναι δύσκολο να αντιδράσει, εκτός και αν πάψει κάποτε να είναι θεατής και αποφασίσει να αλλάξει τον τρόπο ζωής του.
Μιλώντας συγκεκριμένα για τη χώρα μας, το ρόλο του καλού και συνάμα αυστηρού πατέρα βλέπουμε να ενσαρκώνει τελευταία ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος έχει βαλθεί να μας αποδείξει ότι είναι ο μόνος που μπορεί να φέρει εις πέρας την αποστολή της σωτηρίας μας. Κανείς άλλος δεν μπορεί να έχει λόγο αυτή τη στιγμή πέρα από τον ευαίσθητο και εργασιομανή πρωθυπουργό μας που εργάζεται νυχθημερόν για την προστασία της υγείας μας.
Σε μία τέτοια εθνικής εμβέλειας προσπάθεια ένας τέτοιος πρωθυπουργός δεν μπορεί παρά να έχει και τους ανάλογους συνεργάτες:: έναν αμείλικτο “αυστηρό μπάτσο” της πολιτικής προστασίας και έναν καταξιωμένο, ομολογουμένως, επιστήμονα-γιατρό. Για τον πρώτο δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Η δεξιά έχει καταδείξει, από την εποχή της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου ακόμη μέχρι και τις μέρες μας, το πως η ίδια εννοεί τις έννοιες πειθαρχία και πειθαναγκασμός των πολιτών. Αν έχει, όμως, σημασία να αναφερθούμε ιδιαιτέρως σε κάτι είναι σε αυτήν τη δεύτερη περίπτωση του καταξιωμένου γιατρού.
Ο κος. Τσιόδρας, ένα φτωχόπαιδο με καταγωγή από την Πελοπόννησο, που διέπρεψε ως γιατρός και επιστήμονας, έχει αναδειχθεί σε σύγχρονο ήρωα της ελληνικής κοινωνίας. Όταν, μάλιστα, το εν λόγω πρόσωπο, κατά την προσφιλή του συνήθεια, ψάλλει τακτικά σε ενορίες (καταφέρνει, δηλαδή, να συνδυάσει την επιστημονική γνώση με το θρησκευτικό αίσθημα), τότε γίνεται ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση για μια κυβέρνηση σκληρής και ακραίας δεξιάς όπως η σημερινή.
Τα ΜΜΕ και οι άνθρωποι του θεάματος αναλαμβάνουν από εκείνο το σημείο να φιλοτεχνήσουν το προφίλ του επιστήμονα που κανείς δεν τολμά να αμφισβητήσει· είναι ο άνθρωπος που συνδυάζει άψογα τις τεκμηριωμένες επιστημονικές απόψεις με την ευαισθησία για τον ανθρώπινο πόνο. Μόνο που η ευαισθησία του αυτή είναι επιλεκτική και ιδιοτελής, αφού πέρα από τα δακρύβρεχτά του υγρά μπροστά στις κάμερες, για την προστασία των πατεράδων και των μανάδων μας, παραλείπει, να δείξει ανάλογη ευαισθησία απέναντι στους συναδέλφους του γιατρούς, οι οποίοι, παρά τις συνεχείς εκκλήσεις τους για καινούριες προσλήψεις υγειονομικών και τις έντονες καταγγελίες τους για έλλειψη στοιχειώδους υγειονομικού υλικού στα δημόσια νοσοκομεία, δεδομένα που αποκαλύπτουν ότι στη μάχη αυτή, όπως την ονομάζουν, τελικά αυτό που διακυβεύεται είναι η υγεία τόσο των ίδιων των υγειονομικών όσο και των ασθενών, εξυπηρετώντας ουσιαστικά την πολιτική της Κυβέρνησης.
Οι άνθρωποι της πρώτης γραμμής, όπως τους αποκαλούν, περιμένουν μάταια να γίνει λόγος για τις δεκάδες περιπτώσεις υγειονομικών που έχουν ήδη νοσήσει, για τις τραγικές ελλείψεις και για τους σοβαρούς κινδύνους εξασθένισης του ήδη αποδυναμωμένου και υποστελεχωμένου εθνικού συστήματος υγείας.
Ο κύριος αυτός, απεναντίας, εμμένει στη θέση ότι δεν υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στα νοσοκομεία την ίδια ώρα που αρνείται να καταμετρήσει στο συνολικό σώμα κρουσμάτων της χώρας μας ανθρώπους που διαβιούν στο στρατόπεδο προσφύγων της Ριτσώνας και οι οποίοι έχουν, σύμφωνα με τα κλινικά αποτελέσματα, προσβληθεί από τον ιό.
Ο ίδιος αυτός κύριος, όπως φαίνεται, έχει πιο σοβαρά και κρίσιμα ζητήματα να ασχοληθεί όπως το αν πρέπει ή δεν πρέπει να φοράμε μάσκες ή αν το αντισηπτικό είναι αποτελεσματικότερο από το οινόπνευμα. Μία στάση που θα ζήλευε και ο πιο ταλαντούχος κυβερνητικός εκπρόσωπος. Όλα αυτά θα μπορούσαν τελικά να περάσουν απαρατήρητα αν δεν αφορούσαν χιλιάδες ανθρώπινες ζωές.
Έτσι, μας δίνεται η ευκαιρία να θυμηθούμε τον Ερνέστ Γκυ Ντεμπόρ σε ένα βιβλίο του που γράφτηκε 32 χρόνια πριν και που παραμένει τρομακτικά επίκαιρο σήμερα:
“[…] Ακούμε να λένε ότι η επιστήμη έχει πια υποταχθεί στις επιταγές του οικονομικού κέρδους · αυτό ίσχυε πάντα. Εκείνο που είναι καινούριο είναι ότι η οικονομία κατέληξε να πολεμά ανοιχτά τους ανθρώπους · όχι μονάχα τις δυνατότητες για ζωή, αλλά αυτές ακόμα τις δυνατότητες επιβίωσής τους […]. […] Η επιστήμη πριν φτάσει σε αυτό το σημείο, κατείχε μία σχετική αυτονομία […]. […] Όταν η πανίσχυρη οικονομία κατήργησε τα τελευταία ίχνη επιστημονικής αυτονομίας […]. […]
Δε ζητάνε πια από την επιστήμη να κατανοήσει τον κόσμο ή να βελτιώσει οτιδήποτε. Της ζητάνε να δικαιολογεί πάραυτα ότι γίνεται […]. […] Η θεαματική κυριαρχία κατέρριψε το γιγαντιαίο δέντρο της επιστημονικής γνώσης με μοναδικό σκοπό να πελεκήσει αστυνομική ράβδο […]. […] Και όντως η εκπορνευμένη επιστήμη τούτων των αξιοκαταφρόνητων καιρών ανακάλυψε σε αυτήν την καριέρα […]. […]
Αλλά η σύγχρονη ιατρική, λόγου χάρη, μπορούσε κάποτε να παρουσιάζεται ως χρήσιμη και εκείνοι που νίκησαν την ευλογιά ή τη λέπρα ήταν διαφορετικοί από αυτούς που έχουν συνθηκολογήσει με τις πυρηνικές ακτινοβολίες ή την χημεία των τροφίμων ή της αγροτικής παραγωγής. Γρήγορα διαπιστώνει κανείς ότι η ιατρική σήμερα δεν έχει πια ασφαλώς το δικαίωμα να προστατεύει την υγεία του πληθυσμού από το παθογόνο περιβάλλον γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν σαν να εναντιώνεται στο κράτος ή έστω στη φαρμακοβιομηχανία […]. […]
Κάτι τέτοιοι καθηγητές ιατρικής το μόνο που κατάφεραν να επιτύχουν είναι η ολοκληρωτική άρνηση του επιστημονικού πνεύματος και ότι αυτό ιστορικά είχε χρησιμεύσει πάντοντε στο να συγκαλύπτει τις προσοδοφόρες φαντασιοσκοπίες των μάγων και των κομπογιαννιτών, σε εποχές που δεν τους εμπιστεύονταν τη διεύθυνση νοσοκομείων […]. […] Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι παράλληλα ξαναποκτούν μεγάλο κύρος λίγο-πολύ οι μάγοι παντού οι μάγοι και οι θρησκευτικές αιρέσεις […]”.
Γκυ Ντεμπόρ Σχόλια πάνω στην κοινωνία του θεάματος σελ. 37-39 Εκδόσεις “Ελεύθερος Τύπος”
Η επιδημία του COVID-19 όπως αναφέρουν τα στοιχεία της ΜΚΟ “Wildlife Conservation Society” (Κοινωνία Διατήρησης Άγριας Ζωής) ξεπήδησε από τις υπαίθριες αγορές της Κίνας. Πρόκειται για πολυπληθείς αγορές στις οποίες πωλείται κρέας από άγρια ζώα, κάτω από περιβαλλοντικές συνθήκες που φέρνουν σε επαφή ζωντανά και νεκρά ζώα με ανθρώπους. Αυτές οι αγορές είναι ελάχιστα ελεγχόμενες και δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες ώστε ο ιός να ξεπηδήσει από τους ξενιστές της άγριας ζωής στον ανθρώπινο οργανισμό. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί την προηγούμενη
δεκαετία στην Ευρώπη με τη νόσο των “τρελών αγελάδων”, εξαιτίας αλεύρου ζωικής προέλευσης που τάιζαν οι εταιρείες-κολοσσοί τις αγελάδες στα πλαίσια της εντατικής μεγακτηνοτροφίας.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με τη “νόσο των πτηνών”. Αυτό είναι το τίμημα για τον “πολιτισμένο κόσμο”, όπως τον εννοεί το σύστημα, που γίνεται αδίστακτο όταν πρόκειται να αποκομίσει το μέγιστο ποσοστό κέρδους. Αυτό είναι και το τίμημα για την αλόγιστη υπερεντατική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, την αποψίλωση τεράστιων δασικών εκτάσεων και τη συνεπακόλουθη μετατροπή τους σε απέραντα βοσκοτόπια, το ρήμαγμα χωρών όπως η Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, τη φτώχεια και τους θανάτους από ακραία πείνα και αρρώστιες σε ξεχασμένες ηπείρους όπως η Αφρική και η Λατινική Αμερική. Η ενοποίηση του κόσμου με τα υπερσύγχρονα μέσα μεταφοράς δεν έφερε μόνο τους ανθρώπους τάχιστα κοντά αλλά ευνόησε και τη γρήγορη εξάπλωση του κεφαλαίου σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
Ας δούμε τις “villas miserias” (παραγκουπόλεις) της Αργεντινής όπου ζουν άνθρωποι ενός κατώτερου θεού. Στερούμενοι βασικών αγαθώς όπως η στέγαση, ο ηλεκτρισμός και η πρόσβαση στο νερό, στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον, παιδιά υποσιτισμένα, άνθρωποι στο περιθώριο, αστυνομική καταστολή και στιγματισμός από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης:: αυτή είναι η εικόνα των παραγκουπόλεων. Κι όμως οι άνθρωποι αυτοί βρίσκουν τρόπους να αυτο-οργανώσουν δίκτυα προστασίας κατά του κορονοϊού. Μικροί συνεταιρισμοί ραπτικής και υφαντουργίας, που αποτελούνται κυρίως από γυναίκες, κατασκευάζουν μάσκες προστασίας, ομάδες ενημέρωσης έχουν ξεπηδήσει, άνθρωποι συγκεντρώνουν υγειονομικό υλικό και φάρμακα και τα μοιράζουν στους έχοντες ανάγκη.
Όλοι αυτοί οι “κολασμένοι τη γης” έχουν μετατρέψει το σύνθημα “Η αλληλεγγύη όπλο των λαών” σε “Η αλληλεγγύη τρυφερότητα των λαών” και χαρίζουν ελπίδα για ένα αύριο όπου θα θριαμβεύσει ένας βαθειά διαφορετικός τρόπος προσέγγισης της ζωής, ως αντιπαράδειγμα του κυρίαρχου τρόπου που εφαρμόζεται και τώρα στις αναπτυγμένες κοινωνίες μας.
Η ελληνική κυβέρνηση, εφαρμόζοντας τον καθιερωμένο τρόπο προσέγγισης της κρίσης που της επιτάσσει το κεφάλαιο, αρνήθηκε να διοργανώσει μαζικά διαγνωστικά τεστ για τον κορονοϊό, όπως και να θέσει σε λειτουργία όλες τις ΜΕΘ που επιτρέπει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ). Μέχρι χθες, μάλιστα, η ίδια αυτή κυβέρνηση, λοιδορούσε τους “ήρωες πίσω από τις μάσκες” ως τεμπέληδες του δημοσίου που θα έπρεπε να είχαν πάρει πόδι από καιρό. Σήμερα, στον αντίποδα, το επικοινωνιακά κυβερνητικό παιχνίδι της επιτάσσει την “ηρωοποίηση τους”.
Την ίδια στιγμή, ο πρωθυπουργός της χώρας με εξαγγελία προσκοπικού χαρακτήρα ανακοινώνει ότι οι υπουργοί του προσφέρουν το 50% του μισθού τους, αφού προηγουμένως φρόντισε να χαρίσει 30 εκατομμύρια στις ιδιωτικές κλινικές οι οποίες στο εξής θα λαμβάνουν από 800 ευρώ, το διπλάσιο νοσήλιο, δηλαδή 1600, για κάθε κρεβάτι ΜΕΘ. Άλλα 11 εκατομμύρια ευρώ, από τα χρήματα του ελληνικού λαού, προορίζονται για την προώθηση του σποτ “Μένουμε σπίτι”. Όλα αυτά αποτελούν
καταφανώς απόπειρες απόκρυψης της συστηματικής απαξίωσης που έχει υποστεί το δημόσιο σύστημα υγείας μέσα σε αυτά τα χρόνια παρακμής.
Από την άλλη, τα τηλεοπτικά κανάλια με μία σειρά από φιλανθρωπικά δωράκια διαποτισμένα με μπόλικο επικοινωνιακό μάρκετινγκ, επιστρέφουν πίσω μερικές δεκάδες κούτες εμπορευμάτων ως ένδειξη συμπαράστασης στον δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό. Την ίδια στιγμή, όλα τα ΜΜΕ, ιδιωτικά και κρατικά, ολοκληρώνοντας τη συναλλαγή, αποφεύγουν συστηματικά να θέσουν την καίρια ερώτηση στους κυβερνητικούς εκπροσώπους για το πότε επιτέλους θα γίνουν αυτές οι πολυπόθητες προσλήψεις ιατρών και νοσηλευτών.
Μέχρι την ημέρα που γράφονται αυτές εδώ οι γραμμές, έχουμε 2.408 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 121 θανάτους. Πίσω από το πρόσχημα των προσλήψεων, όμως, όπως εκ των υστέρων αποδείχτηκε, κρύβονται συμβάσεις ορισμένου χρόνου εργασίας, όπου αναλώσιμο ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό, θέτοντας σε υψηλό κίνδυνο τη ζωή του, καλείται να ριχθεί στη μάχη κατά του κορονοϊού, όπως αρέσκονται να την αποκαλούν εκπρόσωποι της κυβέρνησης, με τεράστιες, παράλληλα, ελλείψεις σε μέσα προστασίας.
Στην πραγματικότητα, και εδώ εντοπίζεται η ουσία αυτού του σκεπτικού, υπήρξε σχέδιο εδώ και καιρό: η κυβέρνηση ήδη προετοίμαζε το έδαφος για να παραδώσει ολοκληρωτικά το σύστημα δημόσιας υγείας στα χέρια των ιδιωτών (όπως είχε μάλιστα αναφέρει κάποια κυρία Ξαφά η οποία κινείται στο στενό κύκλο του Κυριάκου Μητσοτάκη).
Αναφορικά με το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι έχει μέχρι στιγμής επιδείξει περισσότερη αυτοπειθαρχία και ανθρωπιά από τους κυβερνώντες. Ανέλαβε την ευθύνη του αυτοπεριορισμού, με το φόβο μη μεταδώσει περαιτέρω την επιδημία στην κοινότητα και παρά τις “φιλότιμες” προσπάθειες των κυβερνώντων να δημιουργήσουν την εικόνα μίας κοινωνίας με εγκληματική ανευθυνότητα έτσι ώστε να της επιβάλλουν την ποινή του καθολικού κατ’ οίκον περιορισμού.
Στις 3 Απριλίου μάλιστα, δημοσιογράφοι από όλα τα κανάλια ανακοίνωναν περιχαρείς ότι το ύψος των προστίμων που επιβλήθηκαν στους παραβάτες έχει φθάσει τα 4,5 εκατομμύρια. Ιδού, λοιπόν, ο εχθρός που για άλλη μια φορά βρίσκεται εντός των πυλών. Και ενώ ο κ. Χαρδαλιάς, στην αρχή της απαγόρευσης είχε δηλώσει ότι θα διατεθεί όλο το ποσό των προστίμων στη δημόσια υγεία, στις 3 Απριλίου πάλι, κάποιος τηλεοπτικό δημοσιογράφος ανέφερε ότι ένα μόνο μέρος θα διατεθεί για τις ανάγκες της δημόσιας υγείας.
Αν συνεχίσουν λίγο καιρό ακόμη οι μπάτσοι να κυνηγούν τον κόσμο και να του ρίχνουν κλήσεις, δεν αποκλείεται να μαζευτεί το ποσό που χρειάζεται για να λειτουργήσει σωστά η δημόσια υγεία. Μετά από αυτό δεν μένει παρά να δοξαστούν οι κυβερνητικοί μας εκπρόσωποι σαν εθνικοί ήρωες. Το πεδίο, όμως, ήταν ήδη γόνιμο πριν την εξάπλωση της επιδημίας με την επιχείρηση απώθησης των “ξένων εισβολέων” στον Έβρο, η οποία παρουσιάστηκε ως ύστατη προσπάθεια “εθνικής ενότητας” απέναντι σε μία ενδεχόμενη απειλή των συνόρων της χώρας και κατ΄ επέκταση της Ευρώπης.
Πρόκειται για μία μεθοδευμένη προσπάθεια να ντοπαριστούν τα πιο συντηρητικά στρώματα της κοινωνίας μας που αυτεπάγγελτα ρίχτηκαν στη μάχη προάσπισης της πατρίδας. Εμείς βέβαια γνωρίζουμε ότι η έννοια “εισβολέας” έχει πραγματικό αντίκρυσμα με το αν έχει προηγηθεί ένοπλη εισβολή, γεγονός που ουδεμία σχέση είχε με την πραγματικότητα. Έτσι δίνεται η δυνατότητα σ’ αυτούς τους ανθρώπους που βάλθηκαν να απωθήσουν τον “ξένο εισβολέα”, να διαπιστώσουν πολύ σύντομα την υφαρπαγή της περιουσίας τους από τα ελληνικά και ξένα συμφέροντα. Άλλωστε για την πολιτισμένη Ευρώπη από καιρό τώρα θεωρείται αναχρονιστικό ο Έλληνας μεροκαματιάρης να έχει δικό του σπίτι.
Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ
Ίσως ποτέ άλλοτε στην ανθρώπινη ιστορία δεν υπήρξε τέτοιας μεγάλης κλίμακας μετακίνηση ανθρώπων, χωρίς όμως να υπάρχει καμία προοπτική γι’ αυτούς. Έτσι που να μπορεί πλέον να διακρίνει κανείς ολοκάθαρα ότι όσο ο καπιταλισμός εξελίσσει και επαναστατικοποιεί τα μέσα παραγωγής, τόσο καθίσταται ο ίδιος τροχοπέδη για την κοινωνική εξέλιξη. Φθάνοντας έτσι στο σήμερα όπου όλες οι θετικές και κοινωνικές επιστήμες παραμένουν αναξιοποίητες και καθίστανται άχρηστες.
Και οι Έλληνες γιατροί, για τους οποίους τόσος λόγος γίνεται τελευταία, οι οποίοι μετανάστευσαν στο εξωτερικό διαπιστώνουν σήμερα ότι η φυγή τους στο εξωτερικό δεν είναι αποτέλεσμα κάποιου φυσικού φαινομένου, το ίδιο και εκείνοι που έμειναν πίσω να υπηρετούν μέχρι τέλους το δημόσιο σύστημα υγείας, δουλεύοντας σε άθλιες ενίοτε συνθήκες, με απλήρωτες εφημερίες και με κίνδυνο να νοσήσουν και οι ίδιοι από κορονοϊό.
Ο μοναδικός υπαίτιος είναι η φύση αυτού του οικονομικού συστήματος που τους έφερε σε αυτήν την κατάσταση και το μέγιστο ποσοστό κέρδους που συγκεντρώνεται ακόρεστα στα χέρια των καπιταλιστών. Οι άνθρωποι μπορούν πλέον να αντιληφθούν ποιοι είναι αυτοί που διαλύουν τις οικογένειες, αναγκάζοντας μέλη της να φύγουν στο εξωτερικό και την ίδια ώρα στέλνουν άλλους σε όλη την επικράτεια, για συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου και για ένα κομμάτι ψωμί. Βλέπουν, επίσης, καθαρά ότι οι επιστήμες τις οποίες επέλεξαν να σπουδάσουν σταδιακά απαξιώνονται εφόσον το παγκόσμιο σύστημα δεν ενδιαφέρεται να επενδύσει σημαντικά κεφάλαια στην έρευνα και την τεχνολογία που είναι ωφέλιμη για το σύνολο.
Διαπιστώνουν ότι σε τελική ανάλυση δεν υπάρχει δυνατότητα να εκπληρώσουν τα όνειρά τους, αξιοποιώντας τις κλήσεις και τις δεξιότητές τους, για να συνεισφέρουν και αυτοί στην ανάπτυξη και την ευημερία της κοινωνίας. Και είναι σε αυτό το σημείο που κάνει πάλι την εμφάνισή του το φάντασμα του Μαρξ για να μας ξαναθυμίσει τις δομικές αντιφάσεις του καπιταλισμού, δείχνοντας και στους πιο δύσπιστους
οικονομολόγους-ιστορικούς ότι η ανάλυσή του για τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής, τις οικονομικές κρίσεις και την ανειρήνευτη πάλη των τάξεων, παραμένει ως σήμερα η πιο ολοκληρωμένη ερμηνεία του σύγχρονου κόσμου.
Ο Μαρξ επιστρέφει για να υπενθυμίσει και κάτι άλλο: ότι το “τέλος της ιστορίας” δεν έχει επέλθει. Δυστυχώς, όμως, η έλευση της κρίσης βρίσκει τις κοινωνίες αποδιοργανωμένες, χωρίς επαναστατική θεωρία και οργάνωση ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο απέναντι στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. Αυτό δε σημαίνει, φυσικά, ότι δε θα γίνουν παγκόσμιοι ξεσηκωμοί που θα προετοιμάσουν το έδαφος για την εμφάνιση επαναστατικών θεωριών και οργανώσεων που θα αντιστοιχούν στις αντικειμενικές συνθήκες της εποχής.
Εξάλλου, κάθε θεωρία δεν είναι τίποτα άλλο παρά συμπυκνωμένες πράξεις πολλών ανθρώπων που αποτυπώθηκαν στο χαρτί και που κατόρθωσαν να γίνουν γενικευμένη ερμηνεία στις συνειδήσεις των ανθρώπων. Εντέλει, οι κρατούντες στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο, καλούνται με τη λήξη της κατάστασης στενής επιτήρησης των ανθρώπων, να αντιμετωπίσουν τις σοβαρές συνέπειες μιας οικονομικής κρίσης, της μεγαλύτερης που γνώρισε ο καπιταλισμός μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Goldman Stanley, το ΑΕΠ των Η.Π.Α. πρόκειται να συρρικνωθεί κατά 5,5 % το 2020, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το 1946, την ίδια ώρα που ο μεγαλύτερος τραπεζικός όμιλος της Ιταλίας, ο UNI-GREIT, προβλέπει για την Ελλάδα τη μεγαλύτερη μείωση του Α.Ε.Π. στην Ευρωζώνη κατά τουλάχιστον 18,5 % μέσα στο 2020. Αναμενόμενο θα μπορούσε να πει κανείς, λόγω της αναστολής λειτουργίας του συνόλου των επιχειρήσεων και ιδίως αυτών του τουριστικού κλάδου.
Ο ίδιος τραπεζικός όμιλος, μιλώντας πάντα για την ίδια χρονιά, αναφέρει ότι η μείωση του Α.Ε.Π παγκοσμίως θα αγγίξει το 5 %. Στοιχείο είναι ακόμη ότι αυτήν την εξάπλωση της οικονομικής κρίσης διάφοροι καπιταλιστικοί όμιλοι την ανέμεναν για τα τέλη του 2020 ή τις αρχές του 2021 και η οποία ξέσπασε νωρίτερα, λόγω της έλευσης του κορονοϊού. .
Αυτό όμως που έχει ιδιαίτερη σημασία να κατανοήσει ο κόσμος είναι ότι μέσα απ’ τα δελτία ειδήσεων μας μιλάνε οι διάφοροι Μαρινάκηδες, Σαββίδηδες, Βαρδινογιάννηδες και Αλαφούζηδες, με την αστυνομία τους. Και ότι όλα τα τηλεοπτικά κανάλια και τα ΜΚΔ που ελέγχονται απ’ το Σύστημα, προσπαθούν μέσω της ψευδούς συνείδησης να αντιστρέψουν την πραγματικότητα. Καμιά απ’ τις αναλύσεις τους δεν είναι αληθινή και ανιδιοτελής. Μέσα στον πραγματικά ανεστραμμένο κόσμο,το αληθινό είναι απλά μια στιγμή του ψεύτικου. Μέχρι στιγμής,εξαπολύουν το όπλο της ψυχολογικής τρομοκρατίας,μεταθέτοντας τη συστημική ευθύνη σε ατομική,με τελικό τους σκοπό την υποδούλωση της κοινωνίας.
Αν για κάτι έχει αξία να αποκωδικοποιηθεί η επιδημία του κορονοϊού είναι για αυτό που πρόκειται να επακολουθήσει σε παγκόσμια κλίμακα με τη λήξη της καραντίνας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο αδίσταχτοι Κυβερνήτες (Τραμπ,Τζόνσον, Ερντογάν) είναι αυτοί που απαξίωσαν πλήρως τις ζωές των δικών τους ανθρώπων. ”Να σωθεί πρώτα η οικονομία και μετά όσοι άνθρωποι σωθούν, σώθηκαν”. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι λοιπές πληττόμενες χώρες ενδιαφέρθηκαν σοβαρά για τη δημόσια υγεία των πολιτών τους (ιδιαίτερα η Ιταλία και η Ισπανία, όπου η πρώτη βαρύνεται με εγκλήματα κατά των εργατών της Λομβαρδίας, εφόσον αρνήθηκε να κλείσει τα πολυπληθή εργοστάσια του εύρωστου ιταλικού βορρά μεσούσης της επιδημίας, με αποτέλεσμα η περιοχή να θρηνεί ακόμη εκατόμβες νεκρών.
Το ίδιο έγινε και στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών). Απλά οι χώρες αυτές είναι πιο προσεκτικές ως προς τον επικοινωνιακό χειρισμό. Είναι παγκοσμίως γνωστό ότι για τις τράπεζες και τους καπιταλιστές υπάρχουν λεφτά. Δεν υπάρχουν όμως για την προστασία του περιβάλλοντος, την υγεία και τη δημόσια παιδεία. Ανάμεσα σε άλλα, αξίζει πάλι να θυμηθούμε παλαιότερη δήλωση του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που όποτε προέκυπτε κάποιο ζήτημα για μειώσεις συντάξεων και αυξήσεις ορίων συνταξιοδότησης δήλωνε ανοιχτά με το γνωστό θράσος που τον διακατείχε ότι: ”Οι συνταξιούχοι στην Ελλάδα ζούνε πολλά χρόνια”.
Έτσι, ίσως είναι μια χρυσή ευκαιρία για το σύστημα να ξεμπερδεύει με ορισμένες ενοχλητικές ”κάστες” όπως αυτές των συνταξιούχων και των ανθρώπων με χρόνια νοσήματα, που επιβαρύνουν το συνταξιοδοτικό σύστημα, χωρίς να χρειαστεί μάλιστα να τους εξοντώσει κάποιος φανερά.
Στην ίδια αυτή κατηγορία μελλοθανάτων κατατάσσονται και κάποιες άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου που γι’ αυτές δε γίνεται λόγος απ’ το μιντιακό σύστημα, όπως οι άστεγοι, οι τοξικοεξαρτημένοι, οι Έλληνες φαντάροι, οι φυλακισμένοι και οι πρόσφυγες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το ίδιο κινδυνεύει να συμβεί και στις κοινωνίες του τρίτου κόσμου, που έχουν ανύπαρκτα συστήματα υγείας και για το κεφάλαιο θεωρούνται άχρηστες, εφόσον η παραγωγή θα πέσει λόγω κρίσης και η καταναλωτική δύναμη των παραπάνω φτωχών λαών θα μειωθεί δραματικά.
Η συνταγή για την αντιμετώπιση των καπιταλιστικών κρίσεων είναι γνωστή εδώ και αιώνες. Το ξεπέρασμα τους περνάει πάνω απ’ τους φτωχούς ανθρώπους. Η καραντίνα που έχει επιβληθεί, ευνοεί τη δημιουργική σκέψη ώστε οι άδειοι δρόμοι να γεμίσουν με δημιουργική οργή.
Σε μια τέτοια μάχη για τη ζωή, οι επαναστατικές οργανώσεις, κρίνονται προφανώς απ’ τη συνέπεια λόγου και έργων. Απ’ την πραγματική αλληλεγγύη και οργάνωση που θα καταφέρουν να οικοδομήσουν, για να υποδεχθούν τους ανθρώπους που πλήττονται απ’ την κρίση. Σε έναν τέτοιο αγώνα, θέση έχει κάθε προοδευτικός άνθρωπος,κάθε ΑΝΘΡΩΠΟΣ που νιώθει ότι τόσο αυτός όσο και ο συνάνθρωπος δίπλα του έχει τις ίδιες ευκαιρίες για ζωή και αξιοπρέπεια.
Έφθασε λοιπόν η στιγμή που ο καπιταλισμός ανέδειξε πληθώρα ζητημάτων (κι εκεί θα κριθεί το μέλλον της ανθρωπότητας) που όπως δείχνουν οι εξελίξεις δεν είναι σε θέση να τα λύσει. Ο αγώνας για το περιβάλλον, την απρόσκοπτη πρόσβαση στη δημόσια υγεία και παιδεία, την αξιοπρεπή εργασία και την εργασιακή ασφάλεια είναι ορισμένα βασικά θέματα πάνω στα οποία οφείλουν να επικεντρωθούν και να δουλέψουν σοβαρά οι επαναστατικές συλλογικότητες, γιατί ακριβώς όλα αυτά τα παραπάνω ζητήματα είναι που ενώνουν το σύνολο των κοινωνιών.
Ήρθε ο καιρός να αναμετρηθούμε με την εποχή μας, τόσο που θα επιτρέψει στον καθένα μας να κριθεί από την ιστορία. Το τραγικό αλλά και συνάμα ελπιδοφόρο σ’ αυτή την κρίση, που συντελεί στην πλήρη ενοποίηση του κόσμου, είναι ότι μπορεί να φέρνει όλα τα δεινά, αλλά μαζί της φέρνει και την ελπίδα. Δεν θα είναι πια μόνες η Ελλάδα ή η Αργεντινή που θα παλεύουν με τα μνημόνια και τη λιτότητα, αλλά και οι λαοί της Ιταλίας,της Ισπανίας,της Αγγλίας,των ΗΠΑ και πολλών άλλων χωρών των οποίων η μοίρα είναι στενά δεμένη. Δυο διαφορετικοί κόσμοι θα μάχονται πλέον σε αυτήν την αρένα. Από τη μία ο κόσμος της εργασίας, οι δημιουργοί όλου του πλούτου που υπάρχει, και από την άλλη ο κόσμος του κεφαλαίου και των μηχανισμών του, δηλαδή όλος ο παρασιτικός εσμός. Η ζωή απέναντι στο θάνατο. ΓΙΑ ΝΑ ΘΡΙΑΜΒΕΥΣΕΙ Η ΖΩΗ
Τάσος Κατσαρός Μέλος του Συνεργατικού Εγχειρήματος “Poeta” Ιστορικός ερευνητής και Σκηνοθέτης 04-14 Απρίλη 2020
Αφήστε μια απάντηση