Στέλιος Ελληνιάδης – «Δρόμος της Αριστεράς»
Καθόμουν στο προεδρείο και παρακολουθούσα τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Η όλη ατμόσφαιρα είχε μια μελαγχολία. Το ότι είχαμε κερδίσει τις εκλογές και είχαμε σχηματίσει κυβέρνηση πριν από λίγες μόλις μέρες, δεν έδινε έναν άλλο τόνο στην Κεντρική Επιτροπή. Ίδια ρουτίνα, ίδιες συμπεριφορές, ίδιες μεθοδεύσεις. Σαν μην έχει αλλάξει τίποτα. Ούτε μεγαλύτερη συσπείρωση είχε επιτευχθεί, ούτε μεγαλύτερη συντροφικότητα είχε εκδηλωθεί. Από το μεσημέρι και μετά, η αίθουσα ήταν μισοάδεια. Κι έτσι πήγε μέχρι το τέλος της.
Δεκάδες τοποθετήσεις, παράλληλες, που δεν επηρεάζουν κανέναν. Ανούσιες και σημαντικές πέφτουν μέσα στο ίδιο πηγάδι. Όπως πάντα. Όλα προαποφασισμένα. Εάν συγκρίνει κανείς τις αποφάσεις όλων των προηγούμενων Κεντρικών Επιτροπών, θα διαπιστώσει ότι ανεξάρτητα από το τι θα ειπωθεί, τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών είναι παρόμοια. Η Κεντρική Επιτροπή ελέγχεται από τις τάσεις (φράξιες τις αποκαλούν πολλοί) σε ποσοστό που λίγο απέχει από το 100%! Γι’ αυτό, οι όποιες αντιπαραθέσεις, σκοπό έχουν να αναπαράγουν και να εδραιώνουν αυτό το αδιαπέραστο καθεστώς, από το οποίο’ καθορίζεται και η εσωτερική διανομή των πόστων. Διανομή που σπάνια επηρεάζεται από την αξία και την προσφορά του καθενός, αφού το κυρίαρχο κριτήριο για κάθε επιλογή είναι η αφοσίωση και η εξάρτηση από την «τάση ».Με αυτό το κριτήριο εκλέγονται και μ’ αυτό το κριτήριο ψηφίζουν. Και μ’ αυτό το κριτήριο διεκδικούν τα πόστα. Κι αυτό το καθεστώς είναι συμπαγές και αδιαπέραστο.
Και, βεβαίως, καμία σχέση δεν έχει με το «κόμμα των μελών». Η Κεντρική Επιτροπή εκλέγεται μεν από το Συνέδριο, με τα κατάλληλα εκλογικά φίλτρα (λίστες, αριθμός σταυρών, ποσοστώσεις κλπ), οι «μηχανισμοί» διατηρούν τον απόλυτο έλεγχο των αποτελεσμάτων. Έτσι η συντριπτική πλειοψηφία των μελών της Κ.Ε. ανήκει σε «τάσεις», ενώ η πλειονότητα των μελών του ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν ανήκει σε κάποια τάση, αλλά δεν γνωρίζει καν τι εκπροσωπούν και από ποιους εκπροσωπούνται, με εξαίρεση την «τάση Λαφαζάνη» που ξεχωρίζει για τη θέση της σχετικά με το ευρώ. Εννοείται ότι τα εκατομμύρια των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ έχουν άγνοια και δεν ανήκουν σε τάσεις.
Αυτή είναι μια τεράστια διάσταση ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ της Κεντρικής Επιτροπής και τον ΣΥΡΙΖΑ της κοινωνίας. Την εποχή του 3%, η κοινωνία δεν ασχολιόταν με τον ΣΥΡΙΖΑ και μέλη των εξαιρετικά ισχνών οργανώσεων του ήταν σχεδόν αποκλειστικά οι ενταγμένοι σε κάποια τάση ή συνιστώσα, οπότε υπήρχε μια αντιστοιχία. Σήμερα, όμως, με τα χιλιάδες νέα μέλη και το εύρος της απήχησης του ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχει πλήρης και κραυγαλέα αναντιστοιχία.
Η Κεντρική Επιτροπή, επί της ουσίας, δεν εκπροσωπεί κανέναν άλλο πέρα από τον εαυτό της και, στην καλύτερη περίπτωση, ένα μέρος των λιγοστών παλιών μελών του Συνασπισμού-ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η αναντιστοιχία καλύπτεται, όμως, από την ψευδεπίγραφη δημοκρατία που εφαρμόζεται στην Κεντρική Επιτροπή. Γιατί, πόσο δημοκρατική είναι η συμφωνία μέσα σε ένα γραφείο για τη μοιρασιά των θέσεων στην Πολιτική Γραμματεία, 4+4+2+ι ή 4+6+1, η οποία εμφανίζεται τελικά ως αποτέλεσμα μιας ελεύθερης και ανόθευτης εκλογικής διαδικασίας; Με την υποβολή της υποψηφιότητάς μου, κατέβαλα άλλη μια απονενοημένη προσπάθεια να ευαισθητοποιήσω κάποιους συντρόφους διεγείροντας τα δημοκρατικά και αριστερά τους ανακλαστικά. Εις μάτην. Έφαγα ξανά τα μούτρα μου.
Ο τοίχος είναι συμπαγής και αδιάτρητος. Με συνοπτικές διαδικασίες, το αίτημα μου για ενιαίο κοινό ψηφοδέλτιο απορρίφθηκε και μου πρότειναν να ενταχθώ κι εγώ σε ένα από τα ψηφοδέλτια. Αντιπρότεινα, λέγοντας ότι αυτό θα μετρίαζε τη λογική με τα «κλειστά κουτιά», να υπάρξει τουλάχιστον η δυνατότητα «διαπήδησης» όπως την ονομάζουν, δηλαδή να μπορεί κανείς να βάλει σταυρό σε περισσότερες λίστες-ψηφοδέλτια. Κι αυτό απορρίφθηκε συνοπτικά από την εφορευτική επιτροπή. Οπότε δεν είχα παρά να αποσύρω την υποψηφιότητά μου, αφού ο μόνος τρόπος για να συμμετέχω θα ήταν να μπω σε μια λίστα ή να φτιάξω δική μου λίστα, αναιρώντας τη θέση μου για ενιαίο κοινό ψηφοδέλτιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τα ποσοστά των ομαδοποιήσεων δεδομένα μέχρι κεραίας, δεν άφηναν περιθώριο επιλογής ούτε μεταξύ των δικών τους. Στο ένα ψηφοδέλτιο που εξέλεγε έξι μέλη της Π.Γ. υπήρχαν μόνο έξι υποψήφιοι και στο άλλο που εξέλεγε τέσσερα υπήρχαν μόνο πέντε! Πιο στημένο αποτέλεσμα δεν γίνεται!
Για άλλη μια φορά, οι μηχανισμοί χρησιμοποίησαν την Κεντρική Επιτροπή σαν τη σφαίρα αποκλειστικής τους κυριαρχίας, σαν το προνομιακό τους πεδίο, ξεκομμένο από τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ, ξεκομμένο κι απ’ την κοινωνία. Μια αντιδημοκρατική παράδοση στην Αριστερά συνεχίζεται ανεπηρέαστη από τις μεγάλες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό. Χωρίς να τους εμποδίζει κανείς, κι αυτοί που διαμαρτύρονται ή γκρινιάζουν, δεν προσπάθησαν να αλλάξουν κάτι στη δομή και τη λειτουργία της Κεντρικής Επιτροπής. Να την εκδημοκρατίσουν, να την εκσυγχρονίσουν, να αξιοποιήσουν τα μέλη της, να διαχυθούν μέσα στην κοινωνία, να δημιουργήσουν ρεύματα ιδεών, να στραφούν στην καινοτομία, να συντάξουν μελέτες, να χαράξουν γραμμές, να ξεκινήσουν κινήματα και δράσεις, να οργανώσουν το κόμμα και την κοινωνία, να προσελκύσουν τους νέους και τους καλύτερους, να χτίζουν μεθοδικά τα συστατικά στοιχεία της εναλλακτικής κοινωνίας. Αντιθέτως, έκαναν το παν για να μην αλλάξει τίποτα κι έμειναν όσο πιο μακριά γίνεται από την κοινωνία. Η θετική συμβολή των τάσεων και των συνιστωσών στην ίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ, εξελίχθηκε, μέσα από τη στασιμότητα και την ιδιοτέλεια, σε τροχοπέδη. Η Κεντρική Επιτροπή, σήμερα, είναι ένα αναχρονιστικό κατάλοιπο της παλιάς Αριστερός.
Έτσι, σταδιακά, αντί το κόμμα να ανοίγεται όλο και πιο πολύ στους πολίτες, προσπαθεί όλο και πιο παθολογικά να κλείσει την κοινωνία μέσα στα κουτάκια των μηχανισμών του, που έχουν σκουριάσει και με δυσκολία αναπαράγουν ακόμα και τον εαυτό τους. Δεν ενοχλεί τους μηχανισμούς που η κοινωνία κρατάει αποστάσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ, που δεν εντάσσεται και δεν παλεύει μαζί του. Αντιθέτως, τους βολεύει αυτό το χάσμα, γιατί έτσι δεν διευρύνεται το κόμμα, δεν αλλάζουν οι εσωτερικοί συσχετισμοί και παραμένει αναλλοίωτη η καθεστηκυία τάξη των μηχανισμών, ανέγγιχτη από την εξωτερική κοσμογονία. Προφανώς, η μικρή ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον πρόεδρο, έχει επίγνωση της κατάστασης.
Η Κεντρική Επιτροπή, εγκλωβισμένη, αργή, δύστοκη και αντιπαραγωγική, μόνο δυσλειτουργία μπορεί να επιφέρει στο κυβερνητικό έργο. Για να υπάρξει «κόμμα των μελών» θα πρέπει να υπάρξει άλλη αντίληψη για το κόμμα και, βεβαίως, άλλη Κεντρική Επιτροπή, ελεύθερη από δουλείες και φράξιες, αντιπροσωπευτική του πραγματικού ΣΥΡΙΖΑ της κοινωνίας και όχι των ξεπερασμένων ομαδοποιήσεων του παρελθόντος. Αλλά αυτό προϋποθέτει ρήξεις και αναστατώσεις, που σ’ αυτή την κρίσιμη φάση, θα εξέτρεπαν την προσοχή της ηγετικής ομάδας από τη δύσκολη διακυβέρνηση. Οπότε, η Κεντρική Επιτροπή αφήνεται να βράζει στο χιλιοζεσταμένο ζουμί της, με την παλιά συνταγή, σε χαμηλή θερμοκρασία, σαν τόπος ελεγχόμενης εκτόνωσης των τάσεων. Και η πραγματική πολιτική ασκείται από την κυβέρνηση και μόνο από την κυβέρνηση, που συγκροτήθηκε από την ομάδα του προέδρου. Μια κυβέρνηση που εξέπληξε τους πάντες, στο εσωτερικό και το εξωτερικό, με την αμεσότητα, την κινητικότητα και το δυναμισμό της. Μια κυβέρνηση που αγκαλιάστηκε αυθόρμητα από την πλειοψηφία της κοινωνίας και πέτυχε να ενώσει τους πολίτες σε βαθμό πρωτόγνωρο και, μάλιστα, γύρω από την Αριστερά.
Κι έτσι φαίνεται ότι θα προχωρήσουμε. Με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που επικοινωνεί απ’ ευθείας με το λαό, χωρίς τη διαμεσολάβηση του κόμματος, που δίνει μάχες στο προσκήνιο, εκθέτει και εκτίθεται, διαπραγματεύεται και συγκρούεται, επιτίθεται και υποχωρεί, διακινδυνεύει και επιχειρεί. Δεν είναι τυχαίο ότι χρησιμοποιεί για αιχμή του δόρατος απέναντι στην ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, ένα κοσμοπολίτη, μοντέρνο, διαβασμένο, ενημερωμένο, ευφυή, πολύγλωσσο, μαχητικό και της δουλειάς, όχι του κομματικού σωλήνα, πολίτη. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτομάτως εξαφανίζονται όλα τα κενά και οι αδυναμίες μας. Αλλά, ακόμα κι αν αποτύχει η κυβέρνηση, ακόμα κι αν καεί ο Βαρουφάκης από την υπερέκθεση, θα αναγνωρίζεται τουλάχιστον ότι παίξαμε δυνατά και θαρραλέα, ότι αναδείξαμε διεθνώς το πρόβλημα της Ελλάδας, ότι παίξαμε ριψοκίνδυνα για το συμφέρον του τόπου, ότι ξεφύγαμε, έστω πρόσκαιρα, από το σεχταρισμό και το αποκούμπι της «αριστερής ορθότητας», στην οποία οι μηχανισμοί νιώθουν πιο άνετα και οικεία.
Κατά τα φαινόμενα, η ηγετική ομάδα θα συνεχίσει να προχωράει αυτονομημένη από την Κεντρική Επιτροπή και η Κεντρική Επιτροπή θα συνεχίσει αυτάρεσκα να πλανάται χωρίς πυξίδα. Το καινούργιο όταν δεν μπορεί να αντικαταστήσει το παλιό, το αφήνει να μαραζώνει. Μέχρι την επόμενη φάση, που η λύση θα βγει πάλι μέσα από την ίδια τη ζωή. Το γεγονός είναι εκπληκτικό, παγκόσμιας εμβέλειας. Για πρώτη φορά, η κοινωνία είναι μαζί μας. Γι’ αυτό δεν πρέπει ούτε να της γυρίσουμε την πλάτη, ούτε να την απογοητεύσουμε. Όλα κρέμονται από πολύ λεπτές κλωστές.
Αφήστε μια απάντηση