Στις 29 Σεπτέμβρη 1902 έφυγε από τη ζωή ο Εμίλ Ζολά. Δεν έφυγε όμως η φλόγα του αγώνα του. Ο συγγραφέας που δεν αρκέστηκε να περιγράφει την κοινωνία, αλλά έσκισε το προσωπείο της εξουσίας και αποκάλυψε τη σαπίλα της.
Με τη μνημειώδη σειρά «Ρουγκόν-Μακάρ», ο Ζολά έδειξε τις αντιθέσεις μιας κοινωνίας όπου οι λίγοι απολάμβαναν τον πλούτο και οι πολλοί βυθίζονταν στη φτώχεια. Δεν εξωράισε τίποτα. Ανέδειξε την εκμετάλλευση, τον ιδρώτα και το αίμα της εργατικής τάξης που κινούσε τη μηχανή της καπιταλιστικής Γαλλίας.
Η μεγάλη του στιγμή ήρθε με την υπόθεση Ντρέιφους. Όταν ο στρατός και το κράτος συνέθλιψαν έναν αθώο άνθρωπο, ο Ζολά δε σώπασε. Σήκωσε το ανάστημά του με το «Κατηγορώ!» – ένα κείμενο που σφράγισε την Ιστορία.
Γνώριζε ότι θα διωχθεί, ότι θα εξοριστεί, ότι θα πληρώσει προσωπικό τίμημα. Το έκανε όμως γιατί η αλήθεια και η δικαιοσύνη ήταν γι’ αυτόν πιο βαριές από την ησυχία της σιωπής.
Ο Ζολά στάθηκε στο πλευρό των καταπιεσμένων, έγινε φωνή των «χωρίς φωνή». Απέναντι στη στρατοκρατία, στον αντισημιτισμό, στην αλαζονεία της εξουσίας, έδειξε πως ο διανοούμενος δεν είναι ουδέτερος. Παίρνει θέση. Και η θέση του είναι ή με το λαό ή με τους δυνάστες.
123 χρόνια μετά, ο κόσμος που ξεσκέπασε ο Ζολά δεν ανήκει στο παρελθόν. Οι ίδιοι μηχανισμοί καταστολής, η ίδια αδικία, η ίδια βρωμιά του συστήματος παραμένουν. Η φωνή του μας καλεί: να μην υποτασσόμαστε, να μην σωπαίνουμε, να κατηγορούμε το ψέμα και να υπερασπιζόμαστε την αλήθεια με κάθε τίμημα.
Ο Εμίλ Ζολά είναι παράδειγμα. Όχι μόνο λογοτεχνικό, αλλά αγωνιστικό. Η πένα του ήταν σπαθί – και το σπαθί αυτό παραμένει ζωντανό σε κάθε μάχη για κοινωνική δικαιοσύνη.
Διαβάστε επίσης: «Πες μου μαμά, γιατί τάχα να πεινάμε;»
Αφήστε μια απάντηση