Μια προαναγγελία εξαιρετικά επίκαιρη

«Χίλτον», Μάρτιος 1966. Τα «σημαίνοντα μέλη της αθηναϊκής κοινωνίας» παρακολουθούν μια από τις διαλέξεις του μελλοντικού «θεωρητικού» της χούντας περί δικτατορίας. Στην πρώτη γραμμή διακρίνονται οι Παναγιώτης Πιπινέλης, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Σπύρος Μαρκεζίνης και Κωνσταντίνος Ροδόπουλος

Πηγή: Τάσος Κωστόπουλος- ΕφΣυν

Εναν χρόνο πριν από την 21η Απριλίου, η δικτατορία δικαιολο­γήθηκε προκατα­βολικά από έναν δημοσιογράφο που δήλωνε πως τη «φοβόταν»

Οταν τον περασμένο μήνα γράφαμε σε τούτην εδώ τη στήλη για το επετειακό συνέδριο της «Καθημερινής», του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας και άλλων φορέων για τα πενηντάχρονα της Μεταπολίτευσης, και τις απόψεις που εκφράστηκαν εκεί περί αδιεξόδων της δημοκρατίας και ασυμβατότητάς της με τις «αναπτυξιακές» ανάγκες του ελληνικού καπιταλισμού («Αναμένοντας τον μίστερ Φαιό», «Εφ.Συν», 9.3.2024), ένα φάντασμα πλανιόταν πάνω από το ρεπορτάζ: τον Μάρτιο του 1966, περίπου έναν χρόνο πριν από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 που έβαλε στον «γύψο» τους δημοκρατικούς θεσμούς για μια επταετία, ένας άλλος δημοσιογράφος είχε προαναγγείλει εκείνη την εκτροπή με σκεπτικό και (κυρίως) ρητορικές διατυπώσεις που εμφανίζουν εξαιρετική ομοιότητα με τις τωρινές εκφράσεις «ανησυχίας».

Το βαθύ κράτος στο Χίλτον

Αναφερόμαστε φυσικά στον Σάββα Κωνσταντόπουλο, διευθυντή τότε της «Απογευματινής» (εφημερίδας που εξέφραζε την καραμανλική σκληρή Δεξιά) και οσονούπω εκδότη του ομόφρονος «Ελεύθερου Κόσμου», που πρωτοκυκλοφόρησε στις 26.7.1966 με πρωτοσέλιδο τίτλο «Επιστολή Καραμανλή» και τα επόμενα χρόνια εξελίχθηκε σε ημιεπίσημο όργανο της χούντας. Οι τέσσερις διαλέξεις που έδωσε μεταξύ 4 και 14 Μαρτίου 1966 στο «Χίλτον», με θέμα «Ο φόβος της δικτατορίας» και ακροατές ένα μεγάλο μέρος της συντηρητικής πολιτικής ηγεσίας και των ηγετικών κλιμακίων του εγχώριου βαθέος κράτους, ερμηνεύτηκαν εκ των υστέρων ορθά ως συστατικό στοιχείο της ιδεολογικής και ψυχολογικής προπαρασκευής μιας μερίδας της κοινής γνώμης και του κρατικού μηχανισμού για την επερχόμενη δικτατορία (Σπύρος Λιναρδάτος, «Από τον εμφύλιο στη χούντα», τ. Ε’, Αθήνα 1987, σ. 331· Ηλίας Νικολακόπουλος, «Η καχεκτική δημοκρατία. Κόμματα και εκλογές, 1946-1967», Αθήνα 2001, σ. 368). Την ίδια εξήγηση είχε δώσει εν θερμώ και ο Τύπος του Κέντρου και της Αριστεράς, υποτιμώντας ωστόσο κατά κανόνα την πραγματική εμβέλεια του εγχειρήματος και εξορκίζοντάς το σαν αντικειμενικά απρόσφορο. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ