Σαν σήμερα, 27 Αυγούστου 1922, ο τουρκικός στρατός μπαίνει στη Σμύρνη. Ένα γεγονός που έμελλε να σφραγίσει όχι μόνο τη Μικρασιατική εκστρατεία αλλά και ολόκληρη τη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Η είσοδος των στρατευμάτων του Κεμάλ αποτέλεσε την αρχή του τέλους για τη Μικρασιατική Καταστροφή, με τις εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τους ξεριζωμένους πρόσφυγες που γέμισαν τις ελληνικές πόλεις και τα χωριά.
Η ήττα δεν ήταν τυχαία. Ήταν το αποτέλεσμα της τυχοδιωκτικής πολιτικής της άρχουσας τάξης και του ελληνικού κράτους, που υπηρετώντας τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων έστειλε χιλιάδες νέους να σκοτωθούν για «Μεγάλη Ιδέα» και γεωπολιτικά παιχνίδια. Οι πραγματικοί χαμένοι ήταν οι λαοί — Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι — που βρέθηκαν να πληρώνουν με αίμα τους σχεδιασμούς ντόπιων και ξένων αφεντικών.
Η Σμύρνη, η κατεξοχήν κοσμοπολίτικη πόλη της Ιωνίας, έγινε τότε το τραγικό σύμβολο της Καταστροφής: φωτιά, σφαγή, διωγμοί. Η μικρασιατική τραγωδία δεν ήταν «αναπόφευκτη», ούτε «έργο της μοίρας». Ήταν το φυσικό επακόλουθο της ιμπεριαλιστικής περιπέτειας στην οποία μπήκε η χώρα, με τις πλάτες των συμμάχων και για τα συμφέροντα της ελληνικής πλουτοκρατίας.
Κι όμως, μέσα από τις στάχτες εκείνης της ήττας αναδείχθηκαν και οι μεγάλες αντιφάσεις: ο ξεριζωμένος μικρασιατικός ελληνισμός έγινε δύναμη ζωής και δημιουργίας μέσα στην Ελλάδα, κουβαλώντας πολιτισμό, τέχνη και αγώνες. Στους συνοικισμούς και τις παράγκες γεννήθηκαν νέες γενιές που πάλεψαν στις μεγάλες απεργίες του ’30, στην Αντίσταση, στους δρόμους του λαϊκού κινήματος.
Σαν σήμερα, λοιπόν, θυμόμαστε όχι μόνο τη Σμύρνη που χάθηκε, αλλά και τα διδάγματα: πως οι λαοί δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από ιμπεριαλιστικές τυχοδιωκτικές εκστρατείες. Το μόνο που αφήνουν πίσω τους είναι αίμα, φωτιά και προσφυγιά.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ: 27/8/1922: Η ταφόπλακα για την ελληνική αστική τάξη της “Μεγάλης Ιδέας”
Αφήστε μια απάντηση