Του Γιώργη Γιαννακέλλη
Εχει προκαλέσει πάρα πολλά σχόλια η εξαγορά του 51% των μετοχών της Εφημερίδας των Συντακτών, ίσως του μοναδικού συνεταιριστικού ΜΜΕ που υπήρχε στην Ελλάδα, από τον Δημήτρη Μελισσανίδη, εφοπλιστή και ιδιοκτήτη της ΑΕΚ.
Γι’ αυτό το γεγονός θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις.
Το πρώτο που πρέπει να σημειώσω είναι ότι μετά απ’ αυτή την εξέλιξη επικράτησε κλίμα ευφορίας στους εργαζόμενους στην εφημερίδα. Η εφημερίδα, που ξεκίνησε το 2013 ως αντίδοτο στην εμπορευματοποίηση του Τύπου, το τελευταίο καιρό αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα που έκαναν προβληματική την έκδοσή της. Δημοσιογράφοι και διοικητικό προσωπικό είχαν μείνει για μήνες απλήρωτοι και η πρόταση του καπιταλιστή ήταν “μάνα εξ ουρανού”. Σύμφωνα με πληροφορίες το τίμημα που θα καταβάλει ο Μελισσανίδης, σε όλα τα στάδια της επόμενης τριετίας, μαζί με το επενδυτικό πρόγραμμα υπερβαίνει τα 8 εκατομμύρια ευρώ.
Στην ιστοσελίδα της εφημερίδας αναγράφεται:
Το τίμημα της μεταβίβασης των εν λόγω μετοχών καλύπτει χρέη της εφημερίδας προς τρίτους, χρέη προς εργαζόμενους (μη καταβληθείσα μισθοδοσία), διανομή μερίσματος στους συνεταιριστές και επενδυτικό κεφάλαιο για την ανάπτυξη της «Εφ.Συν.» και του efsyn.gr σε όλα τα επίπεδα που απαιτείται και βέβαια αύξηση μισθών.
Οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει ότι η πολιτική ταυτότητα και ο χαρακτήρας της εφημερίδας στην ιστορική και σημερινή τους διάσταση αποτελούν τον βασικό πυλώνα ύπαρξης και αναγνωρισιμότητάς της που παραμένει αναλλοίωτος. Η διεύθυνση και η Συντακτική Επιτροπή της «Εφ.Συν.» δεν αλλάζουν. Οι θέσεις εργασίας διατηρούνται.
Παραμύθια της Χαλιμάς, μας λέει η ΕφΣυν. Κι ο λόγος είναι απλός: Γιατί να δώσει ένας καπιταλιστής πακτωλό χρημάτων για να αποκτήσει το πλειοψηφικό μερίδιο μετοχών μιας εφημερίδας, -η οποία είναι προβληματική σαν επιχείρηση- αν όχι για να την χρησιμοποιήσει για τα προσωπικά του συμφέροντα; Ενδιαφέρετε π Μελισσανίδης για την πολυφωνία και για να μην κλείσει η εφημερίδα και χαθούν θέσεις εργασίας; Η μήπως θέλει κι αυτός να σταθεί “κυματοθραύστης στην ανεντιμότητα και στην παραπληροφόρηση”, όπως ένας άλλος βαρόνος των ΜΜΕ ο Βαγγέλης Μαρινάκης, όπως μας είχε πληροφορήσει ο “άγιος” Πειραιά;
Ας μην κοροϊδευόμαστε. Οπως σημειώναμε και σε περασμένη ανάρτησή μας πίσω από τις εφημερίδες, τα κανάλια και τα ενημερωτικά sites, κρύβονται ναυτιλιακά μονοπώλια, εργολαβικές αυτοκρατορίες, ενεργειακά θηρία και βαρόνοι δημοσίων έργων. Τα ονόματα είναι γνωστά: Μαρινάκης, Βαρδινογιάννης, Αλαφούζος, Κυριακού, Φιλιππάκης, Μελισσανίδης.
Τα ΜΜΕ δεν είναι μηχανισμοί πληροφόρησης. Είναι μηχανισμοί κυριαρχίας, επηρεασμού της κοινής γνώμης, εργαλεία για καπιταλιστικές μπίζνες και πολιτικές σκοπιμότητες. Και φυσικά στελεχώνονται από τα κατάλληλα άτομα. Οπως είχε πει και ο μακαρίτης Ν. Κακαουνάκης “ο καλύτερος από μας έχει σκοτώσει την μάνα του”.
Κι εδώ πρέπει να κάνουμε μια παρένθεση. Πάντα θέλουν οι καπιταλιστές ιδιοκτήτες των ΜΜΕ να καλλιεργούν την ψευδαίσθηση ότι υπάρχει σε ένα βαθμό πλουραλισμός στις απόψεις που προβάλλουν.
Δείτε δυο παραδείγματα. Στον όμιλο των ΜΜΕ του Νίκου Χατζηνικολάου δουλεύει ο Ν. Μπογιόπουλος, έχοντας καθημερινή εκπομπή στον ρ/σ του.
Οπως είναι δεδομένο ότι ο εργοδότης του δεν θα του πει με ποια θέματα θα ασχοληθεί και τον τρόπο με τον οποίο θα τα προβάλλει, άλλο τόσο δεδομένο είναι ότι η αυτολογοκρισία που επιβάλλει στον εαυτό του ο Ν. Μπογιόπουλος “πάει σύννεφο”.
Π/χ δεν θα τον ακούσετε ποτέ να κάνει την παραμικρή αναφορά για τα τεράστια χρέη του εργοδότη του, και πώς τα “ρύθμισε”, όπως επίσης δεν θα ακούσετε τον πρώην δημοσιογράφο του “Ριζοσπάστη” να μιλάει για τις απολύσεις που έκανε ο εργοδότης του, όταν έβαζε λουκέτο σε δυο εφημερίδες του -μια βδομαδιάτικη οικονομική, την “Αγορά” και μια καθημερινή τις “Αληθινές Ειδήσεις”– και σε μια ιστοσελίδα του, και στο τσεκούρωμα των μισθών που προχώρησε σε όσους εργαζόμενους σ’ αυτά τα ΜΜΕ δεν απέλυσε αλλά τους απορρόφησε σε άλλες επιχειρήσεις του.
Η εκπομπή της “Ελληνοφρένειας” επίσης, στα “Παραπολιτικά” είναι μια όαση στην μπάντα των Fm. Δεν θα ακούσετε όμως το παραμικρό για τον Βαγγέλη Μαρινάκη που είναι το πραγματικό αφεντικό του Ομίλου ΜΜΕ του Κουρτάκη.
Κι αυτό γιατί … έτσι παίζεται το παιχνίδι.
Ο πρώην ισχυρός άντρας του ΔΟΛ, Σταύρος Ψυχάρης, δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να το ξεστομίσει ωμά (Βήμα, 8/1/2012): «Δεν υπάρχουν εφημερίδες -εμείς θα συμπληρώναμε και γενικά ΜΜΕ- που να να εκφράζουν απόψεις διαφορετικές από εκείνες του ιδιοκτήτη τους ή να υπηρετούν αλλότρια συμφέροντα». Με δυο λόγια το πρώην αφεντικό του ΔΟΛ μας έλεξε ξεκάθαρα ότι τα ΜΜΕ είναι “ιμάντες” εξυπηρέτησης επιχειρηματικών και πολιτικών συμφερόντων.
Oταν εργάζεσαι σαν δημοσιογράφος στα αστικά ΜΜΕ δεν χρειάζεται το αφεντικό σου να σου υποβάλλει το πώς θα προσεγγίσεις ένα θέμα. Το ότι σιτίζεσαι από το ταμείο του εργοδότη σου είναι μια κατάσταση που σου δημιουργεί έντονα το αίσθημα της αυτολογοκρισίας και συνεπώς γνωρίζεις και καθορίζεις στα πλαίσια που μπορείς να κινηθείς. Αν ξεπεράσεις αυτά τα όρια τότε το αφεντικό σου σε πετάει σαν τρίχα απ’ το ζυμάρι.
Βασίλης Ραφαηλίδης
Ο Γ. Βότσης της πάλε πότε «Ελευθεροτυπίας» όταν ήθελε να παρουσιάζεται σαν «αντιεξουσιαστής» έγραφε: «Στον μπαξέ της δημοσιογραφίας υπάρχουν (κι όχι πάντοτε ευδιάκριτα) τα… εύοσμα άνθη: Προκλητικά νεόπλουτοι αυλητρίδες πάσης εξουσίας, “βαποράκια” της κατευθυνόμενης πληροφόρησης, “παπαγαλάκια” των κερδοσκόπων, τρωκτικά των μυστικών κονδυλίων, αργόμισθοι πολυθεσίτες, χυδαίοι εκβιαστές, ψυχογιοί των αφεντικών, θεραπαινίδες της πλουτοκρατίας, πράκτορες και χαφιέδες…».
Και φυσικά υπάρχουν και μια σειρά δημοσιογράφοι που έχουν κατηγορηθεί σαν εκβιαστές. Κάποια ονόματα που θυμάμαι πρόχειρα. Ο μακαρίτης Γρηγόρης Μιχαλόπουλος, ο Αρης Σπίνος («αποδείχτηκε ωμός εκβιαστής που χρησιμοποιούσε τις δημοσιογραφικές του έρευνες, αν μπορεί κανείς να τις ονομάσει έτσι, προκειμένου να τα κονομήσει …» έγραφε η «Αυριανή» για τον πρώην συνεργάτη της), ο Γιάννης Παπαγιάννης, ο μακαρίτης εκδότης της εφημερίδας “Ακρόπολη”, Παναγιώτης Μαυρίκος και δύο δημοσιογράφοι της ίδιας φυλλάδας, και πιθανόν να μου διαφεύγουν κι άλλοι δημοσιογράφοι που έχουν σταμπαριστεί σαν εκβιαστές.
Και για να μην ξεφεύγουμε από το θέμα μας. Ο Μελισσανίδης, λοιπόν, επιθυμεί κι αυτός να γίνει ένας βαρόνος των media.
Μετά την «Ναυτεμπορική» -ένα αξιόπιστο χαρτί για όσους κινούνται στον χώρο των αγορών και του επιχειρείν- ελέγχει τώρα την «ΕφΣυν» και προχωράει σε επέκταση του καναλιού Naftemporiki TV (που ήδη λειτουργεί online/καλωδιακά) σε επίγειο επίπεδο, με στόχο δημιουργία οικονομικού-ενημερωτικού καναλιού εθνικής εμβέλειας.
Εδώ να υπενθυμίσουμε ότι υπάρχει παράδοση, άτομα μπλεγμένα σε υποθέσεις του κοινού ποινικού μητρώου να θέλουν να εμφανίζονται σαν εκδότες και ιδιοκτήτες ποδοσφαιρικών ομάδων. Από τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία, ο οποίος έχτισε την πολιτική του καριέρα μέσω του Mediaset, παρά κατηγορίες για διαφθορά και μίζες, μέχρι τον Γιώργο Κοσκωτά στην χώρα μας.
Και νομίζω ότι πρέπει να προβληματίσει όλους μας, η συγκέντρωση ΜΜΕ στα χέρια ατόμων με “μαύρο” ποινικό μητρώο, που τα μετατρέπουν σε εργαλεία προώθησης ιδιωτικών συμφερόντων.
Αν π.χ ακούσει κάποιος το “βιογραφικό” του Γιάννη Αλαφούζου, από το στόμα του μακαρίτη Γιώργο Κουρή, θα καταλήξει ότι δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από αυτό ενός Κολομβιανού μαφιόζου.
Οσο για τον «ευυπόληπτο» πολίτη, Β. Μαρινάκης που στα χέρια του συγκεντρώνει πληθώρα ΜΜΕ, αφού ξεμπέρδεψε με κάποιες ανούσιες δικαστικές περιπέτειες που είχε, αποδόθηκε και με δικαστική βούλα πεντακαθαρίδης στην Ελληνική κοινωνία με την υπόθεση του «NOOR ONE», που μετέφερε 2,1 τόνους ηρωίνης. Αναζητήσατε περισσότερες πληροφορίες από τον “Άρχων Δικαιοφύλαξ του Οικουμενικού Θρόνου” κ. Κεχαγιόγλου, ο οποίος σαν δικηγόρος, του Μαρινάκη χειρίστηκε την υπόθεση.
Αλλά και ο Δημήτρης Μελισσανίδης, που αποτελεί το κύριο πρόσωπο της ανάρτησης μας, δεν είναι άγνωστος σε δικαστικές αίθουσες. Το ποινικό ιστορικό του εκτείνεται από τη δεκαετία του 1980, με πολλαπλές καταδίκες για κακουργήματα και πλημμελήματα, όπως αποκαλύφθηκε σε δικαστικές υποθέσεις και έγγραφα της Aegean Marine Petroleum (prospectus 2014). Το 1992, η εμπλοκή του στην ΠΑΕ ΑΕΚ μπλοκαρίστηκε αρχικά λόγω αυτών των κωλυμάτων. Παρά τις αθωώσεις σε εφέσεις, το ποινικό του μητρώο παραμένει σημείο αναφοράς.
Με απλά λόγια η λεγόμενη μαζική ενημέρωση είναι στα …. κατάλληλα χέρια. Τώρα αν κάποιος ισχυριστεί ότι τα ΜΜΕ βρίσκονται στα χέρια του υποκόσμου και του κεφαλαίου θα είναι τίποτα παλαιοκομμουνιστής σαν εμένα.
Προσωπικά προτιμώ να υπάρχει η ΕφΣυν κι ας μην γράψει λέξη εναντίον του Μελισσανίδη , προτιμώ να υπάρχει ο Μπογιόπουλος στο ραδιόφωνο κι ας μην έχει πει λέξη εναντίον του εργοδότη του. Δεν είναι κακό (για την υπόθεση των κοινωνικών αγώνων) να υπάρχουν φωνές εντός του συστήματος , έστω και μέσα τα όρια που χαράζει το σύστημα.
Πολλές εκπτώσεις μανώλη μου, πολλές εκπτώσεις…για αυτό τα αφεντικά τρελλάθηκαν.