Τζόνι Κας – Ο άνθρωπος με τα μαύρα. Πέθανε σαν σήμερα, 12 Σεπτέμβρη 2003

Σαν σήμερα, πριν 22 χρόνια, έφυγε από τη ζωή ο Τζόνι Κας (Johnny Cash), ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της αμερικανικής μουσικής κουλτούρας του 20ού αιώνα. Τραγουδιστής, τραγουδοποιός, ηθοποιός και συγγραφέας, ο Κας δεν υπήρξε απλώς μια «θρυλική φωνή». Υπήρξε μια προσωπικότητα που πάλεψε μέσα από την τέχνη του για τους καταπιεσμένους και τους αδικημένους.

Η μουσική του κινήθηκε ανάμεσα στην country, στο rockabilly, στο gospel και στα blues, αλλά πάντα με έναν τόνο αλήθειας, με μια σπαρακτική ειλικρίνεια που άγγιζε τους ανθρώπους της εργατικής τάξης, τους φτωχούς, τους αποκλεισμένους. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτοπροσδιοριζόταν ως «ο άνθρωπος με τα μαύρα», γιατί όπως έλεγε ο ίδιος: «Φοράω μαύρα για τους φτωχούς και τους ξυλοδαρμένους, για τον φυλακισμένο που πλήρωσε το χρέος του αλλά τον ξεχάσανε, για όσους πέφτουν θύματα της κοινωνικής αδικίας».

Η στάση του απέναντι στους φυλακισμένους υπήρξε χαρακτηριστική. Οι θρυλικές συναυλίες του στις φυλακές Folsom (1968) και San Quentin (1969) έμειναν στην ιστορία όχι μόνο ως μουσικά γεγονότα αλλά ως πολιτικές πράξεις αλληλεγγύης, δίνοντας φωνή σε όσους η κοινωνία ήθελε να κρατήσει στο περιθώριο.

Παράλληλα, ο Κας στάθηκε δίπλα στους Ιθαγενείς Αμερικανούς, αναδεικνύοντας μέσα από τα τραγούδια του τα δίκαια αιτήματά τους. Δεν δίστασε να συγκρουστεί με το κατεστημένο της μουσικής βιομηχανίας και να βάλει στο μικρόφωνο τα λόγια εκείνων που δεν ακούγονταν.

Η ζωή του δεν ήταν εύκολη· γνώρισε φτώχεια, εξαρτήσεις, προσωπικούς δαίμονες. Κι όμως, όλα αυτά έγιναν κομμάτι της δημιουργίας του. Ο Τζόνι Κας μιλούσε για τον πόνο και την ελπίδα με τον ίδιο ρεαλισμό. Μιλούσε με τη φωνή εκείνων που δεν είχαν φωνή.

Στις 12 Σεπτέμβρη 2003, σε ηλικία 71 ετών, ο Τζόνι Κας πέρασε στην αθανασία. Όμως η παρακαταθήκη του παραμένει ζωντανή: ένα παράδειγμα καλλιτέχνη που έβαλε την τέχνη του στην υπηρεσία των καταπιεσμένων.

Σήμερα, τον θυμόμαστε όχι μόνο ως μουσικό θρύλο, αλλά και ως σύμμαχο των αδικημένων.