Ολλανδία – Ελλάδα: Δύο δρόμοι του ίδιου καπιταλισμού, δύο όψεις της εκμετάλλευσης

Στην Ολλανδία η 4ήμερη εργασία, στην Ελλάδα το νομοσχέδιο για 13 ώρες την μέρα· η βασική διαφορά: ανεπτυγμένος καπιταλισμός εκεί, παρασιτικός μεταπρατισμός εδώ

Στην Ολλανδία, η μετάβαση προς την τετραήμερη εργασία δεν έγινε με συνθήματα, αλλά με την ισχύ του ανεπτυγμένου καπιταλισμού της. Ο μέσος Ολλανδός εργάζεται 32,1 ώρες την εβδομάδα – οι λιγότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, η χώρα εμφανίζει υψηλή απασχόληση (82% του ενεργού πληθυσμού) και από τα μεγαλύτερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ευρώπη.

Η μείωση του χρόνου δουλειάς δεν οφείλεται σε «προοδευτική βούληση» αλλά στο γεγονός ότι η ολλανδική αστική τάξη, με ανεπτυγμένη βιομηχανία, τεχνολογία και διεθνή θέση, μπορεί να εξασφαλίζει υψηλή κερδοφορία ακόμη και με λιγότερες ώρες. Πρόκειται για καπιταλισμό, με καλύτερη «οργάνωση» της εκμετάλλευσης, όχι για απελευθέρωση των εργαζομένων.

Η Ελληνική Καπιταλιστική Ιδιαιτερότητα

Στην Ελλάδα, η ίδια λογική του καπιταλισμού παίρνει διαφορετική μορφή. Ο δικός μας καπιταλισμός είναι μεταπρατικός, παρασιτικός· δεμένος με ξένες αγορές και δανειστές, χωρίς σοβαρή παραγωγική βάση, με χαμηλή παραγωγικότητα και πελατειακό κράτος. Εδώ η αστική τάξη δεν επενδύει σε τεχνολογική αναβάθμιση για να αυξήσει την υπεραξία. Προτιμά το «φτηνό» μονοπάτι: τσάκισμα των εργαζομένων, εξαντλητικά ωράρια, ευελιξία, κατάργηση συλλογικών δικαιωμάτων.

Έτσι, η κυβέρνηση Μητσοτάκη φέρνει νομοσχέδιο για 13 ώρες εργασίας την ημέρα, επεκτείνοντας τον συμψηφισμό ωρών από 6 σε 12 μήνες και αντικαθιστώντας τις συλλογικές συμβάσεις με ατομικές «συμφωνίες» εργοδότη–εργαζόμενου. Οι εργαζόμενοι απαντούν με κινητοποιήσεις, με πρώτο πανελλαδικό συλλαλητήριο στις 8 Σεπτέμβρη στην Αθήνα.

Δύο Δρόμοι, Μία Ουσία

Η σύγκριση είναι ξεκάθαρη:

Ολλανδία: ανεπτυγμένος καπιταλισμός, 32 ώρες, υψηλή παραγωγικότητα.

Ελλάδα: παρασιτικός καπιταλισμός, 13 ώρες, εργασιακή εξουθένωση.

Και στις δύο περιπτώσεις, ο σκοπός είναι κοινός: η διατήρηση και αύξηση της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Ο ένας τρόπος περνά από «παροχές» που διασφαλίζουν κοινωνική ειρήνη, ο άλλος από ωμή ένταση της εκμετάλλευσης. Δύο δρόμοι, η ίδια ουσία.

Επίλογος

Δεν πρόκειται για «προοδευτική Ευρώπη» απέναντι σε «καθυστερημένη Ελλάδα». Πρόκειται για διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος: του καπιταλισμού. Ο ανεπτυγμένος καπιταλισμός μπορεί να αγοράζει κοινωνική συναίνεση με μείωση ωρών, ο παρασιτικός καπιταλισμός σπρώχνει ωμά τους εργάτες στη βαρβαρότητα.

Η επιλογή για τον λαό είναι αλλού:

• Να αποδεχθεί την εκμετάλλευση σε οποιαδήποτε μορφή;
• Ή να παλέψει για έναν δρόμο χωρίς καπιταλισμό, χωρίς αφεντικά, χωρίς εκμετάλλευση;

Από την Ολλανδία ως την Ελλάδα, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Ο χρόνος και η ζωή μας δεν χαρίζονται. Κερδίζονται με ταξικούς αγώνες.