Θεαματικές δράσεις της ανταρτοομάδας «Οδυσσέας Ανδρούτσος»

Σύμφωνα με την στήλη του “Ριζοσπάστη”, “Σαν σήμερα”, το τριήμερο 7-9 Σεπτέμβρη του 1941 οι αντάρτες της ομάδας «Οδυσσέας Ανδρούτσος» πραγματοποιούν τρεις θεαματικές ενέργειες με τις απόλυτα επιτυχημένες επιχειρήσεις να αφοπλίσουν τους σταθμούς της Χωροφυλακής στα χωριά Μαυροθάλασσα, Νέα Ευκαρπία και Δάφνη της επαρχίας Νιγρίτας.

Οι ημερομηνίες όμως αυτές, δεν ταυτίζονται με το χρονικό διάστημα που αναφέρει ότι πραγματοποιήθηκαν αυτές οι δράσεις ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Σπύρος Κουζινόπουλος στο βιβλίο του “Δράμα 1941: Μια παρεξηγημένη εξέγερση“. Τέσπα. Το πιο πιθανόν είναι να κάνει λάθος ο “Ρ”.

Ας μιλήσουμε όμως λίγο γι’ αυτή την ανταρτοομάδα που ήταν μια απ’ τις πρώτες που υπήρξαν στην χώρα μας. Δημιουργήθηκε με απόφαση της εθνικοαπελευθερωτικής οργάνωσης “Ελευθερία”, την οποία καθοδηγούσε το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ με τον γραμματέα του, Απόστολο Τζανή, και τον γραμματέα της ΟΚΝΕ, Σίμο Κερασίδη.

Οπως αναφέρει , στο πόνημά του, ο κ. Κουζινόπουλος, στην ομάδα αυτή, είχαν καταταγεί εβδομήντα πέντε (75) άντρες. Είχε ως αρχηγό της αρχικά τον παλιό κομμουνιστή Στέργιο Μουδιώτη, από την Ευκαρπία Νιγρίτας και από τον Σεπτέμβριο του 1941, τον έφεδρο ανθυπολοχαγό Θανάση Γκένιο (Λασσάνη), ενώ υπαρχηγός της ήταν ο επίσης έφεδρος ανθυπολοχαγός, Περικλής Σταματόπουλος.

Την όλη κίνηση στην περιοχή της Νιγρίτας, συντόνιζε από την πλευρά του Μακεδονικού Γραφείου ο Τέγος Αλεξανδρίδης. «Μαγιά» για την ανάπτυξη του «Οδυσσέα Ανδρούτσου, είχε αποτελέσει η ανταρτοομάδα την οποία είχε συγκροτήσει στη θέση «Κρυονέρι» των Κερδυλίων, ακόμη από τις αρχές του καλοκαιριού του 1941, ο έφεδρος λοχίας στο στρατό και εξόριστος κομμουνιστής στη Φολέγανδρο, Στέργιος Μουδιώτης.

Πάντα κατά την ίδια πηγή, στις 27 Σεπτεμβρίου 1941, η ανταρτοομάδα των Κερδυλίων οργάνωσε μία συνδυασμένη επιχείρηση. Πιάνοντας κυριολεκτικά στον ύπνο τους  χωροφύλακες της Ευκαρπίας, κατάφερε να πάρει από τον αστυνομικό σταθμό αρκετό οπλισμό, ενώ στη διάρκεια της σύντομης μάχης που έγινε, σκοτώθηκε ένας χωροφύλακας και τραυματίστηκε άλλος ένας. Οι αντάρτες πριν αποχωρήσουν, όπως διηγήθηκε ο γιατρός Φίλιππος Φυλακτού, σκόρπισαν προκηρύξεις που άρχιζαν με το γνωστό τραγούδι των κλεφτών του ΄21: «Μάνα σου λέω δεν μπορώ τους Τούρκους να δουλεύω, θα πάρω δίπλα τα βουνά, δίπλα τα κορφοβούνια». 

Αργότερα, τμήματα του «Οδυσσέα Ανδρούτσου», πήγαν στη Μαυροθάλασσα και αφού άνοιξαν τις εκεί αποθήκες τροφίμων, μοίρασαν τα τρόφιμα στους φτωχούς κατοίκους.

Μία άλλη ομάδα των ανταρτών, με επικεφαλής τον Τέγο Αλεξανδρίδη,  πήγε στο Αηδονοχώρι, στις εγκαταστάσεις της ΕΤΥΕΜ, φόρτωσε σε ζώα και πήρε μαζί της διάφορα υλικά και εργαλεία τα οποία μετέφερε στο βουνό για να γίνουν φούρνοι, κρύπτες και μυστικές αποθήκες τροφίμων και πυρομαχικών.  

Στα μέσα Σεπτεμβρίου, κάπου πενήντα αντάρτες του «Οδυσσέα Ανδρούτσου», με επικεφαλής τον αρχηγό τους Λασσάνη, μπήκαν στο χωριό Δάφνη και αφού αφόπλισαν τους πέντε (5) χωροφύλακες του εκεί αστυνομικού σταθμού, στη συνέχεια χτύπησαν τις καμπάνες και συγκέντρωσαν τους κατοίκους στην πλατεία. Εκεί τους μίλησε ο Λασσάνης για τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του αντάρτικου.  Οι ενέργειες αυτές ανησύχησαν σοβαρά τους Γερμανούς κατακτητές.

Στα τμήματα του «Οδυσσέα Ανδρούτσου» οι αντάρτες που είχαν καταταγεί, κατάγονταν κυρίως από τα χωριά της περιοχής Νιγρίτας, καθώς επίσης και δύο Νεοζηλανδοί, ο λοχαγός Σαμ με τον ιπποκόμο του, που είχαν αποκοπεί από τη μονάδα τους και κρύβονταν στην Ασπροβάλτα, περιμένοντας την ευκαιρία να φύγουν με κανένα καίκι για την Τουρκία.

Ήταν τέτοια η απήχηση που είχε η δράση του «Οδυσσέα Ανδρούτσου», ώστε γρήγορα εμφανίστηκαν και άλλες ανταρτοομάδες στα βουνά της περιοχής, ενώ καθοριστική ήταν η συμμετοχή στην εξέγερση της Δράμας, το Σεπτέμβριο του 1941.

Δυστυχώς εκείνη η πρώτη προσπάθεια ηρωικής πατριωτικής αντίστασης ανακόπηκε το 1941-1942, όταν οι κατακτητές οργάνωσαν εκτεταμένες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Όμως ο σπόρος για την εθνική ανεξαρτησία που είχε σπείρει η ανταρτοομάδα «Οδυσσέας Ανδρούτσος» έπιασε τόπο λίγο αργότερα όταν δημιουργήθηκε η κορυφαία εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση του ΕΑΜ, με τον στρατιωτικό της βραχίονα τον ΕΛΑΣ.

Πληροφορίες και φωτογραφίες αντλήσαμε από τον ιστότοπο του Σ. Κουζινόπουλου

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *