Γράφει ο Στέργιος Μανουράς
Φουντώνει η τρομολαγνεία στην «κρατική» τηλεόραση και στα άλλα ΜΜΕ για το ενδεχόμενο να μπλοκάρει το ήδη σάπιο εκπαιδευτικό σύστημα, με κινητοποιήσεις που θα αποφασίσουν οι εκπαιδευτικοί κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων των μαθητών της Γ΄ Λυκείου. Τόνοι λάσπης και παραπληροφόρησης, κροκοδείλια δάκρυα για τους δύστυχους μαθητές και τους συμπάσχοντες γονείς, ανάδειξη της «ακεραιότητας» και «υπευθυνότητας» του κράτους και διάχυση στην ατμόσφαιρα, υπόγεια, της απειλής τρομοκρατικών και αυταρχικών απειλών για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του κράτους!
Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος!
Σε προηγούμενο άρθρο μας αναδείξαμε το μέγεθος της επαπειλούμενης συντριβής του εκπαιδευτικού κλάδου στο βωμό της διάσωσης της οικονομίας και των «αριθμών που πρέπει να ευημερήσουν»! Επίσης καταθέσαμε τις προτάσεις μας για ένα άλλο εκπαιδευτικό σύστημα σε μια άλλη Ελλάδα. Βέβαια, ο εκπαιδευτικός κλάδος δεν είναι ο μοναδικός που συντρίβεται κάτω από τη μέγγενη της ελληνικής πραγματικότητας. Ολόκληρος ο ελληνικός λαός στενάζει κάτω από την αλλοπρόσαλλη οικονομική πολιτική των ανδρείκελων που κυβερνούν και των πατρώνων τους που μοιράζουν διαταγές. Όμως, ο εκπαιδευτικός κλάδος είναι ξεχωριστός, όχι γιατί οι εκπαιδευτικοί έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρίσματα (που κι αυτό συμβαίνει αρκετές φορές), αλλά επειδή διαχέει την κοινωνική και πολιτική του ευαισθησία σε ολόκληρη τη χώρα με διάφορους τρόπους. Δεν είναι τυχαίο το ότι σημαντικότατα κοινωνικά κινήματα και εξεγέρσεις ξεκίνησαν από το χώρο της εκπαίδευσης σε ολόκληρο τον κόσμο, ούτε είναι τυχαίο το ότι στη χώρα μας έχουμε θρηνήσει θύματα άγριας κρατικής καταστολής σ΄ αυτόν τον χώρο.
Μέσα στην ολοένα και μεγαλύτερη κλιμάκωση της σύγκρουσης θα ήθελα να σταθώ σε δύο, σημαντικά κατά την άποψή μου, σημεία του αγώνα που θα αρχίσουν (είτε τώρα είτε σε λίγο, επειδή οι καταστάσεις θα το επιβάλουν) οι εκπαιδευτικοί.
Το πρώτο είναι η απίστευτη υποκρισία και ψηφο-λαγνεία όλων, ανεξαιρέτως, των συστημικών κοινοβουλευτικών κομμάτων. Να γίνουν οι εξετάσεις για να κερδίσουμε τους γονείς, τους μαθητές και την κοινή γνώμη! Αυτό που δεν τολμάει κανένας από αυτούς να ξεκαθαρίσει είναι ότι στις σημερινές συνθήκες η φοίτηση των παιδιών αποσκοπεί σε ένα και μοναδικό στόχο. Στη μείωση του επίσημου ποσοστού της ανεργίας που δεν περιλαμβάνει τους έλληνες φοιτητές. Κανείς δεν στέκεται στην επαγγελματική αποκατάσταση των φοιτητών, στο επίπεδο των σπουδών και στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ένα σαθρό πολιτικό εκπαιδευτικό σύστημα. Οι μαθητές θέλουν να δώσουν εξετάσεις για να «ξεμπερδεύουν», γνωρίζοντας ότι ο εφιάλτης δεν είναι οι εξετάσεις αλλά το τι θα γίνει μετά. Οι γονείς συνεχίζουν να ξοδεύουν εκατομμύρια από το ήδη πενιχρό εισόδημά τους, συντηρώντας μια απόλυτα διεφθαρμένη κατάσταση μπροστά στην οποία εθελοτυφλούν. Αδιάφοροι (οι περισσότεροι) για τα τεκταινόμενα σε όλους τους κοινωνικούς χώρους, ελπίζουν ότι μία θέση σ’ ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα θα προσφέρει μια κάποια λύση στα παιδιά τους. Η πολιτεία διαιωνίζει μια κατάσταση που επιβραβεύει την αναξιοκρατία, την ελάσσονα προσπάθεια, την αδιαφορία και τη διάλυση ενός εκπαιδευτικού συστήματος που δεν εκπαιδεύει αλλά στοχεύει στις απαιτήσεις της αγοράς και στην ελαχιστοποίηση του κοινωνικού προβληματισμού. Θέλουμε υπάκοους τεχνοκράτες, δεν θέλουμε πολίτες. Οι εκπαιδευτικοί, από την πλευρά τους, για πολύ καιρό θεώρησαν ότι η κρίση δεν θα τους ακουμπήσει με αποτέλεσμα [παγιδευμένοι από ξεπουλημένες συνδικαλιστικές ηγεσίες] να απαξιώνουν τις μαζικές κινητοποιήσεις και τη δομική αλλαγή προς μια ριζοσπαστική αναβάθμιση της εκπαίδευσης. Οι μειοψηφικές, για τον κλάδο, κινητοποιήσεις και αποφάσεις στρέβλωσαν ακόμη περισσότερο την κατάσταση και δημιούργησαν ένα κλίμα ηττοπάθειας που μας οδήγησε να βλέπουμε το δέντρο και όχι το δάσος. Και, έρχεται, όχι και τόσο ξαφνικά, η στιγμή για να αποφασίσουμε με ποιους θα πάμε και τι επιλογές έχουμε για να σώσουμε ό,τι μπορεί να σωθεί.
Τα κόμματα δεν θα τολμήσουν να στηρίξουν ένα αγώνα κατά την περίοδο των εξετάσεων. Βέβαια, η απεργιακή δράση στις εξετάσεις αφορά μόνο τους τελειόφοιτους των λυκείων. Για τους μαθητές των γυμνασίων, των άλλων τάξεων των λυκείων, των φοιτητών κ.α. κανείς μα κανείς δεν ενδιαφέρεται αν θα γίνουν εξετάσεις. Άλλωστε, προ πολλού, δόθηκε εύκολη και λαϊκίστικη λύση της προαγωγής όλων ανεξαιρέτως των μαθητών με τον μέσο όρο των τριμήνων!
Άρα, γιατί τόσος ντόρος για τις πανελλαδικές; Μα απλούστατα, είναι μια διαδικασία που μπλοκάρει όλο το σύστημα και στην οποία δεν μπορεί να επιλεγεί η πρόχειρη λύση του «περνάνε όλοι». Επομένως, η μόνη λύση που θα απομείνει είναι η ατομική επιστράτευση των εκπαιδευτικών και η καθυστέρηση για λίγες μέρες των εξετάσεων. Έτσι όλοι θα είναι ευχαριστημένοι, παιδιά, γονείς, κυβέρνηση και κόμματα!
Το δεύτερο ζήτημα, που αφορά εμάς τους εκπαιδευτικούς είναι τι μπορούμε να κάνουμε και ποια μεθόδευση θα πρέπει να ακολουθήσει ο αγώνας μας.
Η απάντηση δεν είναι εύκολη επειδή υπάρχουν πολλές παράμετροι τις οποίες πρέπει να συνυπολογίσουμε.
Η πρώτη είναι ότι πάντοτε μια κινητοποίηση σε περίοδο πανελλαδικών διασύρει τον κλάδο, πυροδοτεί ακραίες καταστάσεις που λειτουργούν σε βάρος μας και θα επιτρέψουν στην κυβέρνηση, από πλευράς ισχύος, να προχωρήσει σε ακόμη χειρότερες επιλογές.
Η δεύτερη είναι το ότι, παρά τη δυναμική του κλάδου (δεν είναι τυχαίο ότι είναι ένας χώρος όπου τα παραδοσιακά κόμματα φθίνουν συνεχώς), υπάρχει μεγάλος αριθμός εφεδρειών για τους κυβερνητικούς στόχους – οι οποίες μάλιστα, θα μείνουν στο απυρόβλητο μετά τις εξελίξεις – και οι οποίες μπορούν και από μόνες τους να ανατρέψουν, είτε συνειδητά είτε λόγω εκφοβισμού, τη συγκρουσιακή διαδικασία. Όσοι θα αποφασίσουν να πιουν το ποτήρι μέχρι το τέλος δεν θα βρεθούν μόνο μπροστά στο ενδεχόμενο να χάσουν πολλά μεροκάματα αλλά, πιθανότατα, θα αντιμετωπίσουν και το ενδεχόμενο της απόλυσης σύμφωνα με τις νέες δημοσιουπαλληλικές διατάξεις.
Η τρίτη παράμετρος είναι η δυνατότητα περιφρούρησης μιας κινητοποίησης. Ποτέ δεν στήθηκαν στον εκπαιδευτικό χώρο απεργιακές επιτροπές και επιτροπές περιφρούρησης των σχολείων και αυτό επειδή μπορεί στα μεγάλα αστικά κέντρα να υπάρχει, σχετική, μαζικότητα αλλά αυτό δεν συμβαίνει παντού. Το αποτέλεσμα είναι ότι η κάλυψη μιας απεργίας σε ένα χώρο όπου συμμετέχει μια μικρή ομάδα, στο σύνολο του συλλόγου των εκπαιδευτικών, θα τη φέρει σε ρήξη με τους εκπαιδευτικούς που δεν συμμετέχουν και που μπορεί να είναι πολλοί περισσότεροι σ’ αυτόν τον χώρο.
Τέταρτη παράμετρος είναι το είδος της δράσης που θα επιλεγεί. Η απεργιακή κινητοποίηση κατά την περίοδο των πανελλαδικών εξετάσεων εμπεριέχει μόνο τον εκβιαστικό χαρακτήρα της σύγκρουσης με την κυβέρνηση επειδή θίγονται ορισμένα κεκτημένα δικαιώματά μας. Επειδή η ενημέρωση του λαού είναι ελλιπής και επειδή η κρατική προπαγάνδα θα εστιάσει τα επιχειρήματά της μόνο στο «δίωρο», θεωρούμε δεδομένο το ότι θα αντιμετωπίσουμε τη λαϊκή αγανάκτηση και μάλιστα, ως συμπαράσταση στην κυβερνητική πολιτική.
Όλα τα παραπάνω δημιουργούν μια περίπλοκη πραγματικότητα που δεν μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε ερασιτεχνικά. Ούτε, πιστεύουμε, είναι δυνατή η ολομέτωπη επίθεση απέναντι στο πολιτικό κατεστημένο σε μια περίοδο που κανείς δεν γνωρίζει ποιοι θα είναι οι σύμμαχοί του αύριο. Μπορεί η αγανάκτηση και οι κυβερνητικές πρακτικές να μας σπρώχνουν στη σύγκρουση αλλά πιστεύουμε, απόλυτα, ότι εμείς πρέπει να επιλέξουμε το ΠΟΤΕ και το ΠΩΣ. Σ’ αυτή την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, πιστεύουμε, ότι είναι απαραίτητο να μην ανοιχτούν πολλά μέτωπα και ειδικότερα με την κοινωνία. Ίσως, οι πανελλαδικές εξετάσεις να πρέπει να γίνουν όχι επειδή φοβόμαστε αλλά επειδή, από εκεί και πέρα, εμείς θα χειραγωγήσουμε τις εξελίξεις. Αλλά, ακόμη κι αν δεν γίνουν λόγω απεργιακών κινητοποιήσεων, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να προτείνουμε στην κοινωνία ένα τρόπο εισαγωγής των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δίχως τις πανελλαδικές εξετάσεις (δεν είναι αδύνατο και υπάρχουν πολλές διέξοδοι, π.χ. να συνυπολογιστούν οι βαθμοί γυμνασίου – λυκείου με ειδικούς συντελεστές κατά μάθημα ειδικότητας). Υπάρχουν, επίσης, πολλοί τρόποι με μεγαλύτερο ή μικρότερο οικονομικό και πολιτικό κόστος για να μπλοκάρουμε τη διαδικασία «μετά» τις εξετάσεις αυτό, όμως, που θα πρέπει να ξέρουμε όταν ξεκινήσουμε αυτόν τον αγώνα είναι ότι θα βρεθούμε εκτεθειμένοι και από συνάδερφους που εγωκεντρικά και ωφελιμίστικα θα λειτουργήσουν σαν πέμπτη φάλαγγα στο χώρο μας. Επίσης, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε μέχρι τελικής πτώσης για τους συνάδερφους που θα χάσουν τη δουλειά τους είτε «μνημονιακά» είτε σαν «επίορκοι» και δεν επιτρέπεται αυτοί να είναι, για άλλη μια φορά, η πρωτοπορία του κλάδου μας.
Τέλος, θα πρέπει να ξέρουμε ότι όταν ξεκινήσουμε δεν θα υπάρχει δρόμος επιστροφής. Η κλιμάκωση θα πρέπει να περιλάβει και μορφές αγώνα πανεκπαιδευτικών κινητοποιήσεων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, μερικές από τις οποίες ίσως χρειαστεί να είναι μακροχρόνιες και ακραίες, π.χ. καταλήψεις σχολείων, παν/μιων κ.α. από εμάς τους εκπαιδευτικούς. Η ηττοπάθεια είναι κακός σύμβουλος, εξίσου κακός σύμβουλος, όμως, είναι και η αυθόρμητη, συναισθηματικά φορτισμένη, αντίδραση. Ας μην παίξουμε το παιχνίδι της κυβέρνησης και των κομμάτων, ας επιλέξουμε εμείς τον τόπο και τον τρόπο της σύγκρουσης έτσι ώστε, επιτέλους, να ξεκινήσει κάτι θετικό όχι μόνο για τον κλάδο μας αλλά και για την εκπαίδευση στην Ελλάδα.
Αφήστε μια απάντηση