του Κώστα Παπαντωνίου
Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τους σερβιτόρους χαμογελαστούς κι ανεκτικούς σε οποιαδήποτε απαίτηση των πελατών, ακόμα κι αν είναι υπερβολική ή συνοδεύεται από κάποιο σεξιστικο-ρατσιστικό σχόλιο… Πίσω όμως από το χαμόγελο, είτε στα λουσάτα είτε στα πιο εναλλακτικά μαγαζιά της Αθήνας, υπάρχει μια μίζερη πραγματικότητα εκμετάλλευσης, που γιγαντώθηκε τα τελευταία χρόνια: Πολύμηνες καθυστερήσεις πληρωμών, απολύσεις, προσβλητικές συμπεριφορές από τους εργοδότες.
Απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία, όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι σχηματίζουν ασπίδα προστασίας, προχωρώντας σε δημόσιες παρεμβάσεις και συνεχείς δράσεις έξω από μαγαζιά. “Εμείς δουλεύουμε τα μαγαζιά τους, να αλλάξουμε την πιάτσα, να διεκδικήσουμε τα πάντα!” Έτσι, υπέγραφε ένα από τα φυλλάδια που μοίραζε στους πελάτες καταστήματος όπου είχε διαπιστωθεί η καταπάτηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, η πολυάριθμη συγκέντρωση που διοργάνωσε το Σωματείο Σερβιτόρων Μαγείρων και λοιπών εργαζομένων του κλάδου του επισιτισμού. Αποτελείται από εργαζόμενους που έχουν βιώσει στο πετσί τους συνθήκες εργασίες. Χωρίς “πολιτική οργάνωση που καθοδηγεί, ούτε μικροπολιτικές σκοπιμότητες” στοχεύει στην αλληλεγγύη “ώστε να αγωνιστούμε για τα συμφέροντα μας στους χώρους εργασίας μας”. Ειδικά τον τελευταίο χρόνο έχει εξελιχθεί σε εφιάλτη για τους αφερέγγυους κι ασυνεπείς εργοδότες.
Πολλά παίρνετε για τις ώρες που δουλεύετε…
Η τελευταία τους παρέμβαση ήταν σε μαγαζί στα Εξάρχεια την προηγούμενη εβδομάδα και τέταρτη συνεχόμενη σε ένα μήνα. Ο ιδιοκτήτης, κρατά τους εργαζόμενους απλήρωτους, ενώ πρόσφατα προχώρησε σε μειώσεις μισθών. “Τα χρήματα είναι πολλά για τις ώρες που δουλεύετε”, είπε θέλοντας να δικαιολογήσει τις περικοπές, την ίδια στιγμή όμως που προσλάμβανε έναν ακόμα. Σημειώνεται ότι οι βάρδιες στο μπαρ ξεκινούν από τις 9 το βράδυ και τελειώνουν στις 6 το πρωί. Στο ίδιο μαγαζί, μόλις το 1/3 των εργαζομένων είναι ασφαλισμένοι, με τον ιδιοκτήτη να αποφεύγει συστηματικά να καταβάλλει υπερωρίες, άδειες, προσαυξήσεις και επιδόματα. Όλα όσα δηλαδή προβλέπονται από τον νόμο. Αλλά δεν τηρούνται “γιατί το μαγαζί θα κλείσει, δεν αντέχουμε το κόστος”.
Ωστόσο, ακόμα κι αν κάποιος πίστευε τον μαγαζάτορα των Εξαρχείων, ότι πράγματι δεν μπορεί να σηκώσει το κόστος, δεν μπορεί να καταλάβει ούτε την παράλληλη πρόσληψη νέου εργαζομένου, αλλά ούτε και να εξηγήσει την ανάρμοστη συμπεριφορά του ιδιοκτήτη. Όπως καταγγέλλει εργαζόμενη, όταν απολύθηκε, ζήτησε νομότυπα το χαρτί απολύσεως. Αντ’ αυτού εισέπραξε την μάλλον όχι και τόσο φιλική απάντηση: “εξαφανίσου απ’ το μαγαζί μου”. Το σωματείο με παρεμβάσεις του ενημερώνει τον κόσμο του μαγαζιού, με αρκετούς από τους πελάτες να αποχωρούν σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Η αλληλεγγύη οδηγεί και σε υποχωρήσεις των αφεντικών
Η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων του Σωματείου Σερβιτόρων Μαγείρων απαντάται στην αντιμετώπιση που τυγχάνει, με τη συχνή παρουσία αστυνομικών δυνάμεων στις κινητοποιήσεις του, αλλά και στην υποχώρηση των εργοδοτών. Χαρακτηριστική, όπως καταγγέλλουν, η περίπτωση σε μαγαζί στα Πετράλωνα. Εργαζόμενη αντιμετώπισε την εκδικητική συμπεριφορά του πρώην αφεντικού της, όταν ζήτησε να τηρούνται τα ωράρια, να καταβάλλονται τα νόμιμα ωρομίσθια και ένσημα και να βελτιωθούν οι όροι εργασίας. Την αντίδρασή της διαδέχτηκε το χαρτί της απόλυσης. Το οποίο διαδέχτηκαν η μαζική παρέμβαση στο μαγαζί και η άτακτη υποχώρηση του ιδιοκτήτη, με την κάλυψη όλων των αιτημάτων της εργαζομένης.
Ανάλογη θετική εξέλιξη σημειώθηκε σε άλλο μαγαζί των Εξαρχείων, όπου εργαζόμενη είχε πληρωθεί για τρεις μήνες εργασίας μόνο τις 10 μέρες και το δώρο του Πάσχα. Η κοπέλα επικοινώνησε με το σωματείο και ακολούθησε παρέμβαση. Το αποτέλεσμα ήταν άμεσο, καθώς ο υπεύθυνος επικοινώνησε την ίδια μέρα μαζί της για τη διαδικασία πληρωμής, η οποία πραγματοποιήθηκε λίγες μέρες αργότερα με την καταβολή όλων των δεδουλευμένων.
Οι ιστορίες με εργαζόμενους που δεν πληρώνονται, απολύονται και δεν αποζημιώνονται είναι καθημερινές και συμβαίνουν σε πολλά από τα μαγαζιά της Αθήνας. Το σωματείο δεν μπορεί να λύσει όλα τα προβλήματα που παρουσιάζονται κι επεμβαίνει μόνο όταν το ζητά ο εργαζόμενος. Αυτό που μπορεί όμως είναι να δώσει φωνή στον αδικημένο, να τον ενεργοποιήσει και να τον κάνει να πιστέψει ότι μπορεί “ν’ αλλάξει την πιάτσα διεκδικώντας τα πάντα”. Ως πελάτες από την άλλη, την επόμενη φορά που θα δούμε το σωματείο να παρεμβαίνει, αξίζει ν’ απαιτήσουμε κι εμείς αυτός που μας σερβίρει τον καφέ να πάρει κανονικά το μεροκάματό του.
Πηγή: avgi.gr
Αφήστε μια απάντηση