Οι οικογενειακές ρίζες του Βασίλη Παπακωνσταντίνου και το “χρονικό των κομμένων κεφαλών”

Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου του ΔΣΕ, αγωνιστής της ΕΠΟΝ και αντάρτης στο Μαίναλο, εκτελέστηκε το 1949 και το κεφάλι του κρεμάστηκε στο καμπαναριό. Ο ανιψιός του, που γεννήθηκε την επόμενη χρονιά, πήρε το όνομά του – κι αυτός δεν είναι άλλος από τον τραγουδιστή που αγαπάμε όλοι.

Η θυσία του αντάρτη και το μακάβριο «έθιμο» των κομμένων κεφαλών: ένα αιματοβαμμένο κομμάτι της Ιστορίας που δεν πρέπει να ξεχαστεί. Οπως δεν πρέπει να ξεχαστεί και ολόκληρο το ποινικό μητρώο παρά τις προσπάθειες του συστήματος να το διαγράψει από την μνήμη μας

Είναι γνωστό ότι ένας διμοιρίτης του Αρχηγείου Μαινάλου του ΔΣΕ και αγωνιστής της ΕΠΟΝ κατά την Κατοχή, έφερε το όνομα Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι η σχέση που έχει με τον ομώνυμο τραγουδιστή.

Στις 12 Οκτώβρη του 1949, χωροφύλακες από το Ίσαρι, ειδοποιημένοι από τον συγχωριανό του Παπακωνσταντίνου, Κώστα Γαλάνη, πλησίασαν το σημείο όπου ο αντάρτης αναπαυόταν και τον εκτέλεσαν εν ψυχρώ. Ακολούθησε η αποτρόπαια πράξη: οι χωροφύλακες έκοψαν το κεφάλι του και το κρέμασαν στο καμπαναριό της εκκλησίας του χωριού Ίσαρι, για «παραδειγματισμό».

Ο αδελφός του νεκρού, για να τιμήσει τη μνήμη του, έδωσε το όνομα του αγωνιστή στον γιο του, που γεννήθηκε την επόμενη χρονιά. Αυτός ο γιος δεν είναι άλλος από τον αγαπημένο μας τραγουδιστή Βασίλη Παπακωνσταντίνου.

Το χρονικό των κομμένων κεφαλών

Το περιστατικό αυτό δεν ήταν μεμονωμένο. Αντίθετα, εντάσσεται στο όργιο τρομοκρατίας που εξαπέλυσαν παρακρατικές και κρατικές συμμορίες αμέσως μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας και την παράδοση των όπλων από τον ΕΛΑΣ.

Θάνατοι, βασανισμοί, δημόσιες εκτελέσεις και η επίδειξη κομμένων κεφαλών με ζουρνάδες και νταούλια αποτέλεσαν μέρος της καθημερινότητας στην ύπαιθρο. Το κράτος είχε αναθέσει σ’ αυτές τις συμμορίες να κάνουν τη «βρόμικη δουλειά»: ό,τι δεν μπορούσε να κάνει φανερά το αστικό κράτος λόγω των δεσμεύσεων της Βάρκιζας, των βρετανικών περιορισμών και της διεθνούς κατακραυγής.

Έτσι, στην ουσία, οι παρακρατικές ομάδες λειτουργούσαν ως προέκταση του επίσημου μηχανισμού, με την ανοχή – αν όχι την ενθάρρυνση – των αρχών.

Ένα «έθιμο» της βαρβαρότητας

Για το μακάβριο χρονικό των κομμένων κεφαλών έχουν σωθεί λίγα και αποσπασματικά στοιχεία. Η έκταση όμως του κανιβαλισμού ήταν τέτοια, ώστε ακόμη και ο Αμερικανός πρόξενος στην Ελλάδα προέβη σε διάβημα, όταν εικόνες με κομμένα γυναικεία κεφάλια δημοσιεύτηκαν στις ΗΠΑ.

Η απάντηση που έλαβε από τις ελληνικές αρχές ήταν σοκαριστική: «Οι κομμένες κεφαλές και η δημόσια επίδειξή τους αποτελούν ελληνικό έθιμο.»

Μια απάντηση που αποκαλύπτει το μέγεθος της βαρβαρότητας και τον κυνισμό του μετεμφυλιακού κράτους.

Επίλογος

Η ιστορία του Βασίλη Παπακωνσταντίνου του ΔΣΕ δεν είναι απλώς μια οικογενειακή τραγωδία. Είναι ένα κομμάτι από το ματωμένο χρονικό του Εμφυλίου και της λευκής τρομοκρατίας που σάρωσε τη χώρα. Και είναι βαθιά συμβολικό ότι το όνομα αυτού του αντάρτη ζει μέχρι σήμερα μέσα από τη φωνή του καλλιτέχνη που αγαπάμε όλοι.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Current ye@r *