Η Ελλάδα του 2025: Η «οικονομία των καφέ»

Νέα μελέτη του LSE αποκαλύπτει το βαθύ τέλμα του μεταμνημονιακού μοντέλου

Η εικόνα της Ελλάδας που παρουσιάζει η νέα μελέτη του Ελληνικού Παρατηρητηρίου της London School of Economics (LSE) είναι αποκαρδιωτική: η χώρα μετατρέπεται με ταχύτητα σε μια «οικονομία των καφέ», εγκλωβισμένη σε ένα μοντέλο ανάπτυξης χαμηλής παραγωγικότητας, χαμηλών μισθών και κοινωνικής ανασφάλειας.

Η μελέτη, με τίτλο “The Café Economy”, αναδεικνύει πως η ελληνική οικονομία μετά τα μνημόνια όχι μόνο δεν ανασυγκροτήθηκε σε παραγωγική και καινοτόμο κατεύθυνση, αλλά αντίθετα έπεσε ακόμη βαθύτερα στην παγίδα του εύκολου και φθηνού τουρισμού, της εστίασης και των υπηρεσιών.
Το αποτέλεσμα; Μια χώρα που εξαντλεί τις δυνάμεις της σε φραπέδες και delivery, ενώ οι νέοι επιστήμονες μεταναστεύουν και η παραγωγική βάση διαλύεται.

Η μελέτη του LSE καταγράφει με στοιχεία αυτό που βιώνουν καθημερινά οι εργαζόμενοι:
η Ελλάδα δεν επενδύει στην καινοτομία. Οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη παραμένουν κάτω από το 1,5% του ΑΕΠ, πολύ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Αντί για παραγωγή και βιομηχανία, ανθεί η μερική απασχόληση των 600 ευρώ, η εργασία χωρίς δικαιώματα, και το προσωρινό μεροκάματο.

Η «ανάπτυξη» που προβάλλεται στα δελτία τύπου της κυβέρνησης, βασίζεται σε ξενοδοχεία, Airbnb, σερβιτόρους και τουρίστες των τριών ημερών.
Πίσω από τα νούμερα του ΑΕΠ, κρύβεται μια κοινωνία που εξαντλείται οικονομικά και ψυχικά, χωρίς προοπτική βιομηχανικής, τεχνολογικής ή κοινωνικής αναγέννησης.

Το LSE προειδοποιεί πως το σημερινό μοντέλο εγκλωβίζει την Ελλάδα σε φαύλο κύκλο χαμηλής παραγωγικότητας και κοινωνικής επισφάλειας.
Χωρίς παραγωγή γνώσης, χωρίς πολιτική βιομηχανικής πολιτικής, χωρίς δημόσιες επενδύσεις στην παιδεία και στην τεχνολογία, η χώρα δεν έχει καμία βιώσιμη πορεία ανάπτυξης.

Η εικόνα είναι δραματική. Εκεί που κάποτε υπήρχαν μικρές βιοτεχνίες, σήμερα υπάρχει μια καφετέρια.
Εκεί που υπήρχαν ερευνητικά κέντρα, τώρα υπάρχουν coworking spaces με laptop και φραπέ.

Η πολιτική των τελευταίων χρόνων –είτε με δεξιό είτε με «κεντροαριστερό» περιτύλιγμα– υπηρετεί το ίδιο μοντέλο: φθηνή εργασία, τουρισμός, real estate, ιδιωτικοποιήσεις.
Ένα μοντέλο που μπορεί να παράγει «στατιστική ανάπτυξη», αλλά κοινωνική παρακμή.
Και αυτή η παρακμή είναι το πραγματικό πρόσωπο της μεταμνημονιακής Ελλάδας.

Πηγές:

• London School of Economics – Hellenic Observatory, “The Café Economy” (2025)
• ΤΑ ΝΕΑ, 22/10/2025