Του Γιώργη Γιαννακέλλη
Ενα απ’ τα πιο ειδεχθή εγκλήματα, από τις εκατοντάδες που διέπραξαν οι ναζιστικές δυνάμεις κατοχής της χώρας μας, με τη καθοριστική συμμετοχή των γερμανοντυμένων ντόπιων καθαρμάτων, που στελέχωναν των εσμό των ταγματασφαλιτών και χωροφυλάκων, ξεκίνησε σαν σήμερα, το 1944 για να ολοκληρωθεί την επόμενη μέρα με θύματα κατοίκους του συνοικισμού Καλογρέζα στην Αθήνα.
Από ένα βιβλίο – ντοκουμέντο, έκδοση του «Ριζοσπάστη» του 1944 που έχει τίτλο: «ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ» – και το οποίο υπάρχει ολόκληρο στον προσωπικό μου ιστότοπο– αντιγράφουμε κρατώντας την σύνταξη του πρωτοτύπου απλώς μετατρέποντας το πολυφωνικό σε μονοτονικό:
Είναι γνωστό πως από τις φυλακές Συγγρού με εντολή του Ράλλη απολύθηκαν πολλοί κατάδικοι εγκληματίες, διαρρήκτες και κλέφτες αφού δήλωσαν και κατατάχτηκαν στα τάγματα Ασφαλείας.
Αυτές είναι οι ορδές που οι Γερμανοί, ο Γονατάς και ο Ράλλης ρίχνουν κατά των συνοικιών της Αθήνας, κατά του ηρωικού Λαού των επαρχιών και των ανταρτών μας.
Τα μεσάνυχτα της 15 του Μάρτη ξεκίνησε από το υπουργείο Ασφαλείας μια φάλαγγα με αυτοκίνητα από τσολιάδες, χωροφύλακες και γερμανούς για την Καλογρέζα με επικεφαλής τον Πλυτζανόπουλο, το Γκίνο. το Λάμπου και τον Μπός. Εζωσαν όλο το συνοικισμό. Τα χαράματα άρχισε η ηρωική εξόρμηση. Μπήκαν στα σπίτια τα λεηλάτησαν κι έπιασαν όλους τους άντρες του συνοικισμού. Τους έβαλαν γονατιστούς γύρω απ’ το σχολείο που είχαν το επιτελείο τους και τους κράτησαν με τα χέρια ψηλά όλη την ημέρα.
Διάλεξαν απ’ αυτούς με κατάλογο 5, τους πήραν στο σχολειό κι’ άρχισαν να τους χτυπούν τόσο που τους έκαναν αιμόφυρτη μάζα.Ανάμεσα σ’ αυτούς και μια νέα κοπέλα 18 χρονών που αφού την έγδυσαν τελείως της έκαψαν τα βυζιά και της τύλιξαν το κορμί με το σύρμα ενός βούρδουλα.
Αφού τελείωσε το μαρτύριο αυτό διάλεξαν άλλους 19 εργάτες τραβώντας τους από τα μαλλιά και τους παράδωσαν στο εκτελεστικό απόσπασμα του Μπές, των διερμηνέων του, των τσολιάδων και των χωροφυλάκων.
Θα μείνουν αξέχαστα για τις μελλούμενες Ελληνικές γενιές τα τελευταία λόγια ενός εργάτη προς το Λάμπου και Πλυτζανόπουλο: «Από σας δεν ζητάμε τίποτε. Πεθαίνουμε μόνο μέ τό παράπονο πώς δεν προφτάσαμε να ζήσουμε στην ελεύθερη ‘Ελλάδα έστω καί μιάν ώρα».
Αφού εκτέλεσαν αυτούς τους 24 ήρωες με τη γνωστή γερμανικά μέθοδο Κατόν, σώριασαν στ’ αυτοκίνητα τους 200 άνδρες του συνοικισμού και τους τράβηξαν στο Χαϊδάρι οι γερμανοί σαν υλικό για σφάξιμο. Σπαραχτικές κραυγές και κατάρες συνόδεψαν τους απαίσιους κακούργους. Η εκδίκηση φώλιασε βαθειά μέσα στα στήθια της ηρωικής Καλογρέζας.
***********
Από τον συντροφικό ιστότοπο Από τη σπίθα στη φλόγα
15 Μάρτη 1944 -15 Μάρτη 2023
ΤΙΜΗ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚΟΥ ΤΗΣ ΚΑΛΟΓΡΕΖΑΣ
Σαν σήμερα πριν 80 χρόνια, ξημέρωσε μία μαύρη μέρα για τον τόπο μας και το λαό του. Ήταν η μέρα όπου 23 εκλεκτά παλληκάρια του εκτελέστηκαν από τους ελληνόφωνους παρακρατικούς συνεργάτες των φασιστών κατακτητών. 23 λαϊκοί αγωνιστές της αντίστασης, όλοι τους μέλη του ΚΚΕ, του ΕΛΑΣ, της ΟΠΛΑ, του 8ου Τομέα του ΕΑΜ Αθηνών, πλήρωσαν το ύψιστο τίμημα της συμμετοχής τους στην υπόθεση της απελευθέρωσης.
Με μία συντονισμένη επιχείρηση κατευθυνόμενη από Γερμανούς και Αυστριακούς διοικητές, οι φασίστες της Ειδικής Ασφάλειας του κράτους-παρακράτους των δωσίλογων, τα Τάγματα Ασφαλείας και η Χωροφυλακή, περικύκλωσαν μαζικά τη συνοικία της Καλογρέζας, της Σαφράμπολης και μερικών τμημάτων της Νέας Ιωνίας.
Διόλου τυχαία δεν ήταν η επιχείρηση διότι οι εργάτες και οι εργάτριες, ο προσφυγικός και εργατικός λαός των συγκεκριμένων περιοχών, είχαν γίνει αγκάθι για τα σχέδια των Γερμανών και Ιταλών ιμπεριαλιστών μέσα από τις απεργίες τους, τις πορείες τους, τη μαζική και μαχητική αντιστασιακή τους δράση. Με συνεχόμενες εισβολές σε σπίτια οι δωσίλογοι εντόπιζαν όποιον φαινόταν ως πιθανό μέλος του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και τον παρέδιδαν στους βασανιστές της Ειδικής Ασφάλειας, στο Λάμπου, στον Παρθενίου, στον Πλυτζανόπουλο.
Τα βασανιστήρια που δέχτηκαν οι αγωνιστές και οι αγωνίστριες του λαού μας ήταν φριχτά και απάνθρωπα. Σχεδόν κανείς όμως δε λύγισε στα βασανιστήρια και στη φασιστική παρακρατική τρομοκρατία. Για αυτό και οι 23 κομμουνιστές λαϊκοί αγωνιστές της Καλογρέζας και της Νέας Ιωνίας εκτελέστηκαν δημόσια στο ρέμα της Καλογρέζας δίπλα στα φτωχικά προσφυγικά παραπήγματα που είχαν γίνει εστία αγώνα όπως και τα ορυχεία της περιοχής. Η ιστορία και ο τοπικός λαός απέδειξε στη συνέχεια πως οι φασίστες κατακτητές και οι συνεργάτες τους δεν είχαν ξεμπερδέψει με τη Μόσχα της Αθήνας.
Τιμούμε τη δράση τους, την πολιτική τους θεώρηση, τον αντιφασιστικό και αντιιμπεριαλιστικό τους αγώνα. Παράλληλα, ο πραγματικός και ουσιαστικός φόρος τιμής κατατίθεται καθημερινά στον αγώνα ενάντια στο σύστημα που εκμεταλλεύεται και καταπιέζει τους λαούς όλου του κόσμου, στους δρόμους, στους χώρους εργασίας, στα σχολεία και στις σχολές, όπως αγωνίστηκαν και οι ίδιοι οι άνθρωποι της δρακογενιάς.
Ο τοπικός λαός δεν πρέπει να ξεχάσει τα 23 παλληκάρια τους που βασανίστηκαν, που μάτωσαν, που εκτελέστηκαν για την ελευθερία, για τον αγώνα. Δεν πρέπει να λησμονήσει ποτέ το τι επέφερε η φασιστική ιμπεριαλιστική κατοχή, η πολιτική της ελληνικής εργοδοσίας της εποχής και οι παρακρατικοί εντολοδόχοι τους. Κυρίως, όμως, δεν πρέπει να ξεχάσει τους λόγους για τους οποίους αγωνίστηκαν και εκτελέστηκαν.
Η 15η του Μαρτίου πρέπει να στέκει πάντα στις σελίδες της ιστορίας της εργατικής τάξης, της προσφυγιάς, του λαού γιατί εκείνη τη μέρα 23 υπηρέτες του θυσιάστηκαν για την ελευθερία του λαού, τη λαοκρατία και τη λαϊκή εξουσία. Απλούστερα, όπως αποτύπωσε γραπτά ο μεγάλος Ρίτσος, οι ξέγνοιαστοι διαβάτες της ιστορίας πρέπει με ευλάβεια να περπατούν τα ποτισμένα με αίμα του λαού χώματα…
ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΗ ΣΤΟΝ ΤΙΜΙΟ ΑΓΩΝΑ ‘ΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΠΕΣΑΝ ΘΑ ΔΟΞΑΣΤΟΥΝ
ΕΑΜ ΕΛΑΣ ΕΠΟΝ ΟΠΛΑ ΔΣΕ ΠΑΡΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΟΥ ΛΑΕ
__________________
79 Χρόνια από το Μπλόκο της Καλογρέζας. – Ταγματασφαλίτης Λάμπρου: “Η Παναγία και ο Χριστός διατάζει και εγώ εκτελώ”
Πηγή: Σαράντος Κύβελος – f/b
“Με πήγαν στην πλαγιά ( σημ. στο ρέμα που πλέον έχει μπαζωθεί και τότε ήταν ακόμα παράγκες και παραπήγματα ). Ήταν και άλλοι πατριώτες εκεί. Σε μισή ώρα ακούω το όνομα μου… Με πάνε σπίτι μου. Βλέπω μέσα το Λάμπου, τον Γκίνου και τον Πλυτζανόπουλο… Με ρωτάει ο Λάμπου που κρύβω τα όπλα, ήμουν υπεύθυνος της αποθήκης του οπλισμού του ΕΛΑΣ… Εγώ βέβαια δεν απάντησα… μου σπάζουν τον καρπό του χεριού μου με καρεκλοπόδαρα… ένας τσολιάς ανέβηκες πάνω στο στήθος μου, φορώντας τις αρβύλες του με τα καρφιά. Πονούσα φριχτά και έβγαλα αίμα από το στόμα… Άρχισαν να με καίνε με τσιγάρα και δώστου ξανά ξύλο, φάλαγγα, καρφίτσες, λουριές με συρματόσκοινο. Ξανάχασα τις αισθήσεις μου… “
Την παραπάνω μαρτυρία του επιζήσαντα του Μπλόκου Γιώργου Μητσούλα, διμοιρίτη του ΕΛΑΣ Νέας Ιωνίας και ήρωα της Αλβανίας, μου είχε επιβεβαιώσει η εγγονή του η οποία είναι εν ζωή.
Σε πολλές περιπτώσεις συνέχιζαν τα βασανιστήρια μπροστά σε όλους τους συγκεντρωμένους. Χαρακτηριστική περίπτωση αυτή του Μπάρμπα Γιάννη Μητρόπουλο ανάπηρο των Βαλκανικών Πολέμων τον οποίο απειλούσαν να κάψουν αν δεν τους δώσει ονόματα. Το ίδιο έκαναν και με τον Παναγιώτη Μικρόπουλο, 19χρονο ανθρακωρύχο και μέλος της ΕΠΟΝ και του ΚΚΕ από το Νέο Ηράκλειο, ο οποίος ήταν ο πρώτος που εκτελέστηκε εκείνη τη μέρα. Μάλιστα, έπειτα από τα βασανιστήρια τα οποία δέχθηκε μπροστά στους συντοπίτες τους, σύμφωνα με μαρτυρίες επιζησάντων έφτυσε στο πρόσωπο έναν από τους γερμανοτσολιάδες και τον έβρισε. Ο θαρραλέος Παναγιώτης Μικρόπουλος, εκτελέστηκε μπροστά στους δεκάδες βασανισμένους συλληφθέντες για παραδειγματισμό και τρομοκρατία μερικές στιγμές αργότερα.
Ο Λάμπου θα επιστρέψει στην πλατεία με την εικόνα της Παναγίας και σύμφωνα με μαρτυρία του επιζήσαντα Πασάλογλου Σπύρου θα φωνάξει “η Παναγία και ο Χριστός διατάζει και εγώ εκτελώ, μα, όποιος δε μαρτυρήσει θα έχει την τύχη του Μικρόπουλου “.
Την ιστορία του Γιάννη Μητρόπουλου και το ιστορικό της εκτέλεσης του Παναγιώτη Μικρόπουλου μου επιβεβαίωσε παλιό μέλος του ΕΛΑΣ Περισσού και της ΟΠΛΑ λίγους μήνες προτού φύγει από τη ζωή κατά τη διάρκεια της έρευνας για το βιβλίο “Εθνική Αντίσταση στις Γειτονιές της προσφυγιάς“. Σεβόμενος την εν ζωή επιθυμία του καθώς και την άποψη του πως “αυτά ανήκουν στο παρελθόν” δε δημοσιοποιήθηκε το όνομα του.
“Η Άννα Μικροπούλου, μητέρα του Παναγιώτη Μικρόπουλου, είχε δει μπροστά στα μάτια της τη σύλληψη του γιου της. Το μεσημέρι θέλησε να του πάει φαγητό αλλά ο γιος της είχε ήδη εκτελεστεί. Έπειτα, ο αρχιβασανιστής Λάμπου της έσκισε το φόρεμα και διέταξε τους άντρες του να τη χτυπήσουν ώσπου η ίδια λιποθύμησε. «Το κορμί μου είχε γίνει κατάμαυρο από το ξύλο» αναφέρει η ίδια.”
Στη φώτο το πρωτοσέλιδο του πρώτου Ριζοσπάστη που κυκλοφόρησε μετά το Μπλόκο.
Αφήστε μια απάντηση