Του Γιώργη Γιαννακέλλη
Η πρόσφατη υπόθεση του Ρουβίκωνα, με την καταδίκη 23 μελών του σε ποινές φυλάκισης 9 μηνών με αναστολή για την ανάρτηση ενός πανό στον Άγνωστο Στρατιώτη, δεν είναι απλώς ένα επεισόδιο καταστολής. Είναι η πρώτη εφαρμογή ενός νόμου που μυρίζει αυταρχισμό και απαγορεύει τη συμβολική διαμαρτυρία σε δημόσιο χώρο – έναν νόμο που, σύμφωνα με κορυφαίους συνταγματολόγους, είναι προδήλως αντισυνταγματικός.
Σε μια εποχή όπου η κυβέρνηση Μητσοτάκη σπεύδει να «προστατεύσει» τα σύμβολα της εξουσίας με κάθε τίμημα, η υπόθεση του Ρουβίκωνα έρχεται να υπενθυμίσει ότι η ελευθερία του λόγου δεν είναι προνόμιο των «ημετέρων», αλλά δικαίωμα όλων – ιδίως όσων τολμούν να αμφισβητήσουν το κατεστημένο.
Τα μέλη του Ρουβίκωνα, γνωστοί για τις άμεσες δράσεις τους ενάντια στην εξουσία και την καταστολή, καταδικάστηκαν βασισμένα σε τροπολογία που απαγορεύει συγκεντρώσεις και μορφές συμβολικής διαμαρτυρίας γύρω από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Ένα πανό – ένα απλό πανό! – έγινε αφορμή για ποινικό κολασμό, ενώ, όπως σαρκαστικά σχολιάζουν πολλοί, «αν σε πιάσουν με κόκα μπροστά από τον Άγνωστο Στρατιώτη, έχεις μικρότερη ποινή από το να σε πιάσουν με πανό».
Εδώ μπαίνει η φωνή ενός από τους πιο έγκριτους Έλληνες συνταγματολόγους, του καθηγητή Δημοσίου Δικαίου και Κοινωνικής Διοίκησης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Ξενοφώντα Κοντιάδη. Σε ανάρτησή του στο Facebook, που έγινε viral, ο Κοντιάδης δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας: «Η ποινική καταδίκη μελών του Ρουβίκωνα επειδή ανάρτησαν ένα πανό στον δημόσιο χώρο περί τον Άγνωστο Στρατιώτη θεμελιώθηκε σε προδήλως αντισυνταγματικό νόμο».
Και συνεχίζει, υπενθυμίζοντας τα θεμελιώδη: «Οι άνθρωποι αυτοί άσκησαν το δικαίωμά τους στην ελευθερία του λόγου, που κατοχυρώνεται στα άρθρα 14 του Συντάγματος και 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου».
Ο Κοντιάδης δεν μένει στην ανάλυση – προτρέπει σε δράση. «Έχουν δικαίωμα (και κατά τη γνώμη μου οφείλουν για λόγους αρχής) να εξαντλήσουν όλα τα ένδικα μέσα και να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το οποίο πιθανολογώ ότι θα καταδικάσει για ακόμη μία φορά την Ελλάδα για παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων». Γιατί; Επειδή «οι προϋποθέσεις που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης είναι εξαιρετικά αυστηρές και δεν πληρούνται στην περίπτωση της γνωστής τροπολογίας».
Και συνεχίζει: «Ως δικηγόρος θα αναλάμβανα μία τέτοια υπόθεση χωρίς αμοιβή, όπως είμαι βέβαιος και αρκετοί άλλοι συνάδελφοί μου, επειδή δεν αφορά μόνο τα συγκεκριμένα πρόσωπα που καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης, αλλά την υπεράσπιση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στη χώρα μας».
Η επιστημονική επάρκεια του Κοντιάδη είναι αδιαμφισβήτητη – και ακριβώς γι’ αυτό η φωνή του αποκτά βαρύτητα.
Αλλά εδώ τίθεται το μεγάλο ερώτημα, που δεν μπορεί να αγνοηθεί: Γιατί η βουλή, με πλειοψηφία ΝΔ, ψήφισε έναν τέτοιο νόμο, γνωρίζοντας εκ των προτέρων την αντισυνταγματικότητά του; Και γιατί οι δικαστές, που υποτίθεται ορκίστηκαν να υπηρετούν το Σύνταγμα, τον εφαρμόζουν, εκθέτοντας την Ελλάδα σε νέα ήττα στα ευρωπαϊκά δικαστήρια; Η απάντηση είναι απλή και πικρή: Δεν είναι άγνοια. Είναι πολιτική βούληση. Σε μια κυβέρνηση που βλέπει κάθε διαμαρτυρία ως απειλή, ο «προστατευόμενος» χώρος γύρω από το μνημείο γίνεται φετίχ εξουσίας.
Είναι η ίδια λογική που στέλνει ΜΑΤ σε φοιτητικές καταλήψεις, που πνίγει απεργίες σε πρόστιμα, που μετατρέπει τα πανεπιστήμια σε φρούρια. Ο νόμος δεν στοχεύει μόνο ένα πανό – στοχεύει την ίδια την ιδέα της αντίστασης.
Αυτή η υπόθεση δεν αφορά μόνο τον Ρουβίκωνα. Αφορά όλους εμάς: Εργάτες που παλεύουν για μισθούς, φοιτητές που διεκδικούν ελευθερία, μετανάστες που φωνάζουν ενάντια στη ρατσιστική βία, όλους/ες που δεν ανεχόμαστε να ρυθμίζουν την ζωή μας το κλομπ του μπάτσου και η εξουσία του δικαστή.
Ο Ξενοφώντας Κοντιάδης, με την ανάρτησή του, μας θυμίζει και κάτι άλλο: Οτι η επιστήμη δεν πρέπει να είναι ουδέτερη αλλά να αποτελεί όπλο στην υπηρεσία του λαού.
Αφήστε μια απάντηση