Σαν σήμερα, το 1988 έφυγε απ’ την ζωή ο ποιητής και αγωνιστής Τάσος Λειβαδίτης.
Γεννήθηκε στην Αθήνα και μαθητής Γυμνασίου ακόμα άρχισε να γράφει ποιήματα. Στην συνέχεια εγκαταλείπει την φοίτησή του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου της Αθήνας, το 1940 και αφοσιώνεται στην Αντίσταση.
Οργανώνεται στην ΕΠΟΝ και παλεύει τον κατακτητή.
Την πάλη του μέσα απ’ τις γραμμές της ΕΑΜικής Εθνικής αντίστασης την πλήρωσε από το αστικό κράτος όπως και χιλιάδες άλλοι αγωνιστές με εξορίες στον Μούδρο, στον Αϊ – Στράτη και τη Μακρόνησο.
Ο Τάσος Λειβαδίτης δεν λύγισε σε ξερονήσια και φυλακές δεν λύγισε όταν έβλεπε τις ήττες (“ήττες συντρόφισσες” όπως τις αποκαλούσε) να μαστιγώνουν όλα όσα πίστεψε. Είχε το θάρρος να σκεφτεί και να αναστοχαστεί πάνω σε όλες τις βεβαιότητες που μάστιζαν το επαναστατικό κίνημα.
Θεωρήθηκε ο ποιητής της ήττας και μιας νίκης που δεν έχει έρθει ακόμα, αλλά όταν κάποια στιγμή παρουσιαστεί, θα του χρωστάει πολλά.
Μετά την απελευθέρωση από τις δυνάμεις του άξονα αρθρογραφεί όπως και πολλοί άλλοι αριστεροί διανοούμενοι της εποχής στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα», ενώ την πρώτη του ποιητική με τίτλο «Μάχη στην άκρη της νύχτας», την εκδίδει το 1952.
Ένα χρόνο μετά δημοσιεύει το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου», το «λαϊκό ανάγνωσμα» της Αριστεράς, για το οποίο τού απονέμεται το πρώτο βραβείο ποίησης στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας στη Βαρσοβία.
Το βιβλίο αργότερα κατασχέθηκε, με αιτία το φιλειρηνικό του περιεχόμενο.
Κατά τη διάρκεια της εξορίας του, ο Τάσος Λειβαδίτης, έγραψε το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου», το οποίο θεωρήθηκε «κήρυγμα ανατρεπτικό» και κατασχέθηκε.
Ναι αγαπημένη μου,
εμείς γι᾿ αυτά τα λίγα κι απλά πράγματα πολεμάμε
για να μπορούμε νά ῾χουμε μια πόρτα, ένα άστρο, ένα σκαμνί
ένα χαρούμενο δρόμο το πρωί ένα ήρεμο όνειρο το βράδυ.
Για να ῾χουμε έναν έρωτα που να μη μας τον λερώνουν
ένα τραγούδι που να μπορούμε να τραγουδάμε
Όμως αυτοί σπάνε τις πόρτες μας
πατάνε πάνω στον έρωτα μας.
Πριν πούμε το τραγούδι μας μας σκοτώνουν.
Μας φοβούνται και μας σκοτώνουν.
Φοβούνται τον ουρανό που κοιτάζουμε
φοβούνται το πεζούλι που ακουμπάμε
φοβούνται το αδράχτι της μητέρας μας και το αλφαβητάρι του παιδιού μας
φοβούνται τα χέρια σου που ξέρουν να αγκαλιάζουν τόσο τρυφερά
και να μοχτούν τόσο αντρίκια
φοβούνται τα λόγια που λέμε οι δυο μας με φωνή χαμηλωμένη
φοβούνται τα λόγια που θα λέμε αύριο όλοι μαζί
μας φοβούνται, αγάπη μου, και όταν μας σκοτώνουν
νεκρούς μας φοβούνται πιο πολύ.
Τάσος Λειβαδίτης – Ποιήματα
Στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη μελοποιήθηκαν από το Μίκη Θεοδωράκη και δημιουργήθηκαν αξέχαστα τραγούδια, όπως το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», το «Σαββατόβραδο» αλλά και το «Δραπετσώνα», που στιγμάτισαν εκτός από τις επερχόμενες γενιές, κυρίως αυτή της δεκαετίας του 60.
***
Nτοκιμαντέρ της ΕΡΤ Για τον ποιητή μιλούν η καθηγήτρια Πανεπιστημίου ΣΟΝΙΑ ΙΛΙΝΣΚΑΓΙΑ και οι ποιητές ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΩΣΤΑΒΑΡΑΣ και ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής διαβάζονται αποσπάσματα του έργου του και προβάλλονται πλάνα αρχείου όπου εμφανίζεται να απαγγέλλει ο ίδιος ο Τ. ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ.
«Σφίξαμε το χέρι τόσων συντρόφων!
Οταν καμιά φορά λιποψυχάμε
νιώθουμε σαν ένα μαχαίρι να τρυπάει την παλάμη μας
η ανάμνηση του χεριού τους.
Κι όταν κάνουμε το καθήκον μας
νιώθουμε κάτω απ’ την παλάμη μας
κάτι σίγουρο κι ακέριο
σα να κρατάμε μες στα χέρια μας ολάκερο τον κόσμο».
«Κάτω απ’ την παλάμη μας»
Διαβάστε ακόμα:
Τάσος Λειβαδίτης: Ο ποιητής της πιο όμορφης ουτοπίας
Έρωτας, Επανάσταση και ένα μικρό αστέρι στο έργο του Τάσου Λειβαδίτη
Αφήστε μια απάντηση