Ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. Αδωνις Γεωργιάδης, μας θύμισε σήμερα -με την αγιογραφία που του έκανε στο Χ- όταν χτες το 1955 πεθαίνει ο “στρατάρχης της νίκης” όπως βαφτίζουν οι δεξιοί ιστορικοί, τον Παπάγο. Ευκαιρία, λοιπόν να πούμε κάποια πράγματα γι’ αυτό το πρόσωπο.
Ο Αλέξανδρος Παπάγος, έφυγε από τη ζωή σε μια Αθήνα που ο προοδευτικός λαός της δεινοπαθούσε το μίσος των “νικητών” του εμφυλίου.
Πίσω από το γυαλιστερό πορτρέτο του πατριώτη-ηγέτη Παπάγου, κρύβεται η μαύρη πλευρά της ελληνικής δεξιάς: ένας στρατιωτικός που στήριξε τη φασιστική δικτατορία του Μεταξά, μάτωσε το κομμουνιστικό κίνημα με αμερικανικές βόμβες ναπάλμ και νάρκες, και έθεσε τα θεμέλια για δεκαετίες μαύρης τρομοκρατίας. Μ’ όλα αυτά είναι να μην τον λατρεύει ο Αδωνις;
Γεννημένος το 1883 σε μια εύπορη αθηναϊκή οικογένεια, με πατέρα στρατηγό και δεσμούς με το παλάτι, ο Παπάγος δεν είχε ποτέ επαφές με τον απλό κόσμο. Σπούδασε στις στρατιωτικές ακαδημίες Βρυξελλών, γαλουχημένος στην παράδοση της μοναρχίας και της στρατιωτικής κάστας.
Μοναρχικός μέχρι το μεδούλι, εξορίζεται το 1917 από τη βενιζελική κυβέρνηση, μαζί με τους βασιλόφρονες. Επιστρέφει το 1920, και το 1935, ως υπουργός Στρατού, στρώνει το έδαφος για τον Μεταξά. Το 1936, γίνεται αρχηγός ΓΕΣ, οργανώνοντας την “άμυνα” ενός καθεστώτος που μιμείται τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι: φυλακές, ΕΟΝ, απαγορεύσεις κομμουνιστικών συνδικάτων. Ο Παπάγος δεν ήταν απλός θεατής – ήταν ο μηχανικός του στρατού που θα “προστάτευε” τη δικτατορία από τον λαϊκό ξεσηκωμό.
Η αριστερά, από τότε, τον βλέπει ως σύμβολο της “μαύρης 4ης Αυγούστου”: έναν στρατιωτικό που προτίμησε το φασισμό από τη δημοκρατία, θυσιάζοντας εργάτες και αγρότες στο βωμό της αστικής τάξης.
Όταν ο Μουσολίνι κηρύσσει πόλεμο το 1940, ο Παπάγος διορίζεται αρχιστράτηγος. Η απώθηση των Ιταλών στα βουνά της Αλβανίας γίνεται εθνικός μύθος –και δικαίως, γιατί ο λαός, όχι οι στρατηγοί, κέρδισε εκείνες τις μάχες με αίμα και ψυχή. Ο Παπάγος, μακριά από το μέτωπο, δίνει εντολές από τα γραφεία του.
Όταν έρχονται οι Ναζί τον Απρίλιο ’41, η υποχώρηση είναι ταπεινωτική: ο στρατός διαλύεται, ο Παπάγος αιχμαλωτίζεται και στέλνεται στο Νταχάου –όχι ως αντιστασιακός, αλλά ως “τιμώμενος” κρατούμενος, μαζί με άλλους μοναρχικούς.
Απελευθερώνεται το 1945, αλλά αρνείται να ακολουθήσει την κυβέρνηση στο Κάιρο. Παραμένει στην Ελλάδα, όχι από πατριωτισμό, αλλά για να “προστατεύσει” τα συμφέροντα της δεξιάς από την ΕΑΜική Αντίσταση. Ενώ ο λαός πολεμούσε με το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, ο Παπάγος ετοιμάζονταν για τον εμφύλιο, συνωμοτώντας με βασιλικούς και βρετανικούς πράκτορες.
Το 1949, ο Παπάγος επιστρέφει ως αρχιστράτηγος, με εντολή να εξουδετερώσει τον ΔΣΕ. Και το κάνει με αμερικανική βοήθεια –ναπάλμ, αεροπορία, βρετανικές νάρκες–. Οι δυνάμεις του, -ο λεγόμενος “Εθνικός Στρατός”, που είχε πλαισιωθεί από κάθε κατακάθι που υπήρχε στην Ελληνική κοινωνία, με προεξάρχοντες τους ταγματασφαλίτες, πρώην συνεργάτες των κατοχικών δυνάμεων-, ισοπεδώνουν χωριά, σφάζουν αμάχους και στραγγαλίζουν την ελπίδα της επανάστασης.
Στο Γράμμο-Βίτσι, ο ΔΣΕ δεν ηττήθηκε από το συνονθύλευμα που αποτελούσε τον λεγόμενο Εθνικό στρατό. Ηττήθηκε από την απεριόριστη ιμπεριαλιστική στήριξη. Οπως σωστά ειπώθηκε: «Τους πολέμους δεν τους κερδίζουν οι ήρωες, αλλά οι καλά εξοπλισμένοι στρατοί».
Ο Βασιλιάς Παύλος του δίνει τον τίτλο “Στρατάρχη” –πρώτος και τελευταίος στην Ελλάδα– και η δεξιά τον στεφανώνει ήρωα. Αλλά αυτός είναι ο άνθρωπος που εκτέλεσε τον Νίκο Πλουμπίδη το 1952, σφραγίζοντας με αίμα την “εθνική ειρήνη”. Χιλιάδες νεκροί, εξορίες, φυλακές. Η κληρονομιά του Παπάγου είναι η μαύρη τρομοκρατία της δεξιάς, που έθαψε το όνειρο της λαϊκής εξουσίας
Το 1951, παραιτείται από τον στρατό και ιδρύει τον “Ελληνικό Συναγερμό”, ένα δεξιό μόρφωμα εμπνευσμένο από τον Ντε Γκολ –προσωποπαγές, αντικομμουνιστικό, φιλομοναρχικό. Με το σύνθημα “Αλλαγή!”, κερδίζει τις εκλογές του ’52 με 49%, γίνεται πρωθυπουργός και σέρνει την Ελλάδα στο ΝΑΤΟ, δένοντάς την στις αλυσίδες του ιμπεριαλισμού.
Εισάγει τον Καραμανλή ως υπουργό, που θα συνεχίσει το “έργο” του. Στο Κυπριακό, πιέζει για ένωση, επιδεινώνοντας σχέσεις με Βρετανούς –αλλά πάντα κάτω από την “ευλογία” του Μαξίμου και του Πενταγώνου.
Ο Παπάγος πεθαίνει στις 4 Οκτωβρίου 1955, από φυματίωση που κόλλησε στο Νταχάου –ironically, μια “νίκη” της ιστορίας. Ο Καραμανλής τον διαδέχεται, και η δεξιά θρηνεί τον “πατριώτη”. Αλλά εμείς βλέπουμε τη συνέχεια: από τον Εμφύλιο στη Χούντα, από τον Συναγερμό στη σημερινή ΝΔ, η σκιά του Παπάγου πλανάται. Ήταν ο “αξιοπρεπής δεξιός” που “δεν δέχεται εντολές από βασιλιάδες, μόνο από Αμερικανούς”, όπως ειρωνικά γραφόταν στον αριστερό τύπο της εποχής.
Αφήστε μια απάντηση