Η προληπτική επιστράτευση των καθηγητών στις εξετάσεις, ακραία έκφραση μιας ιδιόμορφης μνημονιακής δικτατορίας που ποινικοποιεί ακόμα και τη σκέψη για απεργία, υποτίθεται ότι είχε στόχο τη διασφάλιση της ψυχικής υγείας των μαθητών.
Οι παρατάξεις των κοινοβουλευτικών κομμάτων πειθόμενοι τοις ρήμασι των ηγεσιών τους, αλλοίωσαν τη βούληση των καθηγητών και ανέστειλαν την απεργία. Οι εξετάσεις διεξάγονται «ομαλά.
Τόσο ομαλά που μόλις 15 σε σύνολο 165 υποψηφίων του εξεταστικού κέντρου Γρεβενών μεταφέρθηκαν στο Νοσοκομείο με κρίση πανικού (Παρασκευή 24 -5), δεκάδες άλλοι υποψήφιοι κατέρρευσαν από το άγχος σε εξεταστικά κέντρα, ενώ …μόλις μια οικογενειακή τραγωδία συγκλόνισε την Ελλάδα. Ακραία και μεμονωμένα περιστατικά θα πουν κάποιοι. Η αλήθεια είναι ότι οι κυβερνητικοί ιθύνοντες που αυτοαναγορεύονται σε προστάτες της ψυχικής υγείας των μαθητών είναι οι μεγάλοι ένοχοι για τις πιο περιπετειώδεις και χειρότερες εξετάσεις των τελευταίων ετών που κλόνισαν τον ψυχισμό των μαθητών. Αλλεπάλληλες γκάφες, λανθασμένα ή απίστευτης δυσκολίας θέματα και επιστρατευμένη διόρθωση γραπτών συνθέτουν το φετινό γκρίζο τοπίο των εξετάσεων. Οι εξετάσεις ολοκληρώνονται σήμερα και οι υποψήφιοι και η κοινωνία δε γνωρίζουν για πρώτη φορά επίσημα τον ακριβή αριθμό εισακτέων!
Όλοι αυτοί (κυβέρνηση και άλλες πολιτικές δυνάμεις, πλειοψηφία των ΜΜΕ) που κατασυκοφαντούσαν τους εκπαιδευτικούς για την απεργία στις εξετάσεις και εμφανίζονταν ως προστάτες της ψυχικής υγείας των μαθητών «ποιούν την νήσσαν» τώρα που τα σχολεία και τα βαθμολογικά κέντρα έχουν μετατραπεί σε στρατώνες με βάση την πολιτική του ρεβανσισμού της κυβέρνησης κάνοντας «καψώνια» στους εκπαιδευτικούς και κρατώντας τους σε ομηρία με το ακραίο, φασιστικό μέτρο της επιστράτευσης.
Τα αυξημένης δυσκολίας θέματα στα Μαθηματικά γενικής παιδείας σε σύγκριση με τα θέματα Βιολογίας προκαλούν μεγάλο χάσμα μεταξύ των υποψηφίων που διεκδικούν θέσεις για τις ίδιες σχολές. Ειδικότερα οι υποψήφιοι της Θεωρητικής κατεύθυνσης που επέλεξαν τα Μαθηματικά διαγωνίζονται με τους χειρότερους όρους. Πρωτοφανής και ατυχέστατη η αιφνιδιαστική και εκπρόθεσμη –αφού είχαν εξεταστεί προφορικά χιλιάδες υποψήφιοι και διορθωθεί χιλιάδες γραπτά- αλλαγή των κριτηρίων βαθμολόγησης στα Μαθηματικά και συγκεκριμένα στο θέμα Γ2. Στα Μαθηματικά γενικής παιδείας των Εσπερινών έδειξαν την … ευαισθησία τους προς την ευπαθή αυτή ομάδα των υποψηφίων οι υπεύθυνοι του Υπουργείου Παιδείας κάνοντας μόνο … ένα λάθος στο θέμα Δ3. Στη Φυσική Θετικής και Τεχνολογικής κατεύθυνσης πέρα από τον υψηλό βαθμό δυσκολίας, τρία ερωτήματα (Β2, Δ2, Δ3)ήταν έξω από το πνεύμα διδασκαλίας, το πνεύμα του σχολικού βιβλίου και της αξιολόγησης της Φυσικής. Διορθώσεις και διευκρινήσεις μέχρι και απόσυρση θεμάτων διαμόρφωσαν συνθήκες ψυχολογικής κατάρρευσης. Στα Μαθηματικά Κατεύθυνσης τα θέματα ήταν όχι μόνο τα δυσκολότερα των τελευταίων ετών, αλλά άστοχα και αντιδεοντολογικά. Μάλιστα το Β3 χαρακτηρίστηκε εκτός πλαισίου ύλης, εκτός πνεύματος, εκτός του πλανήτη Μαθηματικών. Ακόμα και τα Φροντιστήρια έδιναν λάθος λύσεις ακόμα και σε άλλα ευκολότερα του Β3 θέματα.
Είναι έξω από κάθε παιδαγωγική αρχή, να καλούνται οι υποψήφιοι να διαγωνιστούν σε υπέρμετρης δυσκολίας θέματα που οδηγούν στο «υπόγειο» της βαθμολογίας μαζικά τους υποψηφίους ακόμα και τους σχετικά καλά προετοιμασμένους. Περίπου το 80% της Τεχνολογικής κατεύθυνσης στα Μαθηματικά και τη Φυσική εκτιμάται ότι θα συγκεντρώσει βαθμολογία «κάτω από τη βάση».
Αυτό πιστοποιεί ότι με τα θέματα που επιλέγονται προκαλείται ένα μεγάλο χάσμα ανάμεσα στην εκπαιδευτική διαδικασία, τις προσπάθειες τόσο των εκπαιδευτικών, όσο και, κυρίως, των μαθητών με τα αποτελέσματα των εξετάσεων. Έτσι εντείνεται ο ανταγωνιστικός χαρακτήρας των εξετάσεων και ενδυναμώνεται ο ρόλος των φροντιστηρίων. Το μήνυμα είναι σαφές: δεν μπορούν τα πιο φτωχά παιδιά να έχουν φιλοδοξίες για σπουδές, κυρίως για τις υψηλόβαθμες σχολές. Παράλληλα η φροντιστηριακή εκγύμναση κερδίζει έδαφος ως «σώμα και πνεύμα» στο σχολείο εκτρέποντας το εκπαιδευτικό έργο σε τεχνικές απομνημόνευσης πληροφοριών και όχι αναλυτική επεξεργασία της ύλης και δημιουργικής αφομοίωσης από τους μαθητές.
Ασφαλώς και δεν είναι τα θέματα εύκολα ή δύσκολα, που καθορίζουν τον ρόλο των εξετάσεων και του σχολείου. Μπορεί τα δύσκολα θέματα και η «εξεταστική σφαγή» να εξυπηρετούν επικοινωνιακές σκοπιμότητες για την «αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων» και του «νέου σχολείου».
Οι εξετάσεις ούτως ή άλλως αποτελούν τον ορατό μηχανισμό της επιλεκτικής- απορριπτικής λειτουργίας του σχολείου. Η αλήθεια είναι ότι η «ιερή αγελάδα» των εξετάσεων που τόσο πολύ λατρεύουν τα κοινοβουλευτικά κόμματα -παρά τις μικρές ή μεγάλες διαφορές τους- και αυτή η λατρεία μεταδίδεται με τα ΜΜΕ σε όλη την κοινωνία, είναι θεσμός ψυχοφθόρος, πνευματοκτόνος που εν τέλει μετατρέπει τις κοινωνικές ανισότητες σε εκπαιδευτικές. Πίσω από τους μύθους των «ίσων ευκαιριών» και του «αδιάβλητου» των εξετάσεων, ας μη μας διαφεύγει η ουσία. Όσο υπάρχει ο κλειστός αριθμός εισακτέων, «numerus clausus», τόσο οι εξετάσεις θα λειτουργούν ως μηχανισμοί ταξικής επιλογής ευνοώντας τους μαθητές από τις προνομιούχες τάξεις και αποκλείοντας τους «άλλους». Ήδη περίπου οι μισοί μαθητές από όσους ξεκινούν από την αφετηρία της Α’ Δημοτικού έχουν βγει έξω από την αρένα των εξετάσεων, εγκαταλείποντας σε κάποια φάση το σχολείο.
* O Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, αρθρογράφος στο «ΕΘΝΟΣ», μέλος της Σ.Ε. του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» και εκπρόσωπος των Αγωνιστικών Παρεμβάσεων – Συσπειρώσεων – Κινήσεων στο Δ.Σ. του ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ. της Ο.Λ.Μ.Ε.
Αφήστε μια απάντηση